Gorczycki - polski Händel

Sarmacka kultura nie powinna kojarzyć się jedynie, nie do końca zresztą słusznie, z polską butą, ze szlacheckim upodobaniem do popitki i bitki. Czasom sarmatyzmu zawdzięczamy wszak wspaniałą muzykę.

<!** Image 2 align=none alt="Image 201142" >

Bohaterem koncertu, zaplanowanego na 14 grudnia (godz. 19.00), będzie jeden z najwspanialszych przedstawicieli kultury sarmackiej, ks. Grzegorz Gerwazy Gorczycki, w latach 1692-1694 wykładowca Akademii Chełmińskiej. Wieczór w Filharmonii Pomorskiej jest częścią przedsięwzięcia pod nazwą „Chorał sarmacki 2012”, którego celem jest przypomnienie postaci Gorczyckiego, a zarazem znaczącego wkładu Rzeczypospolitej Obojga Narodów w tradycję Europy Oświeconej.<!** reklama>

Sześćset taktów

Gorczycki był kompozytorem muzyki kościelnej. Studiował w Pradze i Wiedniu filozofię, nauki wyzwolone i teologię. Po przyjęciu święceń kapłańskich został wysłany na dwa lata (1692-1694) do Chełmna, gdzie reorganizowano wówczas Akademię Chełmińską. Prowadził tam wykłady z retoryki i poezji oraz kierował kapelą kościoła prezbiterialnego. W 1698 r. został mianowany kapelmistrzem katedry na Wawelu, funkcję tę sprawował przez 36 lat, aż do swojej śmierci w 1734 roku. Wiele rękopisów jego dzieł zostało odkrytych dopiero w XX wieku. Wśród szeregu kompozycji na wyróżnienie zasługuje „Completorium”, olbrzymi, 600-taktowy religijny koncert wokalno-instrumentalny, który wykazuje już znamiona takiej techniki, jaką wkrótce zabłysnąć miały wielkie oratoria Georga Friedricha Händla (stąd Gorczyckiego nazwano polskim Händlem), śpiewane na zakończenie obchodów świątecznych. Ponadto na program koncertu składają się: „Missa Rorate” - kompozycja przeznaczona do wykonania przez śpiewaków solistów i czterogłosowy chór oraz „Salve Regina” - antyfona, kończąca procesję po zakończeniu „Completorium”, której towarzyszy wiele instrumentów, m.in. trąbki i puzon.

Siła wielogłosu

Gorczycki, zgodnie z duchem i wiedzą swej epoki, tworzył głównie dzieła religijne, wykonywane najczęściej a cappella (bez instrumentów), rzadziej z użyciem basso continuo, czyli podstawy akordowej, linii basu.

Wykonawcami koncertu będą: „Bornus Consort”, czołowy polski zespół wokalny muzyki dawnej, którego kierownikiem artystycznym jest Marcin Bornus-Szczyciński, Zespół Muzyki Dawnej „Tempus” z Andrzejem Borzymem juniorem - dyrygentem, kompozytorem i aranżerem na czele, Chór Sarmacki im. Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego - powstał specjalnie w związku z przedsięwzięciem „Chorał Sarmacki”, jego trzon stanowią śpiewacy wrocławskich zespołów: Schola Gregoriana Silesiensis i Schola Mulierum Silesiensis oraz Szkoły Śpiewania Chorału, powstałej w 2010 r. na warszawskich Bielanach. Chórom towarzyszyć będzie zespół instrumentalistów, specjalizujących się w muzyce dawnej. Nad całością przedsięwzięcia muzycznego czuwa Robert Pożarski - kantor, śpiewak, badacz rękopisów liturgicznych.