Kawaler "žBiałej Wstążki"

Henryk Pawlaczyk, znany żniński prawnik, od kilku lat kurator okręgowy w Bydgoszczy, został uhonorowany za umiejętne łączenie wiedzy prawniczej z talentem do terapii.

<!** Image 2 align=none alt="Image 183919" sub="- Obowiązujące dziś prawo stwarza wiele możliwości skutecznego rozwiązywania problemów związanych ze zjawiskiem przemocy domowej - uważa Henryk Pawlaczyk, który jest też prezesem Koła Towarzystwa św. Wojciecha / Fot. Maria Warda">Gratuluję wyróżnienia. Jakie warunki należało spełnić, aby Centrum Praw Kobiet i Fundacja Jolanty Kwaśniewskiej „Porozumienie bez Barier” uznały Pana zasługi?

Trzeba było być mężczyzną, pomagać kobietom - ofiarom przemocy domowej, zostać zgłoszonym do II edycji konkursu „Mężczyźni przeciw przemocy wobec kobiet”, wyrazić zgodę na kandydowanie i najważniejsze: prowadzona działalność kandydata musiała uzyskać uznanie w Kapitule „Białej Wstążki”. Tyle o procedurze. Przez całe moje życie towarzyszy mi dewiza, że każda dziewczyna i kobieta z istoty swojej zasługuje na szacunek każdego chłopca i mężczyzny. Ofiary przemocy oprócz szacunku, uznania i zrozumienia potrzebują wszechstronnej pomocy, żeby odzyskać samych siebie dla siebie i dla bliskich. Dzięki nawiązaniu współpracy z Ośrodkami Pomocy Społecznej w Żninie, w Rogowie i w Janowcu Wielkopolskim staram się pomagać mieszkańcom tych gmin, zwłaszcza kobietom w rozwiązywaniu ich problemów, przede wszystkim przywracaniu poczucia i uznania własnej wartości i godności.

<!** reklama>Jaka była rola kobiet w przyznaniu Panu tak zaszczytnego wyróżnieniem?

Ogromna i decydująca. Gdyby nie Mariola Kuchcińska z GOPS w Rogowie, Maria Bursztyńska i Jadwiga Jeziorna z MOPS w Żninie oraz Joanna Malak i Sztylke z MGOPS w Janowcu Wielkopolskim nie mógłbym działać w punktach konsultacyjnych. Nie byłoby też sukcesu, gdyby w tych punktach nie było ze mną Doroty Cygan, znakomitej terapeutki, gdybyśmy nie tworzyli zgranego zespołu. Bardzo im i niewymienionym z nazwiska dziękuję za wsparcie. Dziękuję też wszystkim osobom, które od 2003 roku w punktach i od wielu lat prywatnie, obdarzyły mnie swoim zaufaniem i pozwoliły sobie pomagać. Nieoficjalnie poinformowano mnie, że zgłoszenie pochodziło od trzech kobiet i od GOPS-u w Rogowie. Miałem okazję zapoznać się z niektórymi uzasadnieniami zgłoszeń mojej kandydatury. Dziękuję ich autorkom. To duży zaszczyt i zobowiązanie na przyszłość. Nigdy nie miałem wątpliwości, że chcę pomagać ofiarom przemocy domowej (i nie tylko). Nie spodziewałem się, że kiedykolwiek zostanie to docenione.

Obowiązki kuratora okręgowego pochłaniają sporo czasu i energii. Po pracy jedzie Pan jeszcze do punktów konsultacyjnych. Pana rodzina na tym nie traci?

Mam czas dla rodziny, bo ona jest dla mnie najważniejsza. Dzięki temu, że moi najbliżsi są tacy kochani, mogę pomagać innym. Dziękuję mojej żonie Grażynie i mamie Helenie, a także dzieciom Jędrzejowi, Ani i Wojtkowi za cierpliwość i ich miłość. Wojtkowi, mojemu niepełnosprawnemu synowi, za to, że jest, bo dzięki niemu uczę się również pokory, która jest bardzo potrzebna w tym, co robię.

Został Pan uhonorowany za pomoc kobietom, które są ofiarami przemocy mężczyzn. Jednak mężczyźni też doświadczają przemocy...

Według danych statystycznych dziesięć procent ofiar przemocy w rodzinie to mężczyźni, ale oni rzadko przychodzą do punktów. Wstydzą się jeszcze bardziej niż kobiety będące ofiarami przemocy, a to błąd. Nikt nie ma prawa używać przemocy wobec drugiego człowieka.

<!** Image 3 align=none alt="Image 183919" >Co powiedziałby Pan mężczyźnie szukającemu wsparcia?

