Motyw cierpienia niezawinionego. Omów zagadnienie na podstawie Księgi Hioba. Odpowiedź i opracowanie pytania na maturę ustną z polskiego

Egzamin ustny z języka polskiego w 2025 roku jest obowiązkowy. Uczniowie, oprócz odpowiedzenia na pytanie dotyczące tekstu ikonicznego, literackiego czy językowego, muszą także wypowiedzieć się na wylosowane przez nich zagadnienie z listy pytań jawnych na maturę ustną 2025. Jest ich całkiem sporo. Warto więc już teraz przygotować opracowania: postawić tezę, przeprowadzić argumentację, a także podsumować swój wywód.

Pierwsze pytanie jawne na maturę ustną 2025 brzmi: „Motyw cierpienia niezawinionego. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów Księgi Hioba. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.”. Oto przykładowe opracowanie tego pytania egzaminacyjnego.

Wstęp: Wstęp: Motyw cierpienia niezawinionego od wieków stanowił istotny temat w literaturze i filozofii, szczególnie w kontekście pytań o sens życia i naturę ludzkiej kondycji. Księga Hioba jest jedną z najważniejszych opowieści podejmujących ten temat, ukazując, jak niewinny człowiek staje się ofiarą niezrozumiałych nieszczęść.

Teza: Niezawinione cierpienie może prowadzić do głębokich pytań o sprawiedliwość, sens życia oraz relację z Bogiem. Reakcja na to cierpienie może przybrać różne formy – od pokornego przyjęcia po bunt i wątpliwości.

Omówienie Księgi Hioba: Hiob, bohater Księgi, to człowiek prawy i sprawiedliwy, który doświadcza nieszczęść nie z własnej winy. Opowieść zaczyna się od dialogu Boga i szatana, w którym ten ostatni kwestionuje szczerość pobożności Hioba, sugerując, że jest ona wynikiem jego dobrobytu. Bóg pozwala szatanowi wystawić Hioba na próbę, co prowadzi do utraty przez niego majątku, śmierci dzieci oraz ciężkiej choroby.

Mimo dotykających go nieszczęść, Hiob początkowo przyjmuje cierpienie z pokorą, wyrażając to słowami: „Dał Pan, zabrał Pan, niech imię Pańskie będzie błogosławione”. Jego postawa jest przykładem ufności w obliczu niezawinionego cierpienia. Z czasem jednak pojawiają się wątpliwości. Hiob, choć wciąż nie złorzeczy Bogu, zaczyna pytać o sens swojego bólu, nie rozumiejąc, dlaczego musi cierpieć, skoro nie popełnił grzechu.

Jego przyjaciele, zgodnie z tradycyjnym rozumieniem sprawiedliwości, sugerują, że musi być winny jakiegoś przestępstwa, co tylko pogłębia jego cierpienie. Hiob trzyma się jednak przekonania o swojej niewinności i nadal szuka odpowiedzi, dialogując z Bogiem.

Odwołanie do wybranego kontekstu: Odmienną reakcję na niezawinione cierpienie można zaobserwować w postaci Konrada z III części „Dziadów” Adama Mickiewicza. W dziele tym Konrad jest poetą i przywódcą, który głęboko przeżywa cierpienie swojego narodu, zniewolonego przez zaborców. Nie potrafi on pogodzić się z niesprawiedliwością, która dotyka jego rodaków, i w odróżnieniu od Hioba, nie przyjmuje cierpienia z pokorą.

W scenie Wielkiej Improwizacji Konrad wygłasza płomienny monolog, który jest wyrazem jego buntu przeciwko Bogu. Bohater w swojej pysze nie tylko oskarża Stwórcę o obojętność wobec ludzkiego bólu, ale także próbuje się z Nim mierzyć, kwestionując Jego mądrość i sprawiedliwość. Konrad stwierdza, że Bóg postrzega ludzi jak „zawiłe równanie rachunku”, sugerując, że Stwórca jest pozbawiony emocji i współczucia. W przeciwieństwie do Hioba, który choć nie rozumie swojego cierpienia, pozostaje wierny Bogu, Konrad przepełniony jest dumą, uważa, że sam lepiej poprowadziłby losy narodu.

Kulminacyjnym momentem jest chwila, gdy w przypływie emocji bohater niemal oskarża Boga o okrucieństwo, kończąc swoje wyznanie słowami: „Krzyknę, żeś ty nie ojcem świata, ale…” – to niedopowiedziane bluźnierstwo dopełnia szatan, mówiąc „carem”. To wskazuje na jego ostateczne poczucie buntu i niezrozumienia Bożego planu. Podczas gdy Hiob pomimo swoich pytań i wątpliwości pozostaje pokorny, Konrad upada pod ciężarem swojej pychy i cierpienia.

Porównując te dwie postawy, widać, że Hiob w swojej pokorze odnajduje ukojenie i zyskuje nowe zrozumienie – jego cierpienie zostaje wynagrodzone przez Boga, co podkreśla, że cierpienie może mieć sens i prowadzić do duchowego wzrostu. Konrad natomiast pozostaje samotny w swojej walce, której fundamentem jest bunt i pycha, co prowadzi go do granicy zatracenia. W ten sposób obie postawy ukazują, jak różnie człowiek może reagować na niezawinione cierpienie – od poszukiwania sensu i zaufania do siły wyższej po dumne odrzucenie i bunt.

Inne konteksty, które można wykorzystać:

• „Treny” Jana Kochanowskiego, w których poeta wyraża ból po stracie dziecka i zmagania z niezawinionym cierpieniem.
• „Dżuma” Alberta Camusa, gdzie postaci mierzą się z cierpieniem bez konkretnej winy, w obliczu śmiercionośnej epidemii.
• „Inny świat” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, ukazujący cierpienie więźniów łagrów, również niewinne i niezawinione.

Zakończenie: Motyw niezawinionego cierpienia ukazuje, że ludzie reagują na nie w różny sposób – od pokory i próby zrozumienia sensu w przypadku Hioba po bunt i oskarżenia, jak w przypadku Konrada. Postawy te podkreślają złożoność ludzkiej natury i różnorodność sposobów, w jakie człowiek radzi sobie z bólem, który go spotyka.

W naszym serwisie sukcesywnie pojawiają się przykładowe opracowania jawnych pytań na maturę ustną z polskiego. Warto jednak sprawdzić listę zagadnień, które trzeba znać, a następnie samodzielnie stworzyć przykładowe odpowiedzi. Oto jawne pytania na maturę ustną 2025: