Zielone Arkady i czarne myśli

Oprócz tego 12 punktów gastronomicznych, fryzjer, pralnia chemiczna, centrum fitness. Start dokładnie za rok. - Połowa pomieszczeń została już wynajęta. Trwają rozmowy z kolejnymi chętnymi - chwali się Rafał Puba, dyrektor Działu Wynajmu EFE Polska, właściciela Zielonych Arkad. 1200 miejsc parkingowych i półtora tysiąca miejsc pracy - tyle krzepiących wieści przynieśli dziennikarze z jublu wmurowania kamienia węgielnego pod dobrze już widoczną budowę na Wzgórzu Wolności.

Mam nadzieję, że los z Zielonymi Arkadami obejdzie się bardziej łaskawie niż z pierwszą potężną budowlą w tym miejscu, po której budowniczowie ostatniej nie zostawili kamienia na kamieniu. Myślę o Prasowych Zakładach Graficznych. Dobrze pamiętam moje pierwsze dyżury, reporterskiego sztyfta, w jakże nowoczesnej na tamte czasy i onieśmielającej gabarytami drukarni. I ogromnego chochlika drukarskiego, który sprawił, że ledwie dwa lata po uruchomieniu zakładów zlikwidowany został jego właściciel - partyjny koncern RSW Prasa-Książka-Ruch.

Jednak nie tylko pamięć o smutnym końcu Prasowych Zakładów Graficznych psuje mi humor, gdy myślę o Zielonych Arkadach. 1500 miejsc pracy - ta liczba jest mocno akcentowana w materiałach promocyjnych galerii. Ale warto się też zastanowić, jak Zielone Arkady wpłyną na otoczenie. Spójrzmy najpierw na południe od lasu dźwigów wznoszących trzykondygnacyjne zamczysko. Mniej niż kilometr od Zielonych Arkad stoi Galeria Handlowa Glinki. Mniejsza od budowanej rywalki, a mimo to hula w niej wiatr. Wokół hipermarketu Carrefour, kuszącego obniżkami emerytów, nie stworzono atrakcyjnej sieci małych sklepów. A i z tych, które udało się ściągnąć, część szybko przeniosła się w inne miejsce. Galeria Glinki w dzisiejszym kształcie wydaje się handlowym absurdem, sztucznie utrzymywanym przy życiu.

Obróćmy teraz głowę na wschód. Jakieś dwa kilometry trzeba pokonać szerokimi ulicami, by zjechać do ronda Toruńskiego, obok którego umościły się sklepy otaczające wianuszkiem hipermarket Tesco. Ten też najlepsze lata ma za sobą. Dobrzej widać to na podziemnym parkingu. Pamiętam lata, gdy trudno było znaleźć na nim wolne miejsce. Teraz można się tam ścigać gokartami.
W tył zwrot, na zachód patrz! W tym kierunku, również około dwóch kilometrów od Zielonych Arkad, znalazła miejsce Galeria Rondo. Do niedawna wiodącą siłą była tam sieć Real, teraz w przebudowę budynku zainwestował Auchan. A skoro zainwestował, to pewnie ostro powalczy o czołowe miejsce na bydgoskim rynku.

Wreszcie północ. Zielone Arkady rosną wprawdzie na skarpie Wzgórza Wolności, lecz wystarczy zjechać trzysta metrów w dół, by znaleźć się w źrenicy śródmieścia - na bydgoskiej starówce. Wiele razy siadałem do komputera, by bić na alarm przed jej degradacją. Mniejszy powód takiego stanu rzeczy widziałem i widzę w braku miejsc parkingowych wokół Starego Rynku, większy - w ucieczce handlowców i restauratorów do galerii handlowych. W Europie nie ma już takiego trendu, tam kumulacja handlu i usług w wielkich centrach to przeżytek. Czytałem na przykład o jednej z europejskich stolic mody - Mediolanie - gdzie firmowe sklepy znanych sieci nie szukają wspólnego miejsca, lecz przeciwnie - uciekają do kamienic w śródmieściu, w których łatwiej podkreśla się wyjątkowy charakter sprzedawanego towaru.

Zastanawiam się, kiedy handlowcy w Polsce zaczną myśleć podobnie jak Włosi z północy. I co się wtedy stanie z betonowymi zamczyskami galerii? Pozostaną opuszczone lub na wpół martwe jako przestroga przed owczym pędem? O tym, że niełatwo robić dziś kokosy nawet w samym centrum Bydgoszczy, przekonuje Dom Mody Drukarnia. Owszem, estetycznie dobrze wkomponowany w zabytkowe otoczenie, starający angażować się w kulturalne życie miasta, a przecież pustawy.