Nadciśnienie nie boli

Ponad 30 proc. ludzi w Polsce ma nadciśnienie tętnicze. Co trzecia osoba z tej grupy nie zdaje sobie z tego sprawy, ponieważ nie czuje żadnych objawów tej choroby.

Kiedy natomiast symptomy stają się widoczne, wtedy często okazuje się, że nadciśnienie nie jest już jedynym problemem, jakiemu musimy stawić czoło. Według statystyk medycznych, w takiej nieświadomości znajduje się około 3 milionów mieszkańców Polski.<!** reklama>

- Co trzeci Polak żyje w beztrosce na tykającej bombie - nazywa rzecz po imieniu profesor Jacek Manitius, prezes Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego.

Ta tykającą bomba to nic innego jak skracająca życie miażdżyca naczyń i powikłania w postaci chorób nerek, udaru mózgu czy zawału. W niektórych opracowaniach podaje się, że nieleczone nadciśnienie zabiera człowiekowi 16 lat życia. Mówiąc brutalnie, ludzie z tą chorobą żyją znacznie krócej.

Pacjencie, czas na ciebie!

Od połowy marca tego roku Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego za pośrednictwem specjalnie utworzonego portalu e-medycyna.pl namawia Polaków, by zaczęli coś robić ze swoim nadciśnieniem. Na początek mają zacząć regularnie mierzyć ciśnienie tętnicze krwi.

- Mierzenie ciśnienia to bardzo ważna sprawa. Im wcześniej wykryjemy rozwijającą się chorobę, tym mniejsze ryzyko wystąpienia powikłań. Ale oczywiście dla wielu ludzi jest to czynność tak trywialna, że wręcz niegodna polecenia - zauważa profesor Manitius i zachęca do postawienia sobie pytania, jak często sami sięgamy po ciśnieniomierz i z jaką częstotliwością robią to osoby z najbliższego nam kręgu - rodzina, przyjaciele, znajomi z pracy. Odpowiedź będzie raczej przygnębiająca - prawie nikt.

Ogólnopolska akcja zainicjowana przez PTNT nazywa się „Cała Polska leczy nadciśnienie” i żeby nie była nudna, postanowiono zrobić z niej konkurs. Ci, którzy codziennie będą sięgać po ciśnieniomierz, a wynik pomiaru zapisywać w specjalnym dzienniczku, dostępnym na stronie internetowej akcji, mają szansę wygrać zagraniczną wycieczkę. Muszą też odpowiedzieć raz w tygodniu na pytanie związane z nadciśnieniem. Wycieczek ufundowano osiem. Zgodnie z regulaminem konkursu mają być one przyznawane mniej więcej co miesiąc.

- Oprócz tego, co dwa tygodnie będziemy zamieszczać na stronie materiały edukacyjne skierowane do pacjentów. Mamy też w planach cykl spotkań naukowo-szkoleniowych z dziedziny hipertensjologii, dedykowanych lekarzom. W województwie kujawsko-pomorskim taka konferencja odbędzie się prawdopodobnie w październiku - mówi Maria Konieczna, odpowiedzialna za nagłośnienie akcji w mediach. Jej punkt kulminacyjny ma nastąpić w maju, kiedy to pojawią się materiały informacyjne na antenie telewizji. Ponadto w lokalnych gazetach mają być organizowane quizy - będzie można wygrać ciśnieniomierz.

Celem programu jest upowszechnienie wiedzy na temat profilaktyki i kontroli poziomu ciśnienia, a także skutecznych metod terapii przy podwyższonych wartościach.

Zabójczy styl życia

Z materiałów edukacyjnych już dostępnych na stronie e-medycyna.pl można wyczytać, m.in., że za 70 proc. przypadków nadciśnienia tętniczego odpowiadamy sami, wiodąc niezdrowy tryb życia. Źle się odżywiamy (zjadając za dużo tłuszczu i soli) i unikamy ruchu na świeżym powietrzu, co sprawia, że w ustroju znajduje się za mało substancji zwalczających nadmiar „złego” cholesterolu. W dodatku styl życia, oparty na nieprawidłowej diecie i braku rekreacji fizycznej, prowadzi do otyłości, zmuszając nasze serce do nadmiernego wysiłku.

Sprawa nie jest jednak taka prosta. Nadciśnienie może mieć bowiem także podłoże genetyczne lub być wtórnym skutkiem przewlekłej choroby nerek, zaburzeń hormonalnych czy wady serca. Aż 95 proc. przypadków nadciśnienia - jak szacują lekarze, opierając się na rozmaitych badaniach - to tzw. nadciśnienie samoistne, gdzie trudno wyodrębnić jednoznacznie źródło choroby.

- Nadciśnienie jest objawem. Aby on wystąpił, konieczny jest splot czynników genetycznych z uwarunkowaniami środowiskowymi - mówi profesor Jacek Manitius.

W większości przypadków choroba przebiega bezobjawowo, przede wszystkim na początku. Wartości ciśnienia rosną powoli, organizm człowieka stopniowo się do nich przyzwyczaja, aż dochodzi do przekroczenia prawidłowego poziomu przyjętego jako 140/90 mm Hg.

Część pacjentów, u których choroba jest już mocno zaawansowana, skarży się na kilka powtarzających się symptomów, takich jak uderzenia ciepła, niekontrolowane zaczerwienienia twarzy i klatki piersiowej, zawroty i pulsujące bóle głowy w okolicy skroniowej, szum w uszach, bezsenność.

Bez diety zapomnij o leczeniu

• Jeśli ciśnienie w naczyniach tętniczych przekracza wartości 140/90, to znak, że możemy mieć nadciśnienie i powinniśmy natychmiast udać się do lekarza.
• Wartości prawidłowe to 120/80, ale wynik 139/85 też nie jest zły.
• W przypadku wykrycia choroby nadciśnieniowej czeka nas leczenie farmakologiczne i dieta. Bez niej terapia nie ma sensu.