Zaćmienie Słońca w Polsce - 29 marca 2025
29 marca 2025 (sobota) w Polsce będziemy mogli obserwować częściowe zaćmienie Słońca. Księżyc nie zakryje zbyt dużej części tarczy słonecznej. Jak informuje autor facebookowego profilu AstroLife, w zależności od lokalizacji będzie to od kilku do kilkunastu procent. W najlepszej sytuacji do obserwacji będą mieszkańcy północno-zachodniej części Polski.
Początek zaćmienia w Polsce rozpocznie się między godz. 11.30 a 12.00 (dla obserwatorów w rejonie Warszawy będzie to godzina 11.50). Maksimum zaćmienia dla stolicy będzie można obserwować około godziny 12.30.
Tego dnia w żadnej części świata nie dojdzie do całkowitego zaćmienia Słońca. Maksymalna faza osiągnie 93,61% (gdzieś nad północno-wschodnią częścią Kanady).
Warto wiedzieć - zaćmienia Słońca w Polsce
Ostatnie zaćmienie Słońca widoczne w Polsce miało miejsce 25 października 2022 roku. Było to zaćmienie częściowe, które można było obserwować w całym kraju, a jego faza maksymalna osiągnęła znaczną głębokość.
Kolejne obrączkowe zaćmienie Słońca będzie widoczne w Polsce 13 lipca 2075 roku.
Najbliższe całkowite zaćmienie Słońca w Polsce nastąpi 7 października 2135 roku. Jego pas całkowitości obejmie część Dolnego Śląska i Małopolski.
Jak prawidłowo obserwować zaćmienie Słońca
Najważniejsze przy obserwacji zaćmienia Słońca jest bezpieczeństwo. Nigdy nie należy patrzeć na Słońce gołym okiem, ponieważ intensywne promieniowanie może trwale uszkodzić siatkówkę. Odpowiednią ochronę zapewniają specjalne okulary z filtrem ND5, które blokują zarówno promieniowanie podczerwone, jak i ultrafioletowe.
Nie wolno używać zwykłych okularów przeciwsłonecznych, płyt CD, dyskietek czy zdjęć rentgenowskich, ponieważ nie filtrują one wystarczająco szkodliwego światła. Szczególnie niebezpieczne jest patrzenie na Słońce przez teleskop lub lornetkę bez specjalnych filtrów – skupiona wiązka światła może natychmiast uszkodzić wzrok, prowadząc do nieodwracalnej ślepoty.
Obserwacja Słońca za pomocą teleskopu wymaga zastosowania odpowiednich filtrów słonecznych. Popularnym i skutecznym rozwiązaniem jest folia ND5, którą można zamocować w odpowiednio przygotowanej oprawie. Należy jednak upewnić się, że filtr jest stabilnie zamocowany – jego przypadkowe zsunięcie się może skutkować uszkodzeniem wzroku.
Alternatywą dla bezpośredniej obserwacji jest metoda projekcji – skierowanie teleskopu na Słońce i rzutowanie jego obrazu na kartkę papieru lub ekran. Trzeba przy tym pamiętać, że długotrwałe działanie skupionych promieni może uszkodzić elementy optyczne teleskopu.
Bezpiecznym sposobem jest także użycie teleskopów dedykowanych do obserwacji Słońca, które pozwalają dostrzec szczegóły aktywności słonecznej. W warunkach amatorskich sprawdzi się także szkło spawalnicze, zapewniające odpowiednią ochronę oczu.
Zaćmienie Słońca - jak do niego dochodzi, jakie są rodzaje?
Zaćmienie Słońca to zjawisko astronomiczne, podczas którego Księżyc znajduje się pomiędzy Ziemią a Słońcem, blokując całkowicie lub częściowo światło słoneczne docierające do naszej planety. Wyróżniamy trzy główne rodzaje zaćmień:
Całkowite - ma miejsce, gdy Księżyc w całości zakrywa tarczę Słońca, rzucając na Ziemię cień zwany cieniem całkowitym. W tym obszarze można obserwować koronę słoneczną – zewnętrzną warstwę atmosfery Słońca, niewidoczną na co dzień z powodu jego jasności
Obrączkowe - występuje, gdy Księżyc znajduje się w punkcie swojej orbity, w którym jest zbyt daleko od Ziemi, aby całkowicie zasłonić tarczę słoneczną - wówczas wokół Księżyca widoczny jest jasny pierścień światła.
Częściowe - ma miejsce, gdy Księżyc zakrywa jedynie fragment tarczy Słońca. Zaćmienia te nie są jednakowo widoczne w każdej części świata – pas ich obserwacji zależy od położenia Ziemi, Księżyca i Słońca w danym momencie. Długość trwania zjawiska także zależy od tych czynników – zaćmienia całkowite trwają maksymalnie kilka minut, a ich powtarzalność w danym miejscu na Ziemi jest stosunkowo rzadka.
