Spis treści
Matura dawniej i dziś
Przed wojną matura miała inną rangę niż obecnie - była elitarnym egzaminem. W 1937 roku do egzaminu dojrzałości w całej Polsce podeszło około 13 tysięcy maturzystów. W 2025 roku do matury przystąpi około 275 tysięcy absolwentów liceów ogólnokształcących, techników i szkół branżowych II stopnia. Zdanie matury traktowane było kiedyś jako wielki sukces. Po wojnie matura dalej była ważnym egzaminem i zapewniała możliwość zdawania na studia, jednak stawała się coraz powszechniejsza.
Maturę przed wojną zwykle zdawano na przełomie maja i czerwca. Egzamin ten od zawsze budzi emocje.
Egzamin dojrzałości zmieniał się wraz z kolejnymi reformami. Przed wojną i tuż po niej na maturze pisano wypracowanie z języka polskiego, zdawano egzamin pisemny z matematyki. Przez pewien czas lista przedmiotów, które zdawało się ustnie, była długa. Z czasem zostały tylko trzy egzaminy.
Niegdyś na zapleczu szkół na maturzystów czekały przygotowane kanapki, do każdej dokładana była czekolada. Krążą legendy o przemycaniu podpowiedzi i rozwiązanych zadań na ściągach w kanapkach.
Takie były tematy na maturach w PRL
W 1961 roku na maturze pisemnej z polskiego do wyboru były tematy: "Bohaterowie Żeromskiego jako wyraz kultu dla siły i moralnego piękna człowieka" albo "Idee demokratyczne i rewolucyjne w znanych utworach XX-lecia międzywojennego".
W 1978 roku maturzyści mieli do wyboru wypracowanie dotyczące: "Świata przeżyć i dążeń ludzi odrodzenia, jako temat twórczości pisarzy tego okresu", "Patriotyzmu i postępowości wykładnikami trwałej wartości literatury okresu romantyzmu", "Stanisław Wokulski, Benedykt Korczyński i Bogumił Niechcic wobec problemów swej epoki", "Postawy moralne bohaterów Stefana Żeromskiego w oczach współczesnego czytelnika". Najmniejszym zainteresowaniem cieszył temat: "Ideały i problemy młodzieży polskiej w świetle literatury współczesnej i filmów".
Maturzyści mieli dostęp do tekstów źródłowych i podręcznej biblioteczki ze słownikami. Wypracowania musieli napisać w ciągu 5 godzin.
W 1983 roku zestaw tematów maturalnych był już zupełnie inny: "Życie dla siebie czy życie dla innych - pisarskie rozważania w literaturze doby renesansu i oświecenia", "Młodość jako atut i zobowiązanie w literaturze polskiej XIX wieku", trzeci temat brzmiał: "Współczesna proza polska jako wyraz doświadczeń, przeżyć, niepokojów pokolenia powojennego".
Matura na archiwalnych zdjęciach
Szkoły z regionu (m.in. Golubia-Dobrzynia i Rypina) podzieliły się archiwalnymi zdjęciami z egzaminów dojrzałości. Zobaczcie, jak dawniej przebiegała matura i jak zmienili się sami maturzyści.
