[OKOLICE KORONOWA] Nad jeziorem ma wyrosnąć warownia

[break]
Od 2007 roku właścicielem kamienno-ceglanego zamku w Nowym Jasińcu pod Koronowem jest warszawski architekt i miłośnik zabytków, Artur Miernik. Oprócz pozostałości średniowiecznej warowni, zakupił też okalające ją działki, wraz z drogą dojazdową.

Najpierw odkrywki

Od początku jego założeniem było, żeby dawny zamek znowu zaczął tętnić życiem. Artur Miernik przystąpił do pracy metodycznie. Ponieważ do czasów obecnych nie zachowały się ryciny, przedstawiające pierwotny wygląd zamku, właściciel skupił się na badaniach archeologicznych, prowadzonych pod kierunkiem bydgoskiego archeologa, Roberta Grochowskiego. Jednocześnie zabezpieczona przed dalszą erozją została korona murów.

PRZECZYTAJ:O ten zamek warto się bić

W czasie prac archeologicznych odkryte zostało przedzamcze oraz fragment fosy łączącej zamek z jeziorem. Udało się wydobyć z ziemi nieco reliktów, obecnie trwa dokumentowanie prac. Dokładny szkic ma być gotowy wiosną 2016 roku. Na ten rok też Artur Miernik zaplanował przystąpienie do prac budowlanych, które w pierwszej kolejności mają na celu wzmocnienie konstrukcji, a w dalszym etapie - w miarę wierne przywrócenie zamku do jego pierwotnego stanu.

- Chcę przede wszystkim położyć dach, odbudować wieżę, a cały obiekt doprowadzić do wysokości około 30 metrów. Będzie to więc prawdziwy „wieżowiec” nad jeziorem. Te prace będą jednak wymagały znacznych nakładów finansowych - mówi Artur Miernik.

Właściciel zamku liczy na dofinansowanie ze strony Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Plany związane z obiektem są ambitne.

Architekt chciałby, żeby zamek stał się rodzajem centrum rekonstrukcji historycznych, zlotów bractw rycerskich czy Bractwa Kurkowego, którego jest członkiem. By odbywały się tu imprezy, na które ściągaliby goście z całego kraju.

Jednak prace rekonstrukcyjne napotykają na bardzo różne trudności, z których te finansowe są najważniejsze, ale niejedyne.

Rekonstrukcja, ale jaka?

Wśród konserwatorów zabytków nie ma zgody co do tego, w którą stronę ma pójść odbudowa. Czy, na przykład wzmacniać mury dodatkowym wieńcem, kosztem wierności oryginałowi? Gdy jednak konstrukcja nie zostanie wzmocniona, może nie wytrzymać. Problemem do niedawna było też doprowadzenie energii elektrycznej, ale to już udało się załatwić - wkrótce na teren zamku ma zostać doprowadzony kabel.

Skala potrzeb jest ogromna, właściciel mówi, że tylko na przeprowadzenie prac w tym roku należałoby przeznaczyć milion złotych. Wkrótce powinno być jasne, czy zamek w Nowym Jasińcu otrzyma zastrzyk pieniędzy z ministerstwa.

Pamiątka po Piastach

Przypuszcza się, że zamek został wzniesiony w XIII wieku przez książąt pomorskich. W następnym stuleciu przeszedł na dłużej w ręce Krzyżaków. Polacy władali na nim ledwie przez kilka miesięcy po grunwaldzkiej wiktorii i po kolejnych walkach z zakonem. Wtedy to budowla dwukrotnie została zniszczona. Dopiero w czasie wojny trzynastoletniej została Krzyżakom odebrana i, jako dobro Kazimierza Jagiellończyka, pozostawała w posiadaniu królewskim. Później zarządzali nią starostowie, m.in., Kościeleccy. Wielokrotnie ją przebudowywano. Zamek był czterokondygnacyjny, otoczony murem z otworami strzelniczymi.

Po pierwszym rozbiorze, Prusacy w 1773 r. przebudowali go na... zbór ewangelicki. Od połowy XIX w., kiedy to powstał duży zbór w pobliskim Serocku, zamek, nieużywany, stopniowo popadał w ruinę.