Łabędzi śpiew dla zakazanej miłości?

Zobacz wideo: Budowa nowego kampusu Akademii Muzycznej może się rozpocząć

W ten sposób cofamy się do podbydgoskiego ówcześnie Fordonu, do lat 30. XX wieku. Poznajemy kochającą się, biedną, patriotyczną rodzinę młodziutkiej Anny Łabędziówny, ich sąsiadów, przyjaciół, koneksje społeczne i towarzyskie, warunki życia. Ania, jako pierwsza w familii ma szansę na zdobycie wyższego ponad powszechne wykształcenia. Inteligentna, żądna wiedzy, ciekawa świata dziewczyna przekonuje do tego projektu rodziców, przeznaczających resztki oszczędności na jej wymarzone studia pielęgniarskie w Warszawie. Łabędziówna, dzielnie dając radę przeciwnościom losu, nie waha się podjąć upokarzającej pracy w nędznej lokalnej knajpie, by zarobić na utrzymanie w stolicy. Gdzieś na "zapleczu" jej historii wzrastają nastroje antyżydowskie i antyniemieckie. Trójkulturowy Fordon też nie jest od nich wolny – słychać to nawet w opiniach ojca Anny, Jana, weterana wojny światowej. Dopóki żyje mama młodej kobiety, Justyna, wszystko zdaje się być jeszcze trzymane w ryzach. Po jej nieoczekiwanej dla rodziny śmierci, wszystko popada w ruinę – plany naukowe Anny, kondycja ojca. I wiadomo już, że wojna staje się nieuchronna…

A już wcześniej życie emocjonalne Ani wywraca do góry nogami pojawienie się w Fordonie przystojnego Niemca, Gustawa. Młodego mężczyzny, który jest spełnieniem jej marzeń o partnerze. Przystojny, zaradny, opiekuńczy, zamożny, czuły – mógłby być ideałem, zwłaszcza, że odwzajemniał uczucia fordonianki. Na przeszkodzie staje jednak jedna, niedająca się zniweczyć rzecz – narodowość kochanka. Nie do zaakceptowania już przed wojną, po jej wybuchu - niemożliwa.

By nie zdradzać fabuły, nie mogę napisać, jaką rolę Gustaw, reprezentujący okupanta, odegrał w życiu rodziny i przyjaciół Łąbędziów.

Czy i jaką cenę zapłacił za zakazaną, także dla niego, miłość do Polki. Dość powiedzieć, że akcja pierwszego tomu zostaje przerwana w niesłychanie emocjonującym, tragicznym momencie, rozbudzającym wielką ciekawość co do dalszych losów i kolejnych wyborów Anny Łabędziówny.

Sylwii Trojanowskiej, autorce "Łabędzia", należą się za ten fabularny zwrot wyrazy uznania. Podobnie jak za znakomity rysunek wielu postaci, bohaterów pierwszego i drugiego planu. Pisarka wykonała bardzo staranną pracę przygotowawczą, realnie oddając scenerię miasteczka, w którym – jak przyznaje w wywiadach – nigdy nie była. Wiedząc, że kwerenda sięgnęła bydgoskich naukowców, żałuję, że zabrakło tu pomocy Stowarzyszenia Miłośników Starego Fordonu. Jakąż soczystą barwę można by dzięki temu dołożyć do i tak pasjonującej opowieści!

Sylwia Trojanowska, Łabędź, Wyd. Marginesy, Warszawa 2022