To samo, co mówię kobietom. A mówię im, że zasługują na szacunek, że muszą odzyskać szacunek do samych siebie, że nie mają się, czego wstydzić, że nie powinny czuć się winne, że nie ma takiego problemu w życiu, którego nie można rozwiązać, że prawo może w tym pomóc.

Skąd bierze się poczucie winy u ofiar?

Zasadniczo z postaw i zachowań sprawców przemocy, często z naśladownictwa wzorców wyniesionych z domu, czasami z innych przyczyn np. cech osobowościowych. Kobieta dla mężczyzny i mężczyzna dla kobiety są dla siebie lustrami. Te z przemocą, to krzywe zwierciadła. W takich nie należy się przeglądać.

Dlaczego kobiety bywają częściej ofiarami przemocy i są bardziej poranione?

Niestety, pomimo wielu zmian, zarówno w mentalności społeczeństwa, jak i w systemie prawa, kobiety nadal traktowane są gorzej niż mężczyźni. Przykre jest to, że wciąż istnieje na to przyzwolenie społeczne. Kobiety są z natury bardziej wrażliwe (takie powinny pozostać) niż mężczyźni (powinni się zmienić w tym zakresie) i mniej asertywne. Obawiają się mówić zdecydowane Nie! Mężczyzna nadal jeszcze słyszy Tak, kiedy Kobieta mówi Nie. Skutki tego mitu, ciągle powtarzanego i przyswajanego przez kolejne pokolenia od najmłodszych lat, są daleko idące, zwłaszcza w zjawisku przemocy.

To z alkoholu, patologii, biedy, niskiego statusu społecznego, braku wykształcenia bierze się przemoc?

To jest mit. Owszem wszędzie tam gdzie jest problem z alkoholem, zawsze jest przemoc, ale nie zawsze tam gdzie jest przemoc, jest problem z alkoholem. Przemocy dopuszczają się także niepijący. Prawdą jest też, że im bardziej wykształcony sprawca, tym jest bardziej wyrafinowany. Zjawisko przemocy dotyczy także osób o wysokim statusie społecznym. Sprawcami przemocy domowej bywają również osoby, które pełnią ważne funkcje społeczne i zawodowe. Najczęściej przyczyną ich zachowań są problemy osobowościowe lub nierozładowany stres. To zjawisko jest szczególnie widoczne w służbach mundurowych.

Ma Pan talent do prowadzenia terapii. Skąd u Pana takie umiejętności?

Wyniosłem to z domu. Moja mama zawsze bardzo chętnie pomagała i pomaga innym. Nie ukrywam jednak, że we własnym domu doświadczyłem, co znaczy alkohol. Ojcu jestem wdzięczny, że z tego wyszedł. Jako dziecko podświadomie starałem się nie sprawiać żadnych kłopotów. Uczyłem się dobrze, angażowałem w szkolnych organizacjach i dużo modliłem. Nadal bardzo dużo się modlę.

Sprawcy przemocy to osoby, które nie potrafią funkcjonować prawidłowo. Jestem pewna, że oni także potrzebują pomocy...

Każdy sprawca przemocy może stać się innym człowiekiem. Najpierw musi wiedzieć, że jest sprawcą przemocy, a potem musi chcieć przestać nim być. Następnie systematycznie i konsekwentnie do tego dążyć korzystając z pomocy terapeutów - profesjonalistów. Należy akceptować każdego człowieka, natomiast nie wolno akceptować wszystkich jego zachowań i postaw. Te naganne powinny być nazwane i piętnowane, żeby się nie powtarzały. Każdy sprawca, który nie przejdzie terapii, zawsze znajdzie sobie inną kolejną ofiarę.

Jaka jest recepta na to, aby ofiar przemocy było coraz mniej?

To miłość i rodzina. Gdyby Unia Europejska postawiła na rodzinę Europa dziś wyglądałaby inaczej. Obowiązujące dziś prawo stwarza wiele możliwości skutecznego rozwiązywania problemów związanych ze zjawiskiem przemocy domowej. W swojej działalności w punktach, korzystając z posiadanej wiedzy i umiejętności, staram się ofiarom przemocy stworzyć prawne możliwości rozwiązania ich problemów.

Teczka personalna - Henryk Pawlaczyk, mieszkaniec Żnina

Absolwent Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu. Od 1988 roku wykonuje zawód kuratora sądowego. Od 2008 roku kurator okręgowy, natomiast od 10 lat delegat do Krajowej Rady Kuratorów, gdzie pełni funkcję przewodniczącego komisji legislacyjno-prawnej. Od 2001 roku wpisany na listę radców prawnych. Działa w organizacjach pozarządowych. Jest prezesem Koła Towarzystwa św. Wojciecha przy parafii NMPKP w Żninie. Jego hobby to sport i taniec towarzyski. Odpoczywa w gronie rodziny.