Bydgoskie pomniki często zaskakują do tego stopnia, że nie wiadomo, czym są

Przechodniów na Wyspie Młyńskiej zaskakuje od pewnego czasu forma przestrzenna, ustawiona na początku międzywodzia. Niektórym kojarzy się z urządzeniem hydrotechnicznym, inni widzą w nim... postawioną na sztorc trumnę.
[break]
Okazuje się, że jest to rzeźba o nazwie „Architekton Światła Interwencje”. „To praca z pogranicza architektury i rzeźby, za pomocą której autor dokonuje synergicznego współdziałania otoczenia, rzeźby i widza. Percepcja dzieła i udział publiczności odbywa się na Wyspie Młyńskiej i we wnętrzu Muzeum” - czytamy na stronie Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy. O co chodzi? Autor dzieła Tomasz Matusewicz zamontował wewnątrz rzeźby kamery, które przekazują obraz na rzutniki umieszczone w muzeum.

Przetrwały do dziś

Wiele bydgoskich rzeźb powstało w czasach, kiedy technologia nie była jeszcze tak zaawansowana. Z lat 70. pochodzi małe „Stonehenge” przy klubie Savoy. Na trawniku przy Mostowej od wielu lat stoją tajemnicze grzybki z piaskowca oraz obła forma na cokole obok. To plon jednego z plenerów rzeźbiarskich.
Na ten sam okres datowany jest kontrowersyjny pomnik bydgoskiego Kopernika nie opodal VI Liceum Ogólnokształcącego. Złośliwcy mówią, że to ilustracja zdania z „Seksmisji”, że „Kopernik była kobietą”. Dziwaczna konstrukcja przetrwała jednak czas burzy i naporu. Została nawet wyremontowana.

Większość starszych pomników w Bydgoszczy wygląda tak, jakby od dawna potrzebowały mycia. W parku Kochanowskiego niedaleko filharmonii znajduje się kilkanaście postaci z piaskowca i brązu. Popiersia i głowy na betonowych cokołach. Jest to galeria sławnych kompozytorów, są wśród nich Jan Sebastian Bach, Piotr Czajkowski, Stanisław Moniuszko, Antonin Dvorak, Grażyna Bacewicz. Jakość ich wykonania dobrze ocenia artysta rzeźbiarz Gracjan Kaja. - Są to rzeźby wymiarowe, to znaczy dobrze rozplanowane w przestrzeni. Niestety, są słabo wyeksponowane, bo albo giną w zaroślach, albo są pokryte wieloletnim nalotem - mówi Gracjan Kaja.

Rejewski - OK, Szwalbe - nie

Fatalnie jego zdaniem prezentuje się za to pomnik Andrzeja Szwalbego. - To odlana w brązie gliniana papka. Ma nie tylko poważnie zachwiane proporcje, ale też zupełnie brakuje mu dynamiki, która by jakoś oddawała charakter tej ważnej dla Bydgoszczy postaci - mówi. Lepiej wypada rzeźba na rogu Gdańskiej i Śniadeckich Mariana Rejewskiego z maszyną szyfrujacą „Enigma”.

Za udany uważany jest za to pomnik Króla Kazimierza Wielkiego. - Niestety, ten królewski posąg stracił swój obszar oddziaływania przez dobudowanie w jego sąsiedztwie parkingu wielopoziomowego - twierdzi rzeźbiarz.
Prezydent Leon Barciszewski przeciwnie - odzyskał blask po przenosinach na Wełniany Rynek, choć zdaniem niektórych jest to miejsce zbyt ustronne jak na tę postać.
Zdaniem plastyka miejskiego Marka Iwińskiego, niedawno odsłonięta fontanna „Potop” to przykład rzeźby, która doskonale wkomponowała się w otoczenie. Wkrótce możemy spodziewać się efektów działań plastyka, który chce rzeźbami ożywić miejską przestrzeń.

- Planujemy wspólnie z „Bylotem” zorganizować jesienią festiwal rzeźby z metalu. Chcemy na niego zaprosić kilku ciekawych plastyków. Mam nadzieję, że plonem festiwalu będą rzeźby, które staną na nabrzeżu Brdy między Mostem Królowej Jadwigi a śluzą miejską. Może to być ciekawy przykład współgrania rzeki i sztuki - mówi Marek Iwiński.