Mural na ścianach Aresztu Śledczego w Fordonie gotowy. To kawał historii Fordonu [zdjęcia]

Mural jest częścią projektu "Nie poddać się, a zwyciężyć", a zrealizowano go w ramach wydarzenia "Jedno Miasto Trzy Kultury". Jego autorem jest Artur Stec z Nowego Sącza. Całość prac wykonała firma Artstec.

Niesamowity trójwymiarowy mural powstał z inicjatywy Stowarzyszenia Miłośników Starego Fordonu. Tworzą go w praktyce dwa murale stanowiące całość. Jeden zdobi ścianę budynku administracji aresztu przy ul. Zakładowej i Rynek. Został odsłonięty już we wrześniu br. Drugi powstał na ścianie więzienia przy ul. Sikorskiego w stronę Rynku. Prace zakończyły się niedawno.

- Środki, które na ten cel pozyskaliśmy, musiały być wydane przed końcem roku, więc cieszymy się, że mural jest skończony już teraz - mówi Damian Amon Rączka, wiceprezes Stowarzyszenia Miłośników Starego Fordonu, przewodnik i regionalista. - Mural jest na gwarancji, więc jeśli konieczne będą jakieś poprawki, to już wiosną, gdy aura będzie sprzyjać.

Na ścianie od strony ul. Zakładowej i Rynek znajdują się symbole trzech religii: ewangelickiej, katolickiej i żydowskiej, które przeplatają się ze sobą. Jest też obraz przedstawiający strażniczkę więzienną trzymająca na ręku dziecko i obraz celi dla matek z dziećmi także z 1933 r., który ma przypominać, że było to kobiece więzienie.

Od strony ul. Sikorskiego w kierunku Rynku na muralu pojawiły się, m.in, cytaty z dwóch wierszy major Ireny Tomalak, która odbywała wyrok w murach więzienia. Pierwszy to „Wielkanoc 1949”, drugi „Fordon”. Ilustracją tej ściany są również nieistniejące już zabytki Fordonu, czyli ratusz, strzelnica i oryginalny most na Wiśle z 1893 roku (ten obecny powstał w 1956 r.).

Na muralu są też, m.in., medaliony przedstawiające księcia Władysława Opolczyka, który w 1382 roku zakładał miasto Wyszogród, oraz króla Władysława Jagiełłę, założyciela w 1424 roku Fordonu. Powstały też medaliony z wizerunkiem burmistrza Fordonu w latach 1921-1939 Wacława Wawrzyniaka, ostatniego pastora Otto Rutzena, żydowskiego naukowca Dawida Arona Bernsteina i Stanisława Rymkiewicza, byłego komendant więzienia, który został zamordowany w Katyniu w 1940 r.

- Ten mural to piękna historia Fordonu, wielowątkowa obejmująca czasy od średniowiecza aż po lata 50. XX wieku - podkreśla Damian Amon Rączka. - W planach, ale już w przyszłym roku, mamy także tablicę informacyjną dotyczącą tego, co znajduje się na muralu. Jestem przewodnikiem po Starym Fordonie i taki pomysł podsunęli mi podczas wycieczek mieszkańcy. W ten sposób nie tylko bydgoszczanie, ale i turyści, którzy tu zawitają i sami będą zwiedzać Fordon, dowiedzą się więcej o jego historii.

W ramach projektu "Jedno Miasto Trzy Kultury" powstał mural historyczny (konkurs na mural rozstrzygnięty był w grudniu ubiegłego roku - przyp. red.) oraz dwa filmy - dokumentalny pt. "Nie poddać się, a zwyciężyć", poświęcony harcerkom więzionym w latach 1949-1956 w fordońskim więzieniu oraz film - reportaż "Jedno Miasto Trzy Kultury 2023".

Całość kosztowała blisko 960 tys. zł, z czego sam mural ok. 600 tys. zł. Projekt był współfinansowany ze środków otrzymanych z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.