Toksyczne powietrze szkodzi nam już w życiu płodowym, w zasadzie najbardziej dzieciom i seniorom...
To dlatego, że układ oddechowy najmłodszych jest w fazie rozwoju. Wielkość drzewa oddechowego dziecka jest mniejsza niż u ludzi dorosłych, dlatego penetracja pyłów z zanieczyszczonego powietrza przebiega dużo szybciej. Młode płuca są też bardziej podatne na działanie zanieczyszczeń chemicznych. U osób starszych z kolei, z wiekiem wydolność oddechowa spada. Seniorzy najczęściej zmagają się ze współistniejącymi chorobami układu krążenia czy choroby układu oddechowego. Dodatkowe obciążenie w postaci konieczności nieustannego filtrowania, usuwania niekorzystnych cząstek z powietrza, pogarsza stan zdrowia.
Czy nasze organizmy wypracowują mechanizmy obronne przed atakiem z powietrza?
Możliwości adaptacyjne są, stale przystosowujemy się do rozmaitych zmian środowiskowych, ale zmiana, o której mówimy postępuje zbyt szybko. Zmienialiśmy się przez tysiące lat bardzo wolno, organizm miał czas na adaptację. Obecnie cywilizacyjne przeobrażenia rozgrywają się na przestrzeni ok. 100 lat, i mniej. To za krótki czas na wykształcenie mechanizmów przystosowawczych.
Jak dziś możemy sobie pomóc?
Możemy unikać wychodzenia na zewnątrz w godzinach najwyższego stężenia zanieczyszczenia komunikacyjnego bądź ciepłowniczego (dym z kominów), tzn. w godzinach popołudniowych, ale i w godzinach wczesnorannych, po całonocnym intensywnym ogrzewaniem domów, tzn. paleniem w piecu, nierzadko niewłaściwym paliwem. Najbezpieczniej jest wychodzić wieczorem, gdy zmniejszył się ruch samochodowy. Unikajmy ekspozycji w dniach, gdy siła wiatru jest mniejsza, gdy miasto nie jest w stanie się przewietrzyć.
Może właściwe byłoby zapraszanie pacjentów na obowiązkowa spirometrię?
Sensowne jest podejmowanie działań prewencyjnych, choćby po to, by odpowiednio wcześniej rozpocząć leczenie, albo zaproponować, jeśli jeszcze nie rehabilitację oddechową, to chociażby ćwiczenia przywracające dobrą kondycję układu oddechowego, trening oddechu: głębokie wdechy nosem i wypuszczanie powietrza ustami. Polecamy również ćwiczenia odpowiedniej pozycji ciała, niezwykle ważnej do jak najwydajniejszego gospodarowania powietrzem. Kolejnym punkt: aktywność fizyczna. Ludzie z chorobami układu oddechowego często unikają nadmiernego wysiłku, który ich męczy. Stagnacja nie jest korzystna. Bezczynność oddechowa pogłębia niewydolność. Trening mięśni jest bardzo ważny.
A miejsce zamieszkania?
Japończycy zbadali, że częstość występowania alergii u osób mieszkających w pobliżu tłocznych ciągów komunikacyjnych jest znacznie wyższa. Alergeny osadzają się na tzw. cząstkach stałych powietrza, których w mieście jest więcej. Błona śluzowa układu oddechowego jest w stanie zwalczać, zatrzymywać czynniki drażniące. Do czasu. Obciążona dodatkowo czynnikami środowiskowymi, chemicznymi, pyłami organicznymi, wykonuje kolosalny, dodatkowy wysiłek, którego finałem bywają zapalenia dróg oddechowych. Zapalenie, czyli stan patologiczny, to jeszcze szersze wrota dla alergenów. Z czasem rozwijają się u pacjenta predyspozycje do chorób układu oddechowego...
