Instalacja przy terenach dawnych zakładów Zachem przestaje działać. Oczyściła ponad milion metrów sześciennych wód

Instalacja ta pracowała nieprzerwanie od września 2021 r. i w tym czasie przepompowano i oczyszczono ponad 1 200 000 metrów sześciennych wód podziemnych z substancji charakterystycznych dla produkcji dawnych Zakładów Chemicznych Zachem.

Tyle tylko, że oczyszczone jedynie 27 hektarów terenu.

- Już badania kontrolne prowadzone w warunkach działań remediacyjnych, w trakcie trwania oczyszczania terenu wykazywały, że następuje stopniowa poprawa stanu środowiska gruntowo-wodnego w obszarze remediacji. Na podstawie analizy stanu zanieczyszczenia gruntów prowadzonej od lipca 2019 do lipca 2022 r. stwierdzono zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń w gruntach o ponad 55 procent - informuje Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Bydgoszczy.

Badania z kwietnia tego roku wykazały, że grunty w obszarze remediacji spełniają wymagania dla gruntów III klasy zgodnie z rozporządzeniem ministra środowiska z 2016 r.

Instalacja podczas swojej pracy usunęła ze środowiska m.in. ponad 26 ton substancji organicznych oraz ponad 4,5 ton szkodliwych substancji fenolowych. Celem działań było zatrzymanie chmury zanieczyszczeń z kompleksu składowisk odpadów „Zielona”. Osiągnięcie zakładanego w ww. projekcie efektu ekologicznego to istotny krok w kierunku likwidacji zagrożenia dla zdrowia ludzi i stanu środowiska, w tym obszaru Natura 2000 Dolina Dolnej Wisły.

Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Bydgoszczy podpisał umowę na kontynuację działań remediacyjnych w ramach projektu. Zdaniem RDOŚ, oczyszczanie pozwoli na usunięcie dodatkowego ładunku zanieczyszczeń z przedpola ww. kompleksu składowisk w ilości nie mniejszej niż 2 ton na miesiąc i nie mniej niż 150 kilogramów toksycznych fenoli.

Działania w ramach projektu kończą się w tym roku. Co dalej - nie wiadomo. Projekt przeprowadzany przez RDOŚ kosztował 100 mln zł i ruszył z opóźnieniem.

Od 2018 roku - po badaniach Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie - mieszkańcy Łęgnowa Wsi i Plątnowa dowiedzieli się, że teren na ich posesjach - w dużej części uprawnych - jest skażony chemikaliami po dawnych zakładach. Główne źródło - ale nie jest jedyne - to składowisko odpadów przy ul. Zielonej. W sumie na terenie dawnych Z. Ch. Zachem zidentyfikowano 20 źródeł skażenia. Problem polega na tym, że po likwidacji Zachemu w 2014 r., jego miejsce zajęły inne firmy, które nie chciały ponosić odpowiedzialności za skażenie.

Powstała specustawą ws. terenów zdegradowanych. Zaplanowano w niej przeprowadzenie szczegółowych badań, które mają pokazać rozmiar szkodliwego oddziaływania na środowisko i oszacować koszty pełnej remediacji.

Szacuje się, że kompleksowe rozwiązanie problemu zanieczyszczenia po Zachemie to 2-3 mld zł, zawłaszcza że źródeł, gdzie znajdują się szkodliwe dla środowiska substancje na tym terenie jest więcej - to nie tylko składowisko "Zielona". Badania mają być sfinansowane z Krajowego Programu Odbudowy.