Odsłonięte fragmenty kościoła przy Focha zostaną dokładnie opisane i... zasypane. Nietknięte pozostaną dla następnych pokoleń tam, gdzie kiegdyś działy się cuda.
<!** Image 2 alt="Image 100764" sub="Średniowieczną zabudowę „nałożyliśmy” na współczesny plan miasta - na czerwono - granice i budynki klasztoru, na szaro - ówczesny most na Brdzie Infografika: Milena Wojtkowiak">Bydgoscy archeolodzy - o czym informowaliśmy wczoraj - podczas prac prowadzonych na ul. Focha odsłonili fragmenty muru. Najpierw przypuszczono, że był one pozostałością po Bramie Gdańskiej, ale kiedy porównano umiejscowienie znaleziska z najstarszym planem Gretha, okazało się, że są to fragmenty kościoła. Świątynię wzniesiono po 1399 roku. - Zakon karmelitów to pierwsze ugrupowanie monastyczne sprowadzone do Bydgoszczy najprawdopodobniej z inicjatywy królowej Jadwigi. 20 stycznia 1399 roku konwent otrzymał jako miejsce założenia klasztoru ogród Mikołaja Szeblonisa i jego matki Małgorzaty, położony na Przedmieściu Gdańskim na północnym brzegu Brdy, w sąsiedztwie Bramy Gdańskiej i mostu Staromiejskiego - wyjaśnia Tamara Zajączkowska z bydgoskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Toruniu. - Pierwsze budynki klasztorne były prawdopodobnie drewniane, nowe powstały po długiej budowie. Od strony północnej usytuowany został kościół.
<!** reklama>Tamara Zajączkowska (autorka publikacji o klasztorach zamieszczonej w bydgoskiej encyklopedii) wyjaśnia, że oprócz świątyni, istniały także inne klasztorne zabudowania oraz ogrody. W roku 1409, podczas najazdu Krzyżaków, spłonęła ta pierwotna zabudowa. Od tego czasu, aż do pierwszej połowy XVI wieku trwało wznoszenie murowanego kościoła pw. Najświętszej Marii Panny. Karmelici przechowywali w nim polichromowaną rzeźbę Matki Boskiej Bolesnej. - Była ona przedmiotem szczególnego kultu - podkreśla Tamara Zajączkowska. - Wiązano ją z licznymi cudami. Pierwsze źródłowe wiadomości na temat uzdrowień pochodzą z lat 1581-1593 (tzw. „siedem cudów”).
<!** Image 3 align=right alt="Image 100764" sub="W 1822 roku na fundamentach kościoła wzniesiono pierwszy teatr miejski Akwaforta Karla Schulza
">Klasztorna zabudowa została ponownie zniszczona podczas wojny ze Szwedami. Na początku XIX wieku władze pruskie rozwiązały klasztor i sprzedały zabudowania na cele oświatowe. Funkcjonowała tu, między innymi, pierwsza w Bydgoszczy szkoła powszechna oraz ewangelickie seminarium nauczycielskie. Później był przytułek dla sierot i osób głuchoniemych.
Wczoraj bydgoscy archeolodzy postanowili, że bezcenne znalezisko zostanie...
- ... dokładnie udokumentowane i zasypane - mówi Elżbieta Dygaszewicz, archeolog i zastępca kierownika bydgoskiej delegatury. - Prace zakończymy w tym tygodniu, a potem przeniesiemy się na północną część pierzei Focha. Tam raczej nic nie znajdziemy - była tu historyczna droga.