Spis treści
Jednorazowe odszkodowanie to świadczenie pieniężne wypłacane osobom objętym ubezpieczeniem wypadkowym, które na skutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznały stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Przysługuje także rodzinie osoby zmarłej w wyniku takiego zdarzenia.
Tak obliczana jest wysokość odszkodowania z ZUS
Kwota odszkodowania zależy od procentowego stopnia uszczerbku na zdrowiu. Za każdy procent przysługuje 20% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Od kwietnia 2025 roku obowiązuje nowa wysokość odszkodowania - 1636 zł za każdy procent uszczerbku na zdrowiu - informuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych. To o 205 zł więcej niż wcześniej. Nowe stawki obowiązują do 31 marca 2026 r.
Przykład: osoba, u której stwierdzono 6% uszczerbku, otrzyma 9816 zł brutto (6 × 1636 zł).
Kiedy nie przysługuje odszkodowanie?
Stopień uszczerbku określa lekarz orzecznik ZUS lub komisja lekarska - dopiero po zakończeniu leczenia i rehabilitacji. Uszczerbek może mieć charakter stały (brak rokowania poprawy) lub długotrwały (utrata sprawności na co najmniej 6 miesięcy, ale z możliwością poprawy).
ZUS może odmówić wypłaty, jeśli poszkodowany sam przyczynił się do wypadku - np. rażąco naruszając przepisy bhp, działając umyślnie lub z rażącym niedbalstwem. Również osoby będące pod wpływem alkoholu lub środków odurzających nie otrzymają odszkodowania, jeśli ich stan miał istotny wpływ na wypadek. Wyjątkiem są wypadki śmiertelne - wtedy świadczenie może przysługiwać rodzinie.
Jak można uzyskać jednorazowe odszkodowanie?
Żeby otrzymać jednorazowe odszkodowanie, trzeba złożyć wniosek do ZUS - bezpośrednio (przedsiębiorcy lub inni płatnicy składek) albo za pośrednictwem pracodawcy (pracownicy). Jak informuje ZUS, do wniosku należy dołączyć protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku. Taki protokół spisuje i zatwierdza pracodawca - jeśli osoba ubezpieczona jest pracownikiem.
Jeśli wypadkowi w pracy uległ przedsiębiorca, dołącza do wniosku kartę wypadku. Z kolei jeśli wniosek dotyczy choroby zawodowej, potrzebna jest decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej wydana przez państwowego inspektora sanitarnego.
Do wniosku trzeba też dołączyć zaświadczenie OL-