Czym różni się epidemia od pandemii, co kryje nazwa niebezpiecznego wirusa i co nam grozi w markecie, wyjaśnia lek. med. Mirosław Suwik, epidemiolog z z Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
<!** Image 3 align=right alt="Image 138833" sub="Lek. med. Mirosław Suwik był do dyspozycji Czytelników „Expressu” Fot. Dariusz Bloch">Jak zminimalizować ryzyko zarażenia wirusem grypy?
Jeśli chodzi o obecną sytuację epidemiologiczną, powinniśmy przestrzegać podstawowych zasad higieny: unikajmy kontaktów z chorymi na grypę i przeziębionymi, którzy kaszlą, kichają. Sami kaszląc czy kichając zasłaniajmy usta i nos chusteczkami higienicznymi i wyrzucajmy je do kosza. W miarę możliwości, głównie w miejscach publicznych, należy unikać dotykania powierzchni, które mogą być zanieczyszczone wirusami grypy. Starajmy się nie dotykać zbyt często twarzy. Nie zapominajmy o częstym myciu rąk ciepłą wodą z mydłem. Unikajmy też miejsc, gdzie występują duże zagęszczenia ludzi, np., kin, marketów, środków komunikacji miejskiej. Zawsze w okresie jesienno-zimowym powinniśmy pamiętać o higienie jamy ustnej i górnych dróg oddechowych, których zaniedbywanie potrafi osłabić naturalne bariery obronne naszego organizmu przed zarazkami. Dobrą kondycję naszych błon śluzowych dróg oddechowych bardzo osłabia dym papierosowy, alkohol lub wysuszone urządzeniami grzewczymi powietrze w mieszkaniach lub miejscach pracy. Unikać również należy nagłych zmian temperatury powietrza wdychanego, co ma często miejsce przy wychodzeniu z nagrzanych pomieszczeń na ulicę. Dbajmy również o to, by nie przegrzewać ani nie wychładzać nadmiernie organizmu. Wszystkie te czynniki sprawiają, że jest on bardziej podatny na infekcje.
Jakie są typowe objawy grypy?
Pierwsze objawy to najczęściej ogólne złe samopoczucie, bóle mięśni i stawów, podwyższona temperatura ciała, nawet ponad 39 st. C, ból gardła, kaszel, katar lub zatkany nos. Rzadziej występują wymioty lub biegunka. W cięższych przypadkach jest to duszność, zawroty głowy, znaczne osłabienie. W mediach słyszymy często o różnych odmianach grypy: grypie sezonowej, pandemicznej, świńskiej, ptasiej. Grypa jest grypą i bez względu na to, jak ją będziemy nazywać, objawy będą zawsze podobne, chociaż w różnych odmianach choroby mogą mieć one różne nasilenie. To zależy w dużej mierze od zjadliwości wirusa oraz aktualnego stanu odporności organizmu człowieka. W związku z tym mogą one u jednych osób ujawnić się w ciągu kilku, do kilkunastu godzin od zakażenia, u innych mogą wystąpić po kilku dniach. Jest wiele osób, które przechodzą zakażenie wirusem grypy bezobjawowo.
<!** reklama>Czy na zagrażający nam obecnie wirus dobre są babcine sposoby, czy konieczna jest konsultacja z lekarzem?
Zapobiegawczo można próbować różnych domowych sposobów. Często mają znaczący wpływ na poprawienie ogólnej odporności organizmu. Jeżeli jednak dolegliwości choroby nasilają się, niezbędnym będzie zasięgnięcie porady lekarza.
Czy powinna nas zaniepokoić sama gorączka?
Gorączka nie jest jedynym i wyłącznym wykładnikiem ciężkości przebiegu choroby. Każdy organizm reaguje na zakażenie w różny sposób. Może się zdarzyć, że w chorobie będą dominować inne objawy niż gorączka i będą od niej bardziej dokuczliwe.
Czy mamy do czynienia z pandemią? Co to znaczy?
Często w filmach katastroficznych tematem przewodnim jest epidemia śmiertelnej choroby. W potocznym rozumieniu pojęcie pandemii kojarzyć się może z czymś groźniejszym od filmowej epidemii. W rzeczywistości pojęcie pandemii dotyczy określenia rozmiarów szerzenia się choroby zakaźnej, często przekraczającego granice jednego kraju, a nawet jednego kontynentu. Tak więc pojęcie pandemii nie dotyczy w żaden sposób stopniowania ciężkości przebiegu szerzącej się choroby zakaźnej. Obecnie obserwujemy dobry przykład pandemii grypy wywołanej wirusem typu A/H1N1v. o umiarkowanym przebiegu objawów klinicznych, ale obejmującej całe kontynenty.
Czy to prawda, że rozprzestrzenianiu się wirusa sprzyja jesienna jeszcze pogoda? Mówi się, że zdrowszy jest mróz.
Wirus grypy dłużej utrzymuje aktywność w środowisku w niższych temperaturach, tak więc mówienie, że zimno zabija wszystkie zarazki, jest nie do końca prawdziwe. Obecna temperatura powietrza, stosunkowo wysoka jak na tę porę roku, zmienia w dużej mierze nasze zachowania. Obserwujemy wzrost zachorowań na grypę i choroby przeziębieniowe głównie wśród dzieci i młodzieży, które często lekceważą warunki pogodowe, doprowadzając raz do przegrzania, raz do wychłodzenia organizmu. Takie postępowanie sprzyja infekcji.
Skąd nazwa „świńska grypa”?
Wirusy grypy można podzielić ogólnie na wirusy typowo ludzkie, wirusy ptaków i wirusy świń. W środowisku często dochodzi do kontaktowania się tych wirusów i ich mutacji. Miejscem, w którym najczęściej do nich dochodzi jest organizm świni. Pandemiczna odmiana wirusa grypy zawiera w sobie geny wszystkich trzech rodzajów wirusów, w tym również materiał genetyczny wirusa typowo świńskiego.
We wrześniu szczepiłam się przeciwko grypie sezonowej. Czy jest ryzyko, że mogę zachorować?
Jest taka możliwość. Szczepionka przeciwko grypie sezonowej nie zawiera w sobie materiału, który umożliwiłby uodpornienie organizmu na obecny w środowisku wirus A/H1N1v.
Kiedy minie niebezpieczeństwo związane z groźbą zakażeń odmianą wirusa pandemicznego?
Wirus pandemiczny prawdopodobnie utrzyma się w środowisku co najmniej przez kilka lat, nie znaczy to jednak, że cały czas będziemy wobec niego bezbronni.
Jak rozszyfrować nazwę A/H1N1?
Literą A oznaczamy rodzaj wirusa, H1N1 to jego typ. Znaki literowo-cyfrowe określające typ wirusa oznaczają pewien rodzaj cząsteczek białkowych występujących na otoczce wirusa. Cząsteczki te są substancjami nadającymi wirusowi cechy chorobotwórcze. Różnice występujące pomiędzy tymi cząsteczkami pozwalają nam klasyfikować poszczególne wirusy do odpowiednich typów i grup.
