https://expressbydgoski.pl
reklama
MKTG SR - pasek na kartach artykułów

Ile krzywizny w krzywej wieży?

Przemysław Krzyżanowski
Czy wieża główna zamku w Świeciu zawsze była krzywa? Czy jest to specjalny zabieg mistrza murarskiego, czy może zalecenie Krzyżaków?

Czy wieża główna zamku w Świeciu zawsze była krzywa? Czy jest to specjalny zabieg mistrza murarskiego, czy może zalecenie Krzyżaków?

<!** Image 2 align=right alt="Image 87123" sub="Nie wiadomo, czy wieża świeckiego zamku zawsze była odchylona od pionu, czy zaczęła się przechylać z czasem, np. na skutek osiadania gruntu Fot. Marek Wojciekiewicz">Takie pytania może stawiać każdy, kto chociaż przez chwilę stanie przy zamku i zacznie się zastanawiać nad rozwiązaniami technicznymi, zastosowanymi w tej średniowiecznej warowni.

Dlaczego Krzyżacy postanowili wybudować tylko jedną dużą wieżę, gdy pozostałe baszty tylko nieznacznie przewyższają bryłę zamku? Dlaczego wieża, została zlokalizowana akurat w tym? Jaką rolę miała spełniać, oprócz obserwacyjnej i miejsca ostatecznego schronienia. W budowlach tego typu nie ma przypadkowości. Każdy szczegół jest dokładnie przemyślany, zaprojektowany i zrealizowany. Nie inaczej jest z wieżą główną.

Wody Wisły i Wdy, stanowiły pierwszą i potężną przeszkodę dla atakujących warownię. Następnie mury zewnętrzne, z narożnymi wieżyczkami i stanowiskami dla strzelców. I jest tylko jeden słaby punkt, czyli przerwa w murach w postaci bramy. Rozwalanie kamienno-ceglanego muru przy ówczesnej technice było mało skuteczne i długotrwałe.

<!** reklama>Rozbicie bramy, wykonywanej z drewna i obijanej blachą, było już znacznie łatwiejsze. Dlatego też obrońcy za wszelką cenę starali się wzmocnić ten punkt, wykorzystując mosty zwodzone i stawiając w jej pobliżu wieżę, która dodatkowo miała stanowić ochronę bramy.

W okresie panowania Zakonu na terenie Pomorza, wygląd zamku w Świeciu różnił się od obecnego. Różnice te dotyczą także wieży głównej, zwłaszcza jej górnej części. Od XIV do XVI wieku wieża nie posiadała krenelaża, czyli charakterystycznych „zębów” a „przykryta” była stożkowym dachem z ceramicznej dachówki. W dokumentach zachowały się zapiski, w których można przeczytać, że mocowanie dachówek nie było zbyt dopracowane, gdyż silny wiatr dość często zrywał fragmenty dachu, który trzeba było ustawicznie naprawiać.

Sytuacja zmieniła się po roku 1466, kiedy zamek przeszedł w polskie ręce. Zwieńczenie wieży w postaci opisanego dachu rozebrano, stawiając krenelaż. Widoczne do dzisiaj wejście do wieży w dolnej partii, wykonano w XIX wieku, a w środku zbudowano drewnianą konstrukcję schodów.

Wiemy, że obecnie wieża główna zamku jest przechylona, a odchylenie wynosi około pół metra. Wznosi się na wysokość 34,5 metra, co pozwala nazwać ją najwyższą krzywą wieżą w Polsce, na szczyt której mogą wejść turyści. W Ząbkowicach Śląskich, jest także krzywa wieża, której odchylenie wynosi aż 2 metry!. Jej wysokość wynosi jednak „tylko” 34 metry.

Wróć na expressbydgoski.pl Express Bydgoski