Anne Applebaum o ludobójstwie na Ukraińcach. W Bydgoszczy będzie mówić o „Czerwonym głodzie”

W 1929 roku Stalin zainicjował politykę masowej kolektywizacji, która odebrała ziemię milionom chłopów. Efektem był śmiertelny głód w latach 1931-32, który pociągnął za sobą od 2 do 5 milionów ofiar – historycy do dziś nie są zgodni co do ostatecznej ich liczby. Ustalenie dokładnych danych jest dzisiaj bardzo utrudnione, z racji braku odpowiednich danych, przez dekady zacieranych przez sowieckie władze.

W swojej książce Anne Applebaum dowodzi, że miliony Ukraińców zmarło z głodu za sprawą przemyślanych politycznych decyzji Kremla. Wstrząsający „Czerwony głód” rekonstruuje nie tylko polityczne i narodowościowe tło zbrodni, ale pokazuje tragedię ludzi, którzy w ostateczności dopuszczali się aktów kanibalizmu nawet względem własnych dzieci.

Zapomniana, niewyobrażalna zbrodnia
Była to zbrodnia wręcz niewyobrażalna i niemalże całkowicie dziś zapomniana, po ukraińsku nazywana „Hołodomorem”. Ukraina, od XVI wieku zwana była „Spichlerzem Europy” z racji swych niezwykle urodzajnych ziem. Tymczasem z powodu głodu umarły tam miliony ludzi.

Stalinowscy siepacze odebrali Ukraińcom wszystko, co można uznać za żywność oraz środki do jej uprawiania. Ludzie jedli trawę, korę, psy, koty, a nawet ciała dzieci czy sąsiadów, których niejednokrotnie w tym celu zabijali. Powodem rozpętania tego piekła, była wspomniana akcja kolektywizacji rolnictwa. Własność prywatną miały bowiem w ZSRR zastąpić kołchozy i sowchozy (których polską wersją były powojenne PGR-y). Szczególnie trudno było zapędzić do nich ukraińskich chłopów, nawykłych do samodzielnej gospodarki.

„Stalin postanowił zniszczyć ich, mówiąc językiem bolszewików, „jako klasę” i zagłodzić” – pisze w recenzji książki specjalista od spraw sowieckich i rosyjskich Wacław Radziwinowicz. I dodaje – „Applebaum znakomicie i wnikliwie opisuje mechanizmy tej zbrodni, która swym rozmachem ustępuje tylko Holokaustowi, ale okrucieństwem i perfidią zrównuje się z tym, czego dokonał Hitler”.

Zatrzeć ślady
Książka opowiada również o wyjątkowo perfidnej, uruchomionej przez Stalina machinie propagandy i dezinformacji mającej na celu zatuszowanie faktu istnienia i skali głodu. Niewątpliwie jest też wciąż aktualnym ostrzeżeniem: politycy są w stanie wykorzystywać kataklizmy do realizowania własnych, podstępnych i zbrodniczych celów. Książka zyskuje też zupełnie nowe znaczenie, jeżeli spojrzeć na nią pod kątem dzisiejszej wojny z Rosją o wschodnią część Ukrainy oraz aneksję Krymu.

Spotkanie z Anne Applebaum odbędzie się we wtorek, 27 marca w Cafe Szpulka w Miejskim Centrum Kultury w Bydgoszczy o godzinie 19:00. Rozmowę z autorką poprowadzi Dymitrij Kuc. „Czerwony głód” ukazał się 28 lutego nakładem Wydawnictwa Agora, w tłumaczeniu Barbary i Wandy Gadomskich.

Materiały organizatorów spotkania (przy opisie książki częściowo korzystaliśmy z opisu: www.empik.com)