- Bardzo się cieszę, że świadomość społeczna rośnie. Każdy powinien znać swoje prawa, dlatego jednym z naszych priorytetów jest edukacja – podkreślił, odnosząc się do danych Bartłomiej Chmielowiec, Rzecznik Praw Pacjenta (RPP).
Te naruszenia zgłaszają pacjenci
W ostatnich latach, w naszym regionie liczba skarg dotyczących podmiotów leczniczych złożonych przez pacjentów, wzrosła i przedstawia się następująco: w 2021 było ich 201, w 2022 – 834, w 2023 – 716. W pierwszych miesiącach 2024 – 52.
- W woj. kujawsko-pomorskim najczęściej dochodziło do naruszenia prawa pacjenta do świadczeń medycznych, przede wszystkim w zakresie dostępności i jakości. Także w zakresie bezpieczeństwa udzielanych świadczeń, polegającym na braku podjęcia lub podjęciu niewłaściwego, lub niepełnego leczenia bądź badania – poinformował Bartłomiej Chmielowiec, Rzecznik Praw Pacjenta.
Chodzi tu – jak wynika chociażby z raportu za 2022 rok - m. in. o takie sytuacje, jak zaniechanie wykonania lub zbyt późne wykonanie zabiegu – na przykład cesarskiego cięcia, zbagatelizowanie objawów zgłaszanych przez chorego – na przykład rozpoczynającego się zawału serca, nierozpoznanie schorzenia – jak choćby zapalenia wyrostka robaczkowego, czy pozostawienie w organizmie chorego - ciała obcego.
Pacjenci zgłaszali też odsyłanie ich z SOR-u, bez wykonania odpowiednich badań. Wskazywali na przeprowadzanie niepełnej diagnostyki, na naruszenie prawa do godności i intymności - poprzez przyjmowanie na korytarzu lub w gabinetach, przy otwartych drzwiach... Poprzez badanie, w obecności innych osób. Podczas udzielenia jednego ze świadczeń zdrowotnych, lekarz zlecił położnej skrępowanie nóg pacjentki w czasie, gdy środki farmakologiczne nie spełniły jeszcze swojej roli. Tylko w 2022 roku RPP odnotował 1 580 naruszeń prawa pacjentów, do poszanowania intymności i godności.
Co z dokumentacją medyczną?
Liczba zgłoszeń dotyczących podmiotów leczniczych, złożonych przez pacjentów do RPP w całej Polsce, to: w 2021 - 129 731, w 2022 – 99726, w 2023 – 90 878. W pierwszych miesiącach 2024 – 1 400.
Raport RPP - za 2023, jest przygotowany. Natomiast z tego - za 2022 wynika, że spora część skarg dotyczyła naruszenia prawa dostępu do dokumentacji medycznej. Przykład: Pacjentka upoważniła swoją córkę do wglądu do swojej dokumentacji medycznej, więc wniosła ona o jej udostępnienie i wykonanie fotokopii. Szpital zobowiązał córkę do złożenia pisemnego oświadczenia, ale w efekcie nie udostępnił jej dokumentacji medycznej matki.
Rzecznik Praw Pacjenta ustalił, że w tej sprawie doszło do naruszenia prawa pacjenta do dokumentacji medycznej – w uzasadnieniu zauważył, że „ dokumentacja medyczna jest formą kontroli procesu udzielania świadczenia zdrowotnego oraz poszczególnych czynności medycznych wchodzących w skład tego procesu. Podmiot leczniczy będąc zobowiązanym do wytworzenia, prowadzenia i zabezpieczenia dokumentacji medycznej, jest zobowiązany do udostępniania dokumentacji w przypadku, gdy pacjent bądź osoba uprawniona tego zażąda”.
W naruszeniu prawa do obecności osoby bliskiej, zgłoszenia dotyczą często nieuzasadnionej odmowy przyjęcia pacjenta do placówki medycznej, wraz z osobą bliską czy ograniczania obecności bliskich. Jednak Rzecznik przypomina, że kierownik podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych (lub upoważniony przez niego lekarz) może ograniczyć korzystanie z tych praw pacjenta w przypadku zagrożenia epidemicznego, czego przykładem była pandemia. Lub ze względu, na bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów.
Przed sądami cywilnymi
Duży odsetek spraw, prowadzonych przed sądami cywilnymi przez RPP dotyczy nieprawidłowej opieki okołoporodowej. W jednej z nich, Rzecznik wytoczył powództwo wobec lekarza ginekologa prowadzącego prywatną praktykę, który nie zlecił niezbędnych badań u kobiety w ciąży i nie rozpoznał u niej konfliktu serologicznego. Dziecko zmarło przed porodem, sąd przyznał kobiecie zadośćuczynienie.
Każdy pacjent może zwrócić się do RPP z wnioskiem, o wzięcie udziału w już toczącym się postępowaniu cywilnym dotyczącym naruszenia praw pacjenta, albo o wytoczenie na jego rzecz powództwa. - Oczywiście, ze względu na ograniczone możliwości Rzecznik jest w stanie udzielić pomocy tylko w wybranych sprawach. Jednak każda taka prośba, jest przez nas szczegółowo analizowana – poinformowano.
W 2022 roku toczyło się 99 postępowań cywilnych z udziałem RPP, z nich 21 zakończono prawomocnie w tym roku. W 2021 – 93.
Skargę czy wniosek, o wszczęcie postępowania wyjaśniającego - podając dane wnioskodawcy, dane pacjenta, którego sprawa dotyczy i zwięzły opis stanu faktycznego - pacjent może złożyć osobiście lub pisemnie, pod adres: RPP, ul. Płocka 11/13, 01-231 Warszawa. Drogą elektroniczną na: [email protected] lub ePUAP: /RzPP/skrytka. Na całodobową Telefoniczną Informację Pacjenta - 800 190 590.
