Dotarły do nas informacje o tym, że w przyszłym roku szkolnym w Bydgoszczy zacznie brakować nauczycieli wspomagających. Dotyczy to: pedagogów, psychologów, logopedów, doradców zawodowych, nauczycieli pracujących w świetlicach i bibliotekach. Nasi rozmówcy twierdzili, że funkcjonujący „bon edukacyjny” (który jednoznacznie określa liczbę takich etatów, obliczonych proporcjonalnie do liczby uczniów w placówce) powoduje ograniczenie liczby nauczycieli. Niewielu dyrektorów komentuje funkcjonowanie „bonu” i systemu Vulcan.
- Niestety, algorytm służący do przeliczania liczby etatów jest równy dla wszystkich szkół - uważa jeden z dyrektorów bydgoskiej szkoły gimnazjalnej. - U nas nie ma problemu. Podobnie jest w szkołach elitarnych, do których uczniów się wybiera. Moim zdaniem, tam liczba etatów wspomagających powinna zostać ograniczona na korzyść tych szkół, które funkcjonują w trudnych środowiskach.
Dyrektor Zespołu Szkół Drzewnych przyznaje, że prowadzone są rozmowy z Wydziałem Edukacji Urzędu Miasta o liczbie etatów, ale...
- Są zasady, do których trzeba się dostosować - oświadcza Ilona Chilicka, dyrektor ZSD. - Proszę pytać w wydziale.
Winny bon edukacyjny
Związkowcy krytykują funkcjonowanie bonu oświatowego i przestrzegają przed ograniczeniem dostępu dzieci i młodzieży do psychologów, logopedów, zajęć świetlicowych i bibliotek.
- Bonu nie ma w sensie dokumentu prawnego - uważa Sławomir Wittkowicz, przewodniczący WZZ „Solidarność-Oświata”. - Nie został umocowany zarządzeniem lub uchwałą Rady Miasta. Jest to tylko program komputerowy.
Dyrektorzy, tłumaczy Sławomir Wittkowicz, muszą w tym programie przygotowywać arkusze organizacyjne zgodnie z narzuconym algorytmem. W momencie, kiedy chcą zatwierdzić plan, nierzadko pojawia się komunikat, informujący o przekroczeniu limitu etatów. Jeśli nie zlikwidują nadwyżki, nie będą mogli przekazać arkusza do wydziału. Jeśli dyrektorzy chcą cokolwiek zmienić, to muszą wystąpić z prośbą o uzyskanie zgody na ponadlimitowe zatrudnienie nauczycieli.
- Miasto steruje ręcznie - twierdzi Barbara Belicka, wiceprzewodnicząca związku. - Braku pedagogów specjalnie nie widać, podobnie jak logopedów. Jednak w niektórych szkołach ogranicza się dostęp do świetlic, na przykład zapisując tylko uczniów z klas 0-III. Ci z wyższych klas odrabiają lekcje na schodach.
Dyrektorzy decydują
Zapytaliśmy w wydziale edukacji o podstawy prawne wprowadzenia bonu edukacyjnego oraz o to, czy jego stosowanie ograniczyło liczbę nauczycieli.
- Celem bonu organizacyjnego jest wprowadzenie jasnych zasad dotyczących organizacji pracy szkoły - tłumaczy Marta Stachowiak, doradca prezydenta, nie podając, niestety, podstaw prawnych, na mocy których bon obowiązuje. - (...) W ramach limitu i przepisów prawa dyrektorzy mają całkowitą swobodę określania organizacji swoich jednostek (...). Organ prowadzący nie ingeruje w decyzje dyrektorów, a tylko sprawdza, czy zmieścili się w limicie. Oczywiście inaczej liczone są szkoły duże, a inaczej małe. (...) Ustawodawca nie określił żadnych wskaźników dotyczących etatów.
Zdaniem ratusza, liczba etatów wsparcia na rok szkolny 2015/2016 wzrosła o 18 w porównaniu z rokiem ubiegłym.
Będzie strajk?
Mimo tak optymistycznych prognoz uważa się, że ok. 140 nauczycieli w województwie kujawsko-pomorskim na początku nowego roku szkolnego straci pracę. Ze zwolnieniami, brakiem dyskusji o Karcie nauczyciela i regulacji płac nie zgadza się ZNP, który grozi wejściem w spór zbiorowy z dyrektorami szkół i przeprowadzeniem ogólnopolskiej akcji protestacyjnej.
- Pani minister nie rozmawia z nami i nie odpowiada na nasze pytania - mówi Grzegorz Gruchlik, wiceprezes ZG ZNP. - Poczekamy do 24 sierpnia, jeśli nic się nie zmieni, zaprotestujemy.
