Mięśnie mimiczne zdradzą ukrytą postawę

„Mój tata po rozwodzie z mamą przestał mnie kochać - pisze Paulina. - Gdy do niego jadę, to o wszystko się czepia, nawet jak mi kupi cukierki, to mówi, że źle je rozwijam z papierków&”

Czy tata kocha Paulinę? Tak, przecież kupuje jej cukierki. A jeśli to tylko pozory? W końcu ciągle córce dokucza... A może jednocześnie i kocha ją, i jej nienawidzi?

Psycholodzy stworzyli wiele sposobów mierzenia ukrytych postaw. Ukrytych, czyli takich, które kierują naszymi zachowaniami, a nie zdajemy sobie sprawy z ich istnienia.

<!** reklama>

Jednym ze sposobów mierzenia ukrytych postaw jest obserwowanie mięśni mimicznych. W twarzy są mięśnie, które reagują wtedy, gdy odczuwamy przyjemne lub przykre emocje. Na przykład mięsień jarzmowy większy podciąga koniuszki ust w górę i jest aktywny wtedy, gdy ktoś przeżywa przyjemną emocję.

Jeśli poprosimy tatę Pauliny, aby słuchał różnych słów i znienacka padnie słowo „córka” a jego mięśnie jarzmowe wielkie zareagują delikatnym skurczem (mierzy się to elektromiografem) oznacza to, że w jego umyśle pojawiły się przyjemne emocje, a więc żywi takie uczucia do córki.

Wzdłuż nosa i pomiędzy brwiami umieszczona jest inna para mięśni, aktywowana podczas przeżywania emocji negatywnych - gniewu, złości, nienawiści.

Tak naprawdę wiele naszych reakcji ujawnia nieświadome postawy. Mówiąc o swoim szefie ludzie często nieświadomie zaciskają pięści lub mimowolnie się uśmiechają. Gdy patrzymy na drugą osobę, nasze źrenice rozszerzają się (to świadczy o jej atrakcyjności seksualnej) bądź zwężają (emocje negatywne). Gdy o kimś myślimy, przychodzą nam do głowy skojarzenia i obrazy przyjemne bądź nieprzyjemne, co aktywuje różne obszary mózgu (reakcje mózgu możemy już podglądać używając odpowiednich metod np. fMRI).

Czy jeśli tata Pauliny patrząc na nią nieświadomie marszy brwi, to oznacza, że jej nie kocha? Sprawa może być bardziej skomplikowana. Może być też tak, że jego gniew jest chwilowy i wynika z aktualnej sytuacji (np. dowiedział się, że córka próbuje palić papierosy), natomiast bardziej świadoma i mniej zależna od aktualnej sytuacji postawa emocjonalna wobec córki jest generalnie pozytywna.

Może być i tak, że córka budzi w nim przykre emocje (skurcze mięśni wskazują na gniew), jednocześnie jednak uważa ją za najważniejszą osobę w swoim życiu, której byłby w stanie poświęcić wszystko, niezależnie od złości, jaką budzą w nim jakieś jej zachowania (taka postawa jest czymś innymi niż emocja). Niestety, może być i tak, że dominującą emocją, jaką budzi w nim córka, jest gniew, a kupowanie cukierków itp. to tylko „zasłona dymna”, która ma ukryć nienawiść.

Warto na koniec powiedzieć, że im bardziej świadomi jesteśmy swoich emocji, prawdziwych postaw, wartości i przekonań, tym jesteśmy zdrowsi psychicznie. Setki badań dowodzą w dodatku, że im zdrowsza psychika, tym większa odporność na infekcje, a nawet na nowotwory. Zdrowa psychika poprawia zdrowie ciała.