W niewoli demonów przeszłości - nowy kryminał Katarzyny Puzyńskiej

Katarzyna Puzyńska na fotografiach nie kojarzy się z kimś prowadzącym bardzo uporządkowany tryb życia. Tak jednak być musi. W przeciwnym wypadku osoba około trzydziestki nie opublikowałaby w ciągu czterech lat obecności na rynku księgarskim dziewięciu książek. Ale rzecz nie tylko w liczbie zapisanych stron. Uporządkowania autorki dowodzą także precyzyjnie przemyślane fabuły, z mnóstwem krzyżujących się tropów. Dzięki temu rytuał każdorazowego umieszczanie miejska akcji w okolicach fikcyjnej wioseczki Lipowo i prawdziwego miasta Brodnicy nie znudził się jeszcze czytelnikom – podobnie zresztą jak ten sam zestaw podstawowych bohaterów.

„Nora”, najnowsza powieść Puzyńskiej, nie zdradza też wypalania się formuły jej kryminałów. Wręcz przeciwnie, „Norę” można uznać za jedną z najlepszych jej książek. Jednocześnie lektura powieści wymaga dużego skupienia. Poza obecnymi w każdej książce Puzyńskiej policjantami z Lipowa i Brodnicy czy psycholożką Weroniką i sklepikarką Wierą - detektywami amatorkami, w „Norze” pojawia się wielu bohaterów powiązanych ze sobą różnymi więzami, powoli odkrywanymi przez czytelnika. W dodatku opowieść toczy się równolegle w dwóch planach czasowych. Bohaterką części retrospektywnej, z lat dziewięćdziesiątych, jest tytułowa Nora, czyli Eleonora - żona dzisiejszego powiatowego komendanta policji w Brodnicy. Twarda, acz mocno psychicznie zraniona jako dziewczyna, Nora ginie w wypadku samochodowym razem z synkiem. Wypadek to był czy przestępstwo? Wtedy nie udało się tego bezdyskusyjnie rozstrzygnąć. Prokurator dawno temu zamknął śledztwo, lecz temat niespodziewanie powrócił po latach za sprawą zbuntowanej nastolatki, Bereniki. Czego dowiedziała się Berenika, dlaczego zniknęła i jaki ma to związek ze zniknięciem jeszcze jednej, nieco starszej kobiety, mającej mało wspólnego z Bereniką? To podstawowe pytania, na jakie policjanci szukają odpowiedzi w roku 2016.

Akcja „Nory” nie byłaby tak zawikłana, gdyby autorka nie wprowadziła do niej jeszcze jednego wątku. Wraz z bohaterami dociekamy w nim, co się dzieje w dobrze utrzymanym i z pozoru dobrze prowadzonym ośrodku dla bezdomnych, który z prywatnej inicjatywy i za prywatne pieniądze powstał w samym sercu Pojezierza Brodnickiego. Czytelnik długo poczeka na ostateczne wyjaśnienie kwestii, czy kolejne tajemnicze zniknięcia - podopiecznych ośrodka - mają związek z wypadkiem Nory i zniknięciem Bereniki.

Jak to zwykle w książkach Puzyńskiej, w tle są skomplikowane relacje uczuciowe pomiędzy policjantami Danielem i Emilią oraz psycholożką Weronika czy pohukiwanie emerytki policyjnej Klementyny Kopp. No i ginie jeden z ważnych zwierzęcych bohaterów cyklu.

Katarzyna Puzyńska, Nora, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2018.