Doradztwo zawodowe w Bydgoszczy. Jak bydgoscy nauczyciele wspierają młodzież?

Zobacz wideo: Ukrainki posprzątały ogród zoologiczny w Bydgoszczy

Wiktoria ma 12 lat. Jest uczennicą VII klasy jednej z bydgoskich szkół podstawowych. Nie ma złych stopni, ale, mimo chęci, nie potrafi określić swoich predyspozycji.

- Ciekawi mnie zdobywanie nowej wiedzy w różnych dziedzinach, a największą inspiracją są dla mnie filmy przygodowe, których bohaterami są naukowcy. Interesują mnie jednocześnie nauki ścisłe, ale też lingwistyka, znajomość języków jest dziś bardzo ważna. Problemem jest to, że brak mi motywacji i wiedzy, w czym naprawdę jestem dobra, więc nie wiem, jaki profil szkoły wybrać, żeby potem dostać się na kierunek studiów, który mnie zainteresuje i będzie opłacalny na rynku pracy – opowiada Wiktoria.

Z pomocą w przygotowaniu do wyboru ścieżki kariery zawodowej mają przychodzić młodzieży zajęcia z doradztwa zawodowego. Jak informuje Tadeusz Dąbrowski, dyrektor Wydziału Edukacji Przedszkolnej i Podstawowej Kujawsko-Pomorskiego Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy, zajęcia te są realizowane jako obowiązkowe (od 2018 r. - dop. aut.) przez nauczycieli, którzy ukończyli jakąś formę doskonalenia zawodowego.

- Najczęściej zajęcia te prowadzone są w klasach siódmych i ósmych. Na każdy rok szkolny dyrektor ma obowiązek opracować program realizacji doradztwa zawodowego, w którym określa m.in. tematykę działań, treści programowe oraz metody i formy realizacji zajęć. Doradztwo zawodowe odbywa się w ramach godzin lekcyjnych. Organizowane są też różne inne, bardziej urozmaicone formy, jak np. wycieczki zawodoznawcze, targi – o tym decydują dyrektorzy poszczególnych szkół – wyjaśnia Tadeusz Dąbrowski.

Sprawdziliśmy, jak w poszczególnych szkołach podstawowych w Bydgoszczy zajęcia te wyglądają w praktyce. Jak słyszymy, zajęcia odbywają się najczęściej zarówno w formie grupowej, jak i indywidualnej. Podczas rozmowy z doradcą uczeń mówi o tym, co by chciał robić w przyszłości, o swoich zainteresowaniach, ulubionych przedmiotach, a także tych, z którymi sobie nie radzi. Kiedy uczeń ma problem z poznaniem siebie, może porozmawiać także ze specjalistą w poradni psychologiczno-pedagogicznej. Do tego potrzebne jest oświadczenie podpisane przez rodzica.

W przypadku zajęć grupowych, treści programowe różnią się dla VII i VIII klas. W klasach VII doradcy zawodowi prowadzący zajęcia skupiają się na tym, by młodzież poznała swoje umiejętności i pasje.

- Jedną z metod, którą często stosuję, jest praca grupowa. Staram się odkrywać w uczniach ich talenty, prowadzimy rozmowy, jak widzi nas druga osoba - ta inna perspektywa jest zawsze bardziej obiektywna. Czasami dzieci otrzymują arkusze, chodzą z nimi do rodziców, nauczycieli, rówieśników. Pytają, jak oni widzą ich mocne i słabe strony - mówi Justyna Tomasik, nauczyciel doradztwa zawodowego w Szkole Podstawowej nr 28 im. Polskich Noblistów w Bydgoszczy. - Ważne jest to, by to oni sami odkryli swoje predyspozycje. Tylko dzięki temu będą mogli się ukierunkować. My możemy im w tym jedynie pomóc.

- Prowadząc zajęcia z doradztwa zawodowego opieram się na 4 filarach - opowiada Joanna Leżoń, pedagog, doradca zawodowy w Szkole Podstawowej nr 2 im. Adama Mickiewicza z Oddziałami Sportowymi. - Uczeń powinien poznać: siebie, zawody, szkoły, zasady rekrutacji. Na pierwszym etapie pracuję z uczniami nad ich samoświadomością. Dopiero później, w VIII klasach skupiamy się na poznaniu świata zawodów. Rozmawiamy o rynku pracy, jaki jest barometr zawodów w naszym województwie. Uczymy uczniów samodzielnego wyszukiwania informacji, poprzez różnego rodzaju narzędzia, jak np. mapa karier.

Podczas rozmów z młodzieżą pomocne okazują się również metody związane z selekcją, w oparciu o predyspozycje indywidualne ucznia. Jak to wygląda w praktyce?

- Z takim uczniem szukamy kilku szkół i analizujemy, co może po niej robić. Odrzucamy te, które nie pasują, bo np. profil wymaga umiejętności, w których nie czuje się pewnie, albo prowadzi do pracy w grupie, podczas gdy uczeń najlepiej czuje się działając indywidualnie. Dokonujemy wyboru w oparciu o osobowość, predyspozycje, umiejętności. Rozwiązujemy różne testy, w tym osobowościowe. Czasami warto zapytać z innej perspektywy - nie o to, co chciałby robić, ale o to, w czym kompletnie sobie siebie nie wyobraża. Albo czy nastawia się na dłuższą edukację. W ten sposób możemy zawęzić krąg poszukiwań - wymienia Joanna Leżoń.

Poszerzanie horyzontów edukacyjnych i zawodowych uczniów to nie tylko zajęcia w szkole. To często także wycieczki do szkół ponadpodstawowych, ale również wyjazdy integracyjne, które dają uczniom pole do obserwacji, i spotkania z ludźmi reprezentującymi różne zawody. W Szkole Podstawowej nr 28 im. Polskich Noblistów w Bydgoszczy raz w roku organizowane są także Dni Doradztwa Zawodowego.

- To wydarzenie, które trwa około trzech dni. Zaangażowana jest cała szkoła, od najmłodszych do najstarszych klas. Uczniowie przygotowują plakaty o zawodach rodziców, młodsze dzieci przebierają się za "wymarzony zawód". Dzięki temu mogą się zapoznać z całą gamą różnych możliwości - opowiada Justyna Tomasik.