Synagoga w Fordonie do kupienia za milion złotych. Oferta trafiła do bydgoskich radnych

- Potwierdzam, że również otrzymałem maila z ofertą sprzedaży synagogi - mówi Lech Zagłoba-Zygler, radny miasta Bydgoszczy z Platformy Obywatelskiej. Nieruchomość została wyceniona na około milion zł.

Informacje na skrzynki mailowe bydgoscy radni dostali 9 maja. To już kolejna próba sprzedaży dawnej żydowskiej świątyni z 1781 roku, która znajduje się na terenie Starego Fordonu. Wcześniej bydgoski Urząd Skarbowy kilka razy próbował zlicytować nieruchomość. Czy miasto jest zainteresowane kupnem tego budynku?

- Przeczuwam, że będzie wielki problem - mówi radny Zagłoba-Zygler. Dodaje, że chodzi o kondycję finansową miasta. Bydgoszcz ogranicza wydatki na inwestycje, realizowane są tylko te, które zostały rozpoczęte.

- Problem wiąże się z niezaspokojonymi potrzebami mieszkańców, które są na pierwszym miejscu. Koszty rosną tak zastraszająco szybko, że obawiam się, iż decyzja miasta może być tu negatywna - odpowiada pytany o to, czy samorząd Bydgoszczy byłby zainteresowany kupnem nieruchomości. nad czym bardzo bym bolał, bo mieszkam w Fordonie, znam synagogę i wiem, ile dobrych rzeczy już w niej zrobiono.

W 2020 roku nieruchomość przy ulicy Bydgoskiej 22 wyceniono na 947 tysięcy złotych, ale można było ją kupić za 3/4 wartości, a więc niewiele ponad 710 tysięcy złotych. Chętnych jednak brakowało. Miały miejsce kolejne próby zlicytowania budynku. Wszystkie bezskuteczne.

- To specyficzna budowla, być może bardzo trudno będzie ją zbyć. Jest obwarowana wieloma wymogami konserwatorskimi. Potencjalny inwestor mógłby mieć problem ze zrobieniem użytku z tej nieruchomości. Budynek został zabezpieczony, odnowiono jego elewację, naprawiono fundamenty. Wewnątrz jednak wciąż wymaga ogromnych nakładów finansowych liczonych w milinach złotych -mówi jeden z naszych informatorów, bliskich sprawie.

Wcześniej budynek do tej pory był własnością Fundacji dla Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

- Kilka lat temu wystąpiliśmy o grant na naszą działalność. Otrzymaliśmy około 600 tysięcy złotych, za które zorganizowaliśmy szkolenia z wymianą międzynarodową - wyjaśniał Bogusław Kunach, były prezes fundacji. - Niestety, ministerstwo negatywnie przyjęło nasze sprawozdanie z realizacji grantu, wyczerpaliśmy wszystkie drogi odwołań, ale zażądano od nas zwrotu całości pieniędzy. Takich środków nie mamy, bo wszystko przeznaczyliśmy na projekt (ten realizowany był w roku 2017 - red.), który przygotowaliśmy. „Skarbówka” działa na zlecenie ministerstwa, niewiele w tej sprawie można już zrobić. Dla nas to prawdziwa tragedia i koniec działalności fundacji w kształcie, jaki znamy - dodaje Kunach.

A fundusze pozyskiwane na utrzymanie i przystosowanie budynku synagogi do funkcji miejsca o charakterze publicznym najpierw pozyskiwała opiekująca się dawną świątynią fundacja Yakiza, która w 2008 roku otrzymała, m.in. 150 tys. zł na prace budowlane (remont dachu, wieniec i koronę murów), a od 2010 ro 2012 roku łącznie dostała dotacje w wysokości 330 tys. zł na inne prace.

Kiedy w kolejnych latach budynek przejęła Fundacja dla UKW, na rzecz odnowy synagogi przeznaczono 50 i 30 tys. zł, ale ostatecznie środki zostały zwrócone.

- Ponadto w latach 2016-2017 między Miastem a Fundacją dla UKW zostały podpisane umowy na realizację zadań publicznych w zakresie wspierania kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego - łącznie 9 umów na kwotę (łączna) - 89 tyś złotych - wynika z informacji Marty Stachowiak, rzeczniczki prasowej Urzędu Miasta Bydgoszczy.

O przyszły los synagogi niepokoili się działacze społeczni, w tym Rafael Prętki, prezes Stowarzyszenia Miłośników Starego Fordonu. Według niego kwota zakupu przekraczała możliwości społeczników: - Tym bardziej, że synagoga z zewnątrz jest zabezpieczona, ale wewnątrz potrzeba jeszcze wielu kosztownych prac.

- Nie ukrywam, że poruszyła mnie ta informacja o sprzedaży - mówi Damian Amon Rączka, przewodnik i działacz SMSF. - To wyjątkowy obiekt. Sytuacja jest taka, że fundacja otrzymała go za przysłowiową złotówkę, a teraz budynek ma pójść na sprzedaż za milion złotych. Na pokrycie czyichś długów. Patrząc realnie, to jest coś niewyobrażalnego. bardzo chcielibyśmy przejąć synagogę, zwłaszcza, że od lat wraz z innych organizacjami i między innymi ze szkołami organizujemy tam wydarzenia kulturalne, wycieczki. To miejsce, wszem, wymaga jeszcze ogromnych nakładów finansowych, ale ono żyje, jest odwiedzane i ludzie nie chcą się tego pozbywać. Jeżeli ktoś to kupi za milion, to będzie chciał, by bardzo szybko ta inwestycja mu się zwróciła.

W najbliższą sobotę będzie można zwiedzać synagogę. Wydarzenie w ramach Nocy Muzeów organizuje właśnie SMSF. Wstęp wolny, wejścia będą od godziny 19 do 22 (co godzinę).