Przełom w leczeniu udarów mózgu! Pionierski zabieg w szpitalu im. Biziela

[break]
W Szpitalu Uniwersyteckim nr 2 im. dr. Jana Biziela wykonano pionierski zabieg - trombektomię - który polega na mechanicznym udrożnieniu (usunięciu zatoru) tętnicy mózgowej. Takie operacje przeprowadza się u pacjentów ze stwierdzoną niedrożnością głównych tętnic mózgowych, którym grozi ciężkie inwalidztwo lub śmierć.

Trombektomia wykonana odpowiednio wcześnie, dzięki usunięciu zatoru, przywraca prawidłowe krążenie mózgowe i daje szansę na znaczne ograniczenie uszkodzeń mózgu, spowodowanych niedokrwieniem. Zabieg polega na wykonaniu niewielkiego nakłucia w pachwinie, przez które, za pomocą specjalnych cewników wewnątrznaczyniowo dochodzi się do zamkniętej tętnicy mózgu, a następnie przypominającym metalowy koszyczek trombektomem usuwa się zator.

Elitarny ośrodek

Trombektomia jest najnowszą metodą leczenia, wprowadzaną obecnie wyłącznie w wiodących klinikach udarowych Europy i świata. W Polsce wykonywana jest w zaledwie trzech ośrodkach.

- Zaczęliśmy przygotowania kilka lat temu - wyjaśnia dr Grzegorz Meder, kierownik Pracowni Radiologii Zabiegowej Szpitala Uniwersyteckiego im. Biziela. - Przeszliśmy szkolenie w Klinice Neuroradiologii Uniwersytetu Karolinska w Sztokholmie. Ponadto zdobywaliśmy doświadczenie, lecząc między innymi pęknięte tętniaki w mózgu.

Do tej pory oddział udarowy „Biziela” był pionierem w leczeniu trombolitycznym, polegającym na farmakologicznym rozpuszczaniu skrzeplin w tętnicach mózgowych.

Niestety, nie wszystkie zatory można było rozpuścić i w ten sposób usunąć. Metoda ta nie była skuteczna w przypadku dużych zakrzepów.

Pionierski zabieg

W uruchomionym niedawno Centrum Interwencyjnego Leczenia Udaru Mózgu szpitala im. Biziela, współpracują specjaliści kilku oddziałów. Wykorzystują oni zdobyte doświadczenie po to, by leczyć nową metodą wewnątrznaczyniową również pacjentów z udarami niedokrwiennymi.

Pierwszy, przełomowy zabieg w tym centrum został wykonany u 72-letniej pacjentki, która trafiła do szpitala w dwie godziny od wystąpienia pierwszych objawów udaru.

Chora znajdowała się w stanie ciężkim, z porażeniem prawych kończyn oraz zaburzeniami mowy, uniemożliwiającymi porozumiewanie się. Dzięki zabiegowi przywrócono prawidłowe krążenie krwi w mózgu i stan pacjentki zaczął się szybko poprawiać. Następnego dnia po zabiegu powróciła siła mięśniowa prawych kończyn oraz ustąpiły zaburzenia mowy. W kontrolnym badaniu tomografii komputerowej wykazano jedynie niewielkie obszary niedokrwienia mózgu. Bez przeprowadzonego zabiegu zamknięte naczynie groziło niedokrwieniem całej półkuli mózgu. Pacjentka nie miałaby szans na odzyskanie pełnej sprawności.

Decydujący jest czas

- Najważniejsze jest jak najwcześniejsze rozpoznanie udaru - uważa dr Grzegorz Meder. - Kluczowe są pierwsze godziny od chwili wystąpienia objawów udaru mózgu. Pacjent błyskawicznie musi trafić do szpitala, zostać zdiagnozowany i przewieziony na salę operacyjną. Liczy się czas!

Na wykonanie tych wszystkich czynności lekarze mają tylko 6 godzin. Jeśli nie zmieszczą się w tym czasie, stracą szansę na wykonanie zabiegu i mechaniczne usunięcie zatoru.

- Przed uruchomieniem centrum udarów ratownicy medyczni przeszli cykl szkoleń - dodaje Kamila Wiecińska, rzeczniczka „Biziela”. - Stworzyliśmy specjalną, szybką ścieżkę diagnostyczną na SOR dla pacjentów z udarem. Przygotowaliśmy zespół Pracowni Radiologii Zabiegowej do stosowania nowej metody leczenia.

Udar, choroba XXI wieku

Udar mózgu jest obecnie jednym z kluczowych problemów zdrowotnym społeczeństw XXI wieku. Z danych, które uzyskaliśmy pod koniec 2015 roku wynika, że każdego roku w Polsce udar mózgu dotyka od 70 do 90 tys. osób, a w województwie kujawsko-pomorskim od 5 do 5,5 tys. Blisko 30 proc. osób dotkniętych udarem umiera w ciągu roku od zachorowania, a połowa z tych, którzy przeżyli, pozostaje trwale niepełnosprawnymi.

Koszty leczenia i rehabilitacji pacjentów z udarem są bardzo wysokie i już w 2005 roku przekraczały 1 mld zł rocznie. Ryzyko wystąpienia udaru znacząco zwiększają: nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, podwyższony poziom cholesterolu, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu oraz brak ruchu.

Najpierw u chorego występują objawy ruchowe (ok. 50 - 80 proc. chorych); nagłe osłabienie mięśni lub porażenie kończyny, najczęściej ręki lub połowy ciała; opadnięcie kącika ust. Stwierdza się również nagłe trudności z wypowiadaniem się lub ze rozumieniem słów.