Smaki pod lupą

Wzmacniacze smaku i aromatu potraw mogą być kaloryczne albo szkodliwe dla cierpiących na rozmaite schorzenia.

<!** Image 2 align=right alt="Image 186538" sub="Świeże zioła, oliwa, pieprz wprost z młynka - to jest to / fot. thinkstok">Po niedawnej aferze solnej zaczynamy się zastanawiać nad konsekwencjami spożywania nadmiaru tej przyprawy i nad tym, co się w niej kryje. Przypomnijmy, że dwie firmy z województwa kujawsko-pomorskiego i jedna z wielkopolskiego kupowały sól przemysłową, przeznaczoną m.in. do posypywania dróg i - po przepakowaniu jej - sprzedawały jako spożywczą. Wielu producentów żywności dodawało tę sól do swoich artykułów nie wiedząc, że nie nadaje się do celów spożywczych. Wszystkie zakłady przetwórcze, wykorzystujące sól są w efekcie poddawane kontrolom na zlecenie głównego inspektora sanitarnego. Dziś wiadomo, że w próbkach produktów z zakładów podejrzanych o stosowanie fałszywej soli znajdował się m.in. szkodliwy dla zdrowia siarczan sodu. Pierwsze wyniki badań wykazują, że substancje zawarte w zanieczyszczonej soli nie szkodziły bezpośrednio zdrowiu konsumentów, ale...

Nie przesolić

Wiele osób nie potrafi cieszyć się smakiem posiłku, zanim go sobie dodatkowo nie posoli. Tymczasem sól w nadmiarze, jak dowodzą badania naukowe, może powodować schorzenia nerek i podnosić ciśnienie krwi. Utrudnia wydalanie wody z organizmu i niekorzystnie wpływa na proces spalania tłuszczu, co jest szczególnie ważne dla dbających o linię. Ograniczenie soli zbawiennie wpływa też na pracę serca. Oczywiście „białego złota” nie należy wyzbywać się całkowicie. W końcu zaletą soli jest zawartość zdrowego dla człowieka, dodawanego do niej, jodu.

<!** reklama>Ci zaś, którzy nie mogą obejść się bez cukru, nie muszą rezygnować z upodobań smakowych. Hitem okazuje się zioło o nazwie stewia, które ma bardzo słodkie liście. Jest słodsza od tradycyjnego cukru i słodzików, a zarazem bardzo niskokaloryczna. Stewia nie szkodzi diabetykom i można jej używać w zasadzie w każdym procesie kulinarnym.

Dla cierpiących na dolegliwości układu pokarmowego zbawienna okazuje się mięta, która nadaje daniom świeży i intensywny aromat, jednocześnie działając rozkurczowo i odkażająco. Kłopotom z wątrobą dobrze stawi czoło bazylia, która oprócz znakomitego aromatu ma właściwości żółciopędne.

Na ostro

Papryka słynie z bogactwa witamin i wspomagania odporności organizmu. Niestety, nie każdy nawet zdrowy człowiek może korzystać z walorów pikantnej kuchni. Są tacy, którzy po zjedzeniu bardzo ostrych odmian papryki, np. jalapeno, odczuwają bóle żołądka i jelit.

Dobrą sławą wśród przypraw warzywnych cieszy się chrzan. W kilku krajach europejskich uznany jest nawet za lekarstwo. W Internecie można znaleźć przepis na leczniczą maść na bazie chrzanu. Świeżo wykopany korzeń tej rośliny należy zetrzeć i zalać octem jabłkowym, a następnie zamknąć w szczelnie zakręconym słoiku i odstawić do lodówki. Mikstura może stać tam nawet kilka miesięcy bez utraty właściwości. Takim octem chrzanowym można nacierać zbolałe mięśnie i stawy, a także klatkę piersiową w przypadku ciężkiego przeziębienia. Płukanki z mikstury poprawią podobno kondycję cery i włosów.

- Sos chrzanowy podkreśli smak każdego dania. Jeśli komuś nie odpowiada jego ostry zapach i smak, może złagodzić go, dodając jabłko lub śmietanę - radzi pani Małgorzata, kucharka.

Ocet z klasą

A co można poradzić tym, którzy nie mogą przekonać się na przykład do smaku sałatki z surowych warzyw? Najprostsze danie może stać się przysmakiem po skropieniu go odrobiną octu balsamicznego. Wzbogaca on smak sałat, czerwonego mięsa i drobiu. Octu balsamicznego nie można jednak użyć zbyt dużo, bo wówczas przytłoczy smak dania, zamiast go podkreślić. Ocet balsamiczny zmniejsza apetyt i przyspiesza trawienie. Oczyszcza organizm redukując dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Ponadto obniża poziom cholesterolu i wyrównuje ciśnienie.

Zdrowie z listka

- Przyprawy są obecne w kuchni całego świata. To one wpływają na smak i aromat potraw, nadają wielu posiłkom korzystne właściwości zdrowotne. Zanim jednak zaczniemy eksperymentować w kuchni z dodatkami do żywności, warto zorientować się, jaką kompozycję ziół i przypraw wybrać, aby jedzenie było smaczne i jednocześnie nie miało negatywnego wpływu na nasze zdrowie - uważa Patrycja Gniadek, dietetyczka z Centrum Dietetycznego „Naturhouse” w Toruniu. - Przyprawy, na które powinniśmy uważać, to z pewnością sól i cukier. Są wszędzie - w gotowych produktach, wędlinach, serach, przetworach mlecznych, słodyczach, sosach. Nic dziwnego, że jemy ich za dużo. W konsekwencji fundujemy sobie nie tylko nadwagę ale także nadciśnienie tętnicze, cellulit, zakwaszenie organizmu oraz szereg innych dolegliwości. Warto zastąpić je zdrowszymi substytutami.

- Odpowiednio dobrane przyprawy to nie tylko smak i zapach, ale także poprawa właściwości zdrowotnych i leczniczych pokarmów. W naturalny sposób pomagają pozbyć się wielu dolegliwości i usprawniają pracę organizmu. Twórzmy zatem własne, zdrowe mieszanki przypraw i wykorzystujmy ich dobroczynne cechy przez cały rok - zachęca dietetyczka.