"Poradnik prawdziwej damy" - recenzuje Ewa Czarnowska-Woźniak

Zobacz wideo: Leonard Pietraszak patronem bydgoskiego Teatru Kameralnego?

Bohaterką tej odsłony serii, książki „Dobre maniery a morderstwo” - chronologicznie jest to najwcześniejsze ogniwo „Poradników” - jest niedawno owdowiała lady Frances Harleigh.

Zgon hrabiego męża nastąpił w warunkach zgoła nietypowych: w łóżku kochanki nocującej u hrabiostwa po wydanym przez nich przyjęciu. „Urocze”, skwitowała lady Frances, co dobrze oddaje temperaturę jej uczuć do małżonka.

Warto wyjaśnić, że lady jest obrzydliwie bogatą Amerykanką, dla której mariaż z angielskim posiadaczem tytułu hrabiowskiego był spełnieniem dość nuworyszowskich marzeń amerykańskiej matki hrabiny. Związek tych dwojga był zatem dość letni, taka też była temperatura żałoby Frances de domo Price (nazwisko znaczące?).

To nietypowe zejście pana domu byłoby już wystarczającym ekscesem w londyńskim życiu damy, ale na tym, jej „przygody” się oczywiście nie skończyły, a wręcz zaczęły się lawinowo mnożyć... Dość powiedzieć, że nie będzie to jedyne morderstwo (bo takim było naprawdę coś, co miało wyglądać na atak serca) w tej historii. Będzie się też roiło od kradzieży, porwań, pościgów, wymuszeń, szantażów, skradzionych tożsamości i innych emocjonujących sprawek, które nie powinny się wydarzyć w towarzystwie tak duże znaczenie przywiązującym do konwenansów, tytułowych dobrych manier, zasad i rytuałów. Pochodzenie Frances daje małe alibi do jej często niekonwencjonalnych decyzji i czynów - Angielki z końca XIX wieku zachowywałyby się pewnie bardziej powściągliwie, czytelnik dostanie za to więcej pieprzu i dreszczyku w opowieści z wyższych sfer. Nieco więcej poufałości ze służbą, większy zmysł praktyczny, przejęcie przez wdowę roli detektywa (ku irytacji policyjnego śledczego) i dość swobodne relacje z adorującym ją sąsiadem - wszystko wartko posuwa akcję naprzód. Wypada jeszcze dodać, że nie bez znaczenia dla jej rozwoju jest fakt, że dochodzenie pokrywa się z nową rolą lady Harleigh: ma bowiem wprowadzić do towarzystwa (czyli znaleźć męża) swą przybyłą właśnie zza oceanu młodszą siostrę. Proces ten nie tylko obnaży prawdziwą twarz socjety, nie tylko zagrozi bezpieczeństwu rodziny Frances, ale i przyniesie jej na koniec pomysł organizujący przyszłe życie. Wszystko to razem, wraz z pomysłowym wyjaśnieniem zagadki kryminalnej, pozwala polecić tę lekturę lekką, łatwą i przyjemną. Należałaby się jej pewnie jeszcze jedna recenzencka gwiazdka - zwłaszcza za filmowy/serialowy potencjał - ale spadła ona z hukiem za najgorszy tytuł roku. Trąci banałem nawet wtedy, gdy uzmysłowimy sobie, że jest jakby formą wskazania na rozdział w przewodniku dla dam. Jak się zachować? Nie dać się zrazić!
Dianne Freeman, Poradnik prawdziwej damy. Dobre maniery a morderstwo, Wydawnictwo Skarpa Warszawska, Warszawa 2023.