Daleko od Hipokratesa

Hipokrates nie miał wiedzy ani aparatury badawczej, którą dysponuje współczesna medycyna, za to poświęcał dużo czasu pacjentom, obserwował ich, rozmawiał z nimi.

<!** Image 2 align=right alt="Image 158490" sub="David H. Newman, Cień Hipokratesa. Tajemnice Domu Medycyny, tłum. Mateusz Borowski, Wydawnictwo Znak, Kraków 2010.

">Zdaniem Davida H. Newmana, tego przede wszystkim brakuje dziś następcom Hipokratesa. Lekarze ukryli się za wynikami specjalistycznych badań, zapominając, że suche wskaźniki, pozbawione indywidualnego kontekstu, mogą prowadzić do błędnej diagnozy i złej terapii.

Gdy ukazało się amerykańskie wydanie „Cienia Hipokratesa”, autor miał dopiero 38 lat, lecz już bardzo dużo doświadczeń zawodowych. Pracował m.in. w ramach misji stabilizacyjnej w Iraku w Szpitalu Polowym nr 344. Obecnie kieruje programem badań klinicznych, uczy na Uniwersytecie Columbia i pracuje w sekcji ratownictwa medycznego w nowojorskim szpitalu.

Książka, którą napisał, przeznaczona jest zarówno dla lekarzy, jak i pacjentów. Z tego powodu jej opublikowanie wymagało od autora sporej odwagi cywilnej. Obalając wiele obiegowych opinii, Newman naraził się nie tylko kolegom po fachu, lecz także instytucjom nadzorującym służbę zdrowia oraz producentom lekarstw i sprzętu diagnostycznego. Temat to trudny, ale lektura naprawdę fascynująca i kontrowersyjna.

Zewsząd słyszymy nawoływania, by kobiety poddawały się badaniom mammograficznym. Doktor Newman natomiast, powołując się na fakty, wykazuje, że badania te nie są wcale skuteczniejsze od tradycyjnego dotykowego badania piersi. Ba, wskazania mammografii często bywają błędne, co powoduje spory stres u poddanych jej kobiet i konieczność wykonania kolejnego, drogiego i inwazyjnego badania, jakim jest biopsja. Dlaczego zatem nikt głośno nie mówi o mankamentach mammografii? W opinii Newmana dlatego, że dzięki rządowym nakładom na mammografię sporo ośrodków się bogaci.

<!** reklama>Książka Newmana zawiera nie tylko teoretyczne rozważania. W każdym rozdziale znajdujemy kilka rozbudowanych historyjek - anegdot z lekarskiej praktyki autora lub zasłyszanych od kolegów, dobrze, ze swadą opowiedzianych.

Jakież to jeszcze inne mity odziera ze świętości autor? Na przykład wiele zastosowań antybiotyków, skuteczność resuscytacji (zespół zabiegów, których zadaniem lub skutkiem jest przywrócenie podstawowych funkcji życiowych, tj. co najmniej krążenia krwi i oddychania) w ratownictwie medycznym, pewności diagnozy przy takich objawach, jak ból brzucha, ból pleców, a nawet atak serca. Lekarzom zarzuca Newman także nieumiejętność przyznania się do braku pewności czy błędu oraz bezkrytyczne podejście do wpajanych im podczas studiów zawodowych „prawd objawionych”. Nawiasem mówiąc, trudno się z tymi „prawdami” rozstać, skoro niektórzy mentorzy ubierają je w formę... „poematów”. Oto fragment napisanej w latach 50. ubiegłego wieku książki pt. „Diagnoza ostrego bólu brzucha wierszem”, pióra słynnego brytyjskiego chirurga Zachary’ego Cope’a: „Lekarz pyta i ogląda,/ Na kolkę to nie wygląda./ Pacjent leży nieruchomy,/ Nie ma siły, osłabiony./ Każdy najdrobniejszy ruch/ Sprawia, że go boli brzuch./ Mogę zgadnąć bez wątpienia/ Treść takiego orzeczenia:/ To jest wrzód, i to pękniety,/ Trzeba zawieźć go w te pędy/ Do kliniki lub szpitala”.

Nasza ocena: 4/5 

Książki tygodnia

Bestsellery w ogólnopolskiej sieci księgarń „Matras”

1. Elisabeth Gilbert, Jedz, módl się, kochaj
2. Stieg Larsson, Mężczyźni, którzy nienawidzą kobiet
3. Stieg Larsson, Dziewczyna, która igrała z ogniem
4. Stieg Larsson, Zamek z piasku, który runął
5. Stephenie Meyer, Przed świtem
6. Dan Brown, Zaginiony symbol
7. L.J. Smith, Pamiętniki wampirów
8. Elisabeth Gilbert, I że cię nie opuszczę...
9. Carlos Luis Zafon, Cień wiatru
10. Katarzyna Grochola, Zielone drzwi