Przepisy zmienne są

PIT, CIT

- limit transakcji gotówkowych
Najpoważniejsza ze zmian związana jest z nowym reżimem dotyczącym płatności gotówkowych. Limit w wysokości 15 tys. euro, został zastąpiony wartością 15 tys. złotych brutto. Zgodnie z nowymi przepisami, kwota ta jest limitem, powyżej którego jednorazowa transakcja (usługa, transport, produkt itp.) nie może być regulowana gotówką. Niedopilnowanie tego elementu spowoduje nieodwracalne komplikacje podatkowe, tzn. spowoduje wyłączenie z kosztów całej wartości takiej transakcji. Jest to duże ograniczenie dla firm, których działalność opiera się na obrocie gotówkowym i zmusi je do realizowania większej liczby transakcji za pomocą konta bankowego.

- ulga na badania i rozwój
Od 2016 r. obowiązuje ulga na badania i rozwój, która umożliwia podatnikom niejako podwójne skorzystanie z kosztów wydatkowanych na cele badawczo-rozwojowe. W ramach wydatków można odliczyć nakłady na wynagrodzenie i pochodne, materiały i surowce, ekspertyzy i opinie oraz koszty wykorzystania aparatury badawczo-rozwojowej. Po raz pierwszy odliczenie będzie można wykorzystać składając zeznanie roczne PIT lub CIT za rok 2016. W 2017 roku limity procentowe na poszczególne rodzaje wskazanych wydatków zostały podniesione (do 50 proc. wydatków dla firm sektora MŚP), co stanowić może dobre narzędzie wsparcia inwestycji technologicznych w firmach.

CIT

Spółki nowo powstałe lub małe, czyli te, które w zeszłym roku nie przekroczyły 1,2 mln euro obrotu, objęte zostały od stycznia 2017 r. preferencyjną stawką podatku CIT w wysokości 15 proc., zamiast dotychczasowych 19 proc.

VAT

- usługi budowlane
Noworoczne zmiany dotknęły także system rozliczeń usług budowlanych i obejmują nawet najmniejszych przedsiębiorców - czynnych podatników VAT - takich jak chociażby elektryk czy kafelkarz, którzy będą świadczyć usługi podwykonawstwa, czyli pracować na rzecz usługobiorcy niebędącego właścicielem obiektu. Przykładowa sytuacja wystąpi w momencie, gdy - jako właściciele lokalu - zlecimy głównemu wykonawcy przeprowadzenie kompletnego remontu, a on z kolei poszczególne czynności zleci innym przedsiębiorcom - fachowcom w danej dziedzinie. Ci przedsiębiorcy (jako podatnicy VAT) będą mieli obowiązek wystawienia głównemu wykonawcy faktury z tzw. odwrotnym obciążeniem, czyli bez VAT-u, ponieważ podatek rozliczy główny wykonawca. Tym sposobem VAT przestaje mieć przepływ fizyczny. Głównym celem zmiany było zmniejszenie wyłudzeń VAT w sektorze budowlanym, lecz zmiana ta spowoduje komplikacje, zwłaszcza na poziomie najmniejszych podmiotów, działających w bardzo uproszczony sposób i często prowadzonych przez osoby mające niewielką wiedzę z zakresu rozliczeń podatkowych.

- limity
Zwiększył się limit zwolnienia podmiotowego z VAT-u ze 150 tys. zł do 200 tys. zł. To dobra informacja w szczególności dla mikrofirm, kierujących swoją ofertę do klienta fizycznego, który nie ma możliwości odliczenia podatku VAT. Dzięki podniesieniu limitu takie firmy mogą także w 2017 r. korzystać ze zwolnienia, a tym samym oferować odbiorcom fizycznym usługę/towar w niższej cenie.

- deklaracje VAT
Od stycznia 2017 r. nastąpiła zmiana w przepisach wprowadzająca dla większości podmiotów gospodarczych obowiązek składania deklaracji VAT (oraz informacji VAT-UE) drogą elektroniczną. Dotyczy on w szczególności podmiotów, które zarejestrowane były uprzednio jako podatnicy VAT-UE, uczestniczący w obrocie towarami objętymi tzw. odwrotnym obciążeniem lub tych będących z innych tytułów zobligowanymi do wcześniejszego składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Nie będą oni mogli od tego momentu składać deklaracji w formie papierowej.
Dodatkowo, dla podatników innych niż mali (powyżej 1,2 mln euro obrotu) zniesiona została możliwość kwartalnego rozliczania podatku VAT.

- sankcje
Pojawiły się dodatkowe zobowiązania i kary za błędy w deklaracji VAT lub zawarcie w niej tzw. pustych faktur. Sankcje za takie działania zostały ustanowione na poziomie 20, 30 bądź nawet 100 procent zaległości, w zależności od charakteru przewinienia. Z sankcją w wysokości 30 proc. wartości faktury trzeba liczyć się w sytuacji, gdy np. w deklaracji nastąpi zawyżenie kwoty podatku naliczonego. Jeśli wskutek kontroli podatkowej wykazana zostanie nieprawidłowość i sami złożymy korektę, to sankcja może spaść do 20 proc. Natomiast 100 proc. dodatkowego zobowiązania zapłacimy w przypadku umyślnego wprowadzenia do rejestru pustej faktury.

FORMY KSIĘGOWOŚCI

Znacząco podniesiono limit obrotów wyznaczający konieczność zmiany sposobu rozliczeń księgowych. Dwie podstawowe formy rozliczeń to podatkowa książka przychodów i rozchodów oraz księgi handlowe. Dotychczas podmiot, który przekroczył w roku podatkowym poziom 1,2 miliona euro obrotu, był zobligowany od kolejnego roku zmienić formę obsługi księgowej z prostej na bardziej rozbudowaną - z książki przychodów na księgi handlowe. Od tego roku limit ten został podniesiony do 2 mln euro. To pozwoli wielu podmiotom uniknąć w 2017 roku dodatkowych kosztów i komplikacji związanych ze zmianą formy prowadzenia księgowości.

Zmienił się też limit ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych - z dotychczasowych 150 tys. euro do 250 tys. euro. To dobra wiadomość dla przedsiębiorców, którzy mogą rozliczać się w najprostszy sposób, mimo że ich przychody są względnie wysokie. Z drugiej strony jednak praktyka pokazuje, iż stosunkowo niewiele firm z przychodem do 250 tys. euro decyduje się na rozliczanie za pomocą tej formy opodatkowania.

JEDNOLITY PLIK KONTROLNY

Od początku roku mali i średni przedsiębiorcy mają obowiązek przesyłania drogą elektroniczną - łącznie z deklaracją VAT - zestawu informacji dotyczących faktur sprzedażowych i zakupowych, które de facto składają się na wartość deklaracji VAT za dany miesiąc. Dzięki temu obowiązkowi przedsiębiorcy udostępnią co miesiąc organom skarbowym pełną informację komu i w jakiej wartości sprzedali towar bądź usługę oraz od kogo i w jakiej wartości go kupili.

Organy skarbowe zyskają w ten sposób natychmiastową wiedzę o wszelkich nieprawidłowościach, co w założeniu ma usprawnić procedury kontrolne, ukrócić nadużycia na polu zwrotów VAT, będąc jednocześnie dodatkowym i uciążliwym obowiązkiem dla wielu podatników.

Proces przesyłania JPK rozszerzany będzie stopniowo i już od 1 stycznia 2018 r. obejmie wszystkich podatników. Dodatkowo, od lipca 2018 r. wszyscy podatnicy zobowiązani będą do przedstawiania na żądanie organów skarbowych dodatkowych zestawień elektronicznych w jednolitym formacie obejmujących, m.in., zapisy księgi głównej, banku, faktur oraz magazynów.

UMOWY - ZLECENIA

- nowe stawki
Od 1 stycznia 2017 roku wprowadzono nową minimalną stawkę godzinowego wynagrodzenia na umowie - zlecenia - wynosi ona 13 zł brutto. Co ważne, stawka ta dotyczy także umów o współpracę z podmiotami, które są jednoosobowymi działalnościami gospodarczymi. Przy rozliczaniu takiej współpracy musimy umieć rozliczyć 13-złotową stawkę godzinową i posiadać stosowną dokumentację czasu realizacji zlecenia.
Zmiana ta w pewnych obszarach wprowadza bardzo znaczące perturbacje. Dotyczy to szczególnie usług ochrony czy sprzątania, gdzie dotychczasowe stawki godzinowe były zdecydowanie niższe. Jednocześnie napływające informacje od przedsiębiorców wskazują, że mimo wprowadzenia 13-złotowej stawki minimalnej, stawka przy przetargach różnych instytucji państwowych często jest niższa od poziomu umożliwiającego wypłatę minimalnego wynagrodzenia za godzinę.