Bydgoszcz. Nagroda AURORY 2022 dla Elise Wilk z Rumunii za dramat „Zniknięcia” [zdjęcia]

W Pałacu w Ostromecku - podobnie jak w zeszłym roku - odbyła się uroczysta gala wręczenia AURORY. Nagrody Dramaturgicznej Miasta Bydgoszczy, która zwieńczyła XXI Festiwal Prapremier.

W sobotni wieczór (29 października 2022 r.) jedno było pewne - ogłoszone zostanie nazwisko zwyciężczyni, bowiem tak się złożyło, że wszystkie pięć tekstów wyłonionych do finału konkursu zostało napisanych przez kobiety.

• „Ta będzie taka sama” (tytuł oryginalny: «Ova će biti ista») autorstwa Stašy Bajac (Serbia)
• „Proszę, niech zapanuje pokój.” autorstwa Marty Sokołowskiej (Polska)
• „Pięć pieśni Polesia” (tytuł oryginalny: «П’ЯТЬ ПІСЕНЬ ПОЛІССЯ») autorstwa Ludy Tymoshenko (Ukraina)
• „Zniknięcia” (tytuł oryginalny: «Disapariţii») autorstwa Elise Wilk (Rumunia)
• „Ja, wojna i plastikowy granat” (tytuł oryginalny «Я, війна і пластикова граната») autorstwa Niny Zakhozhenko (Ukraina)

Wszystkie powyższe finałowe teksty w formie szkiców scenicznych, wyreżyserowanych przez uznanych polskich reżyserów, festiwalowa publiczność miała w ostatnich dniach możliwość zobaczyć w Bydgoszczy w ramach programu XXI Prapremier.

Kapituła Nagrody AURORY 2022 pod przewodnictwem Agnieszki Holland w składzie: Natalia Worożbyt, Davit Gabunia, Julia Holewińska, Agnieszka Lubomira Piotrowska, po zapoznaniu się z pięcioma sztukami finałowymi postanowiła przyznać nagrodę główną w wysokości 50 000 zł Elise Wilk za sztukę „Zniknięcia”.

- Kapituła doceniła sposób ujęcia rzeczywistości mniejszości saskiej w wojennej i powojennej Rumunii, która w tej sztuce okazuje się zadziwiająco zrozumiała i tożsama z sytuacją mniejszości w różnych momentach przeszłości. W „Zniknięciach” autorka uprawia swoistą intymną epikę, rozpisaną na wielogłos żywych i umarłych postaci, przedstawia historię klęski ucieczek i klęski pozostań i wyraża zbiorowy Los - brzmi uzasadnienie przyznania nagrody dramatopisarce z Rumunii.

Podczas gali w Ostromecku nagrodę w imieniu laureatki odebrała Raluca Radulescu, dziennikarka Radia Romania.

Szkic sceniczny dramatu „Zniknięcia” w ramach Prapremier wyreżyserował Michał Borczuch, pokaz zaprezentowano w auli VI LO w Bydgoszczy.

Sztuka napisana przez Elise Wilk przedstawia trzy epizody z historii Sasów siedmiogrodzkich (mniejszości niemieckiej w Rumunii) i pokazuje proces rozpadu społecznego na przykładzie trzech kobiet z trzech różnych pokoleń. W 1945 roku Kathi ratuje się przed deportacją na Syberię, poślubiając Rumuna. Zimą 1989/90 Martha spełnia swoje marzenie z dzieciństwa i ucieka z kraju – zaledwie kilka dni przed końcem dyktatury Ceaușescu. Jej córka, Emma, pozostaje w kraju. Jej życie staje się protestem przeciwko marzeniu o bogatych Niemczech, które rozpada się na tysiące ohydnych kawałków dla tych, którzy opuścili swój kraj. Przystąpienie Rumunii w 2007 roku do Unii Europejskiej nic nie zmienia – może jedynie tyle, że fałszywymi pocztówkami i telefonami, rodzina udaje przed starą Kathi, że wszystko jest w porządku. Naprzemiennie wykorzystując fragmenty narracyjne i sceniczne, „Zniknięcia” opowiadają o traumie społeczeństwa, użyczając głosu zmarłym i jeszcze nienarodzonym.

Elise Wilk urodziła się w 1981 r. w Braszowie w Transylwanii i wychowywała w kulturze dwujęzycznej (posługując się językiem rumuńskim i niemieckim). Jest jedną z najczęściej wystawianych dramatopisarek młodego pokolenia w Rumunii.

W 2008 roku otrzymała nagrodę Romanian dramAcum za swój pierwszy dramat „It happend on a Thursday” (tłum. „Stało się w czwartek”). Niedługo potem jej sztuki zaczęły być wystawiane zarówno w Rumunii, jak i poza jej granicami. Otrzymała wiele nagród i wyróżnień, a jej sztuki zostały przetłumaczone na 12 języków.

Przypomnijmy, na II edycję AURORY nadesłano 195 tekstów z 15 krajów: 33 teksty języku ukraińskim, który w tym roku został włączony do konkursu, tyle samo (33) napłynęło tekstów w języku rosyjskim, 22 w języku angielskim i 107 w języku polskim.

Pierwszym laureatem głównej nagrody AURORY, jaką powołano w 2021 przez dyrekcję Teatru Polskiego w Bydgoszczy na jubileusz Festiwalu Prapremier, był pochodzący z Białorusi Mikita Iłinczyk za sztukę „Dark Room”.