Zmiany od 1 września w oświacie. W Bydgoszczy obrady Komisji Unii Metropolii Polskich ds. Edukacji

Zobacz wideo: Ćwiczenia służb ratowniczych na S5 pod Bydgoszczą.

W Bydgoszczy odbyło się posiedzenie Komisji Unii Metropolii Polskich ds. Edukacji, do której należy także Bydgoszcz. Główne tematy to uchodźcy z Ukrainy w przedszkolach i szkołach, niedawno uchwalone zmiany w ustawie Prawo oświatowe, które wprowadzają nowe standardy zatrudnienia specjalistów pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolach i szkołach oraz kwestie związane z finansowaniem zadań oświatowych i wsparcie samorządów.

O napływie w krótkim czasie do polskich przedszkoli i szkół ogromnej liczby ukraińskich dzieci i uczniów oraz problemach z tym związanych mówiła Renata Kaznowska, zastępca prezydenta Warszawy. W stolicy na około 200 tys. osób z Ukrainy, które zatrzymały się tam po wybuchu wojny, 60 procent stanowią dzieci do 18 lat.

- W ciągu zaledwie kilku tygodniu przybyło nam 70 tys. nowych przedszkolaków i uczniów - stwierdziła Renata Kaznowska. - Przyjęliśmy do szkół i przedszkoli 17,5 tys. dzieci. Zatem ta liczba będzie rosła, bo część rodzin z Ukrainy pozostanie w Polsce, gdyż nie mają do czego wracać.

Komisja UMP ds. Edukacji uważa, że trzeba przygotować się na scenariusz, że od 1 września w polskim systemie edukacji w wielu miastach w Polsce może być jeszcze więcej przedszkolaków i uczniów z Ukrainy.

- To ogromne wyzwanie - mówi Renata Kaznowska. - W szkołach ponadpodstawowych mamy podwójny rocznik z reformy minister Zalewskiej, oprócz tego od 1 września rozpoczniemy rok szkolny z kolejną kumulacją - 1,5 rocznika. To dzieci, które rozpoczynały naukę jako sześciolatki. Do tego dochodzi jeszcze wojna w Ukrainie. Potrzebujemy rozwiązań systemowych na długie miesiące, a być może nawet lata. Stąd m.in. wniosek, aby uruchomić specjalny program i fundusz budowy i modernizacji placówek oświatowych. Bo samorządy nie będą sobie w stanie poradzić same. Do tej pory budowa placówek oświatowych była zadaniem samorządu. Nie dostawaliśmy dofinansowania z budżetu państwa. O taki program zatem wnioskujemy i takie rozmowy ze stroną rządową trwają.

Kolejne wyzwanie to zmiany w przepisach oświatowych, które nastąpiły w maju.

- Od września br. czeka nas wdrożenie standardów zatrudnienia nauczycieli specjalistów we wszystkich przedszkolach i szkołach - mówi Anna Domańska, dyrektor Wydziału Edukacji Urzędu Miasta Krakowa. - Pierwszy etap ma nastąpić we wrześniu 2022 r., kolejny we wrześniu 2024 r. Przykładowo, w placówce, która będzie liczyła od 50 do 100 uczniów, od września ma pojawić się łącznie jeden etat specjalisty. Będą pracowali nie tylko z uczniami, ale też rodzicami i nauczycielami. Z kolei w placówce, która liczy powyżej 100 uczniów, takich etatów ma być 1,5 i 0,2 na każde kolejne 100 uczniów. Od 2024 r. te limity mają być podniesione jeszcze o pół etatu. To są zmiany, które wydają się nam kierunkowo pożądane, bo trzeba wzmocnić opiekę psychologiczno-pedagogiczną. To, co budzi obawy, to kalendarz wprowadzania tych zmian i ich tempo. Zmiany w przepisach weszły w momencie, gdy arkusze organizacyjne szkół były już zrobione przez dyrektorów, zaopiniowane i przekazane do zatwierdzenia. Słuszne byłoby wprowadzenie okresu przejściowego, który dawałby szanse dyrektorom na dostosowanie się do wymogów stawianych przez ustawę.

W Bydgoszczy takich specjalistów trzeba będzie zatrudnić przede wszystkim w przedszkolach. Dotychczas opieką nad przedszkolakami w Bydgoszczy zajmowały się poradnie psychologiczno-pedagogiczne. Teraz będą to osoby zatrudnione bezpośrednio w placówkach.

- Policzyliśmy, że w Bydgoszczy od 1 września br. pojawi się 50 nowych etatów specjalistów, a za dwa lata będzie jeszcze kolejnych 50 - mówi Iwona Waszkiewicz, zastępca prezydenta Bydgoszczy i zarazem przewodnicząca Komisji UMP ds. Edukacji. - Mamy pewne obawy, skąd tę kadrę weźmiemy. Wynagrodzenia nauczycieli nie zachęcają młodych do pracy. Liczymy, że to się zmieni. Już dziś zapraszam osoby, które poszukują pracy na stanowisku np. pedagoga, psychologa logopedy czy pedagoga specjalnego, do przyjścia przede wszystkim do naszych przedszkoli.

W Bydgoszczy po wybuchu wojny na Ukrainie zarejestrowanych zostało poprzez nadanie numeru PESEL ponad 10 tys. Ukraińców, z czego ponad 5 tys. to dzieci.

- Ponad 2 tys. dzieci zostało przyjętych do bydgoskich przedszkoli i szkół - mówi Iwona Waszkiewicz. - Zdecydowana większość nie jest, więc zapisana. Możemy się więc spodziewać, że zapukają do drzwi naszych szkół od 1 września i będziemy je musieli przyjąć. Stąd też nasze postulaty, aby nie obowiązywały obwody szkół podstawowych.

Podczas obrad Komisji UMP ds. Edukacji rozmawiano także o finansowaniu oświaty.

- Pracujemy nad nowymi rozwiązaniami, które przyniosłyby w sposób stabilny i pewny finansowanie zadań oświatowych dla samorządów - mówi Iwona Waszkiewicz. - Rok 2022 przyniósł zwiększenie zaledwie o 12 zł rocznie subwencji oświatowej na jednego ucznia. Tymczasem wszyscy wiemy, jak wzrosły koszty od stycznia. Jesteśmy bardzo niedofinansowani.

Zdaniem Marka Gralika, kujawsko-pomorskiego kuratora oświaty, który przez 30 lat pracował jako nauczyciel, a ponadto był bydgoskim radnym i przewodniczącym Komisji Edukacji Rady Miasta Bydgoszczy, wdrożenie od 1 września zgodnie z przepisami oświatowymi standardów zatrudnienia nauczycieli specjalistów we wszystkich przedszkolach i szkołach to krok w dobrym kierunku.

- Co do tego wszyscy jesteśmy zgodni - mówi Marek Gralik. - Jednak wcześniej samorządy nie miały na ten cel pieniędzy, a teraz, zgodnie z ustawą, je dostaną i na tym polega różnica. Co do tempa zmian, to dyrektorzy szkół już wiedzą, że takich specjalistów będą musieli zatrudnić od września, więc już ich szukają. Oferty pracy mogą też składać w naszej bazie na stronie Kuratorium Oświaty. Jest też grupa specjalistów, np. logopedów, pedagogów czy psychologów, którzy wcześniej nie znaleźli pracy w szkołach, bo nie było na to funduszy. Rodzi się pytanie, czy można ich odzyskać? W szkołach regionu mamy też takie placówki, które już teraz mają więcej psychologów niż nakazuje to od 1 września ustawa. Oczywiście, nie muszą z nich rezygnować.

Kurator odniósł się też do obaw związanych z napływem większej liczby przedszkolaków i uczniów z Ukrainy.

- W porównaniu z innymi województwami w naszym regionie jest mało takich uczniów - mówi Marek Gralik. - Stanowią zaledwie 2 proc. wszystkich uczniów. Ponadto po wybuchu wojny na Ukrainie w 16 gminach na Kujawach i Pomorzu nie ma ani jednego dziecka z Ukrainy w przedszkolu czy szkole. Oczywiście, można przygotowywać się na wariant ekstremalny, ale tak naprawdę nie wiemy, jak sytuacja będzie wyglądała we wrześniu. Uspokajam też rodziców naszych przedszkolaków: mogą nie martwić się o miejsca w przedszkolach, bo dla dzieci ukraińskich będą tworzone przedszkolne punkty opiekuńcze prowadzone przez obywateli Ukrainy. Na to będą środki z budżetu państwa.