Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Maciej Prus wraz z zespołem Opery Nova odczaruje „Falstaffa” Giuseppe Verdiego

Justyna Tota
Justyna Tota
Maciej Prus podczas prób „Falstaffa” z solistami Opery Nova. Legendarny reżyser teatralny jest zdania, że śpiewacy operowi powinni być także aktorami. - Rolę trzeba jeszcze zagrać, a nie tylko odśpiewać
Maciej Prus podczas prób „Falstaffa” z solistami Opery Nova. Legendarny reżyser teatralny jest zdania, że śpiewacy operowi powinni być także aktorami. - Rolę trzeba jeszcze zagrać, a nie tylko odśpiewać Marek Chełminiak
W powojennej Polsce ostatnią z oper Verdiego wystawiano tylko osiem razy. Opera Nova w swej 61-letniej historii sięga po „Falstaffa” po raz pierwszy i za sprawą reżyserii Macieja Prusa uczyni to w sposób wyjątkowy.

- W tej muzyce jest tyle piękna i jest taka scena miłosna, że nie może śpiewać jej starzec z brzuchem. Dla mnie Sir John Falstaff to filozof, który znakomicie zna życie i chce z niego czerpać. Być może, biorąc pod uwagę młodą obsadę naszej inscenizacji, jest on już w wieku dojrzałym, ale wciąż pełen uroku i wigoru. Zjawia się w Windsorze i nagle wprowadza absurdalny nieład w tym świecie - mówi legenda reżyserii teatralnej Maciej Prus, zaznaczając, że nie reżyseruje „Falstaffa” zawodowo, lecz z sympatii do opery.

To dzieło Verdiego, skomponowane do libretta Arriga Boito (pół Polaka!), opartego na motywach utworów Szekspira, wymyka się jednak tradycyjnym ramom sztuki operowej. Piotr Wajrak, kierownik muzyczny, określa nawet „Falstaffa” jako dzieło o charakterze filmowym.

- Tu partytura Verdiego jest niezwykłą sytuacją, zupełniej odmienną od tego, jaką znamy z „Nabucco” czy „Rigoletto”. W „Falstaffie” muzyka w sposób nieskrępowany i bez żadnych pauz stale towarzyszy akcji, jest obecna w obrazie. W tym samym czasie pojawia się wiele planów, wątków, pięknych duetów i scen zbiorowych, będących jednocześnie solistycznymi (oktet: 4 panie, 4 panów - i każdy śpiewa oddzielnie!). To wymaga od zespołu orkiestry, jak i od śpiewaków znakomitej dyspozycji technicznej i gotowości do nieustannej gry. Również w naszej inscenizacji łączymy ze sobą obrazy, płynnie przechodząc w kolejne, nie mamy ani chwili wytchnienia! - mówi Piotr Wajrak i dodaje, że bydgoska inscenizacja, zarówno od strony reżyserskiej, jak i muzycznej, odczaruje „Falstaffa”.

- To niezwykle nowoczesna partytura. W ogóle nie czuć, że napisał ją dojrzały, niemal 80-letni kompozytor. Wręcz przeciwnie, to młode, energetyczne dzieło, które jest bardzo współczesne w tym, co słyszymy i przez to sprawia dużo trudności wykonawcom. Być może to główny powód, dla którego „Falstaff” Verdiego nie jest grany często. Teraz w młodzieńczym, energetycznym kontekście odczytuje „Falstaffa” reżyser, będący w tym samym wieku co kiedyś Verdi - zauważa Piotr Wajrak.

To było marzenie życia. Ze sporym powodzeniem wystawiałem Szekspira na scenach teatrów dramatycznych, dostając za to m.in. nagrodę Złoty Yorick. Zacząłem się jednak zastanawiać, jak doświadczenia teatralne (w sensie dramatycznym) przenieść na operę. I uważam, że tylko aktorstwo jest tym, co operę może rozwijać. By służyć słowu i sensom, rolę trzeba jeszcze zagrać, a nie tylko odśpiewać.
Maciej Prus, reżyser

Również scenograf Jagna Janicka, z którą Maciej Prus przygotowywał już dla Opery Nova „Cyganerię” Pucciniego i „Potępienie Fausta” Berlioza, przyznaje, że chciała dorównać młodości „naszego” Falstaffa. - Przestrzeń i lekkość - tego starałam się trzymać, projektując scenografię – mówi.

Z kolei Hanna Wójcikowska-Szymczak, z którą Opera Nova współpracuje po raz pierwszy, przyznaje, że choć proporcje sylwetek nawiązują do historycznych wzorców, to jednak w tej inscenizacji nie ma miejsca na stricte historyczne kostiumy. Szczególnie wyraziste będą postaci wszystkich czterech pań, zbudowane z żywych kolorów (czerwieni, fioletu, turkusu i perłowego). Ciekawa, m.in. pod względem barw, będzie też finałowa sekwencja chóru.
- Mam nadzieję, że udało nam się wygenerować spójny wewnętrznie świat, w który jest się w stanie uwierzyć i postaci będą wiarygodne – mówi autorka kostiumów Hanna Wójcikowska-Szymczak.

Jak zdradził dyrektor Opery Nova Maciej Figas, liryczną komedię Verdiego do inscenizacji na bydgoskiej scenie wybrał sam Maciej Prus. Dlaczego?
- To było marzenie życia – przyznaje Maciej Prus. - Ze sporym powodzeniem wystawiałem Szekspira na scenach teatrów dramatycznych, dostając za to m.in. nagrodę Złoty Yorick. Zacząłem się jednak zastanawiać, jak doświadczenia teatralne (w sensie dramatycznym) przenieść na operę. I uważam, że tylko aktorstwo jest tym, co operę może rozwijać. By służyć słowu i sensom, rolę trzeba jeszcze zagrać, a nie tylko odśpiewać – wyjaśnia reżyser.

„Falstaff” to niezwykle nowoczesna partytura Verdiego. Nie czuć, że napisał ją dojrzały, niemal 80-letni kompozytor. Wręcz przeciwnie, to młode, energetyczne dzieło, które jest bardzo współczesne w tym, co słyszymy i przez to sprawia dużo trudności wykonawcom. Być może to główny powód, dla którego „Falstaff” Verdiego nie jest grany często. Teraz w młodzieńczym, energetycznym kontekście odczytuje „Falstaffa” Maciej Prus - reżyser, będący w tym samym wieku co wówczas Verdi.
Piotr Wajrak, kierownik muzyczny

O „Falstaffie” Verdiego Maciej Prus mówi: - To opera, która jednocześnie nią nie jest. Moim zdaniem, to propozycja fantastycznego teatru z piękną muzyką i skomplikowanymi psychologicznie postaciami (fenomenalny monolog Forda - człowieka, który cierpi przez swoją zazdrość). To majstersztyk kompozytorski, opowiadajacy o ludzkich namiętnościach.

Zarówno reżyser, jak i kierownik muzyczny są zgodni co do tego, że podjęcie się inscenizacji „Falstaffa” jest piekielnie trudnym wyzwaniem, ale…
- Piękno trudnych dzieł polega na tym, że są one bardzo proste w odbiorze. To, że partytura jest skomplikowana, oznacza tylko tyle, że jest bardzo czytelna, klarowna w odbiorze – dodaje Piotr Wajrak, zapraszając serdecznie na „Falstaffa” w Operze Nova.

Zainteresowanie nowym tytułem na afiszu bydgoskiej opery jest tak duże, że na trzy pierwsze spektakle 21., 22. i 24. października biletów już, niestety, nie ma.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!