Jeszcze przed 11 listopada ma dojść do istotnych zmian związanych z miejscem pamięci na skwerze przy ulicy Bernardyńskiej w Bydgoszczy.
<!** Image 2 align=right alt="Image 97949" sub="Fot. Tadeusz Pawłowski">Znajdują się tam zarówno grób, jak i pomnik Nieznanego Powstańca Wielkopolskiego. Dzieliła je dotąd odległość kilku metrów. Było to przyczyną utrwalonego w tradycji nieporozumienia, kiedy to poczas uroczystości hołd oddawano pomnikowi, zamiast spoczywającym w grobie prochom powstańca.
- Nasze starania doczekały się realizacji - mówi Wojciech Zawadzki z Pomorskiego Muzeum Wojskowego. - Płyta z grobu, oryginał z 1925 roku, zostanie poddana renowacji, a następnie położona przy pomniku. W ten sposób obydwa świadectwa pamięci zostaną połączone. Dodatkowo ma zostać naprawiony błąd rzeźbiarza, który na czapce powstańca przy orzełku nie umieścił charakterystycznego znaczka trefla. Poprawki na monumencie nie będzie, ale na płycie grobu pojawi się poprawne nakrycie głowy.
Działacze Towarzystwa Przyjaciół Pomorskiego Muzeum Wojskowego postanowili wykorzystać okazję, którą stwarza rozbiórka grobu, by wydobyć z niego zamurowane pamiątkowe eksponaty, a także pobrać symboliczną garść prochów nieznanego powstańca. Do czasu położenia w nowym miejscu zabytkowej płyty, pamiątki będą przechowywane w Pomorskim Muzeum Wojskowym.
<!** reklama>Prace rozbiórkowe rozpoczęły się wczoraj. Nieoczekiwanie sprawiły sporo trudności. Płyta okazała się być przytwierdzona na stałe do fundamentu, który w całości został wykonany z betonu. Jej oddzielanie zajęło wiele godzin.
- Na szczęście, udało się urnę znaleźć - powiedział Wojciech Zawadzki - choć zupełnie przypadkowo. Znajdowała się nie pod płytą, ale była zakopana w ziemi przed grobem. Metalowa puszka zachowała się w bardzo dobrym stanie, są na niej Krzyż Grunwaldu, herb Bydgoszczy i znak miejsca pamięci narodowej. Tulejka jest zalutowana, a otworzymy ją we wtorek w Pomorskim Muzeum Wojskowym. Pobraliśmy też ziemię z grobu.
Grób Nieznanego Powstańca Wielkopolskiego uroczyście odsłonięty został 9 sierpnia 1925 roku w miejscu, gdzie dziś znajduje się wschodnia nitka ulicy Bernardyńskiej. Złożono w nim ekshumowane z cmentarza Nowofarnego szczątki nieznanego z nazwiska powstańca, który 16 czerwca 1919 roku ciężko ranny trafił do niemieckiej niewoli w okolicach Murowańca i kilka dni później zmarł w szpitalu w Bydgoszczy. Grób, zniszczony przez hitlerowców w 1939 roku, został odrestaurowany po wojnie. W 1946 roku na sarkofagu umieszczono oryginalną marmurową płytę, ukrytą w czasie wojny przez pracowników Ogrodów Miejskich. W 1987 roku, w związku z przebudową jezdni, grób przeniesiono w obecne miejsce.
