Premiera w Teatrze Polskim. Bydgoska zbrodnia przyciągnie bydgoszczan, lecz na szczęście to nie jest jedyny atut spektaklu

Podobnie Michał Siegoczyński, reżyser „Innej duszy”, najnowszego przedstawienia Teatru Polskiego, które premierę miało w sobotę, nie stworzyłby dobrej sztuki, gdyby ograniczył ambicje wyłącznie do przeróbki na język teatru powieści Łukasza Orbitowskiego. Pisarz i reżyser teatralny na szczęście poszli każdy swoją drogą. Z tego też powodu nie ma większego sensu rozpatrywanie, ile w książce i przedstawieniu jest prawdy o zbrodni, którą w trakcie procesu młodego zabójcy, na przełomie wieków, emocjonowała się cała Bydgoszcz. Oskarżony, jak dobrze pamiętam, nie nazywał się Borucki i nawet nie miał na imię Jędrek. Porzućmy więc ten trop i zadajmy sobie pytanie, czym „Inna dusza” przyciągnęłaby publiczność, gdyby nie wspomniane „na faktach”.

Bezsprzecznie spektakl nie udałby się, gdyby położona została główna rola – Jędrka, nastoletniego cukiernika, którego „coś” popycha do dwóch odrażających zbrodni, na kuzynie Darku i młodej sąsiadce Dagmarze. W tym wypadku reżyser sięgnął po aktora spoza zespołu bydgoskiego teatru. Trafił w dziesiątkę. 27-letni Igor Kowalunas niewiele jeszcze w aktorskiej profesji dokonał (kinomani mogą go kojarzyć z rolą narkomana w „Najlepszym”), ale to się wkrótce powinno zmienić. Urok osobisty, brak kompleksów, wigor i zawadiackość, ale też ciepło wewnętrzne Igora powodują, że widz może jego Jędrka nie pokocha, lecz będzie mu współczuł. Tak skrojony główny bohater bez trudu dominuje - pod każdym względem - nad kuzynem i pierwszą ofiarą (rola Damiana Kwiatkowskiego) oraz ich kolegą Krzyśkiem (Michał Surówka).

Obserwujemy wspólne, bardzo dziecięce jeszcze wygłupy nastolatków, ale też pierwsze kroki w dorosłość. W ukazaniu bohaterów na tle prostej scenografii (głównie są to sprzęty w ubogim mieszkaniu, pachnącym jeszcze PRL-em) pomagają sekwencje wideo, podczas których często kamera niemal zagląda w oczy bohaterom, deformując ich twarze, wykrzywiane w grymasy przypominające współczesne zdjęcia „selfie”.

Inspiracją dla szczeniackiego prężenia muskułów są, wiadomo, dziewczyny. Tu najbardziej rzuca się w oczy brawurowa, podwójna rola innej nieznanej nad Brdą osóbki – Izabeli Baron, grającej drugą ofiarę Jędrka: zdystansowaną Dagmarę, na przemian ze spontaniczną i lgnącą do ludzi Beatą, siostrą Darka.

Młode towarzystwo otacza nieatrakcyjny świat dorosłych. Stateczni mieszczanie (jak rodzice Jędrka) w blokach czy kamienicach sąsiadują z lumpenproletariatem, który najbardziej sugestywnie obrazuje kolejny przyjezdny aktor - Krzysztof Prałat. Dobrze wypada także Małgorzata Witkowska w demonicznej roli pani Wandzi, bizneswoman z branży cukierniczej, w której zakładzie Jędrek uczy się nie tylko wypieku tortów.

Spektakl jest bardzo dynamiczny, scena goni scenę. Wbrew przewidywaniom, nie jest też mocno przygnębiający. Reżyser, którego przed rokiem w Bydgoszczy oklaskiwaliśmy za „Beksińskich”, chętnie odwołuje się do humoru w kabaretowym wręcz stylu. Aktorzy nawiązują kontakt z widownią, rzucając w ich stronę komentarze, m.in. odnoszące się do sekretów inscenizacji. Nie mówią jednak o tym, że role dostali do nauczenia raptem dwa tygodnie przed premierą. Tym większe słowa uznania za to, że dali radę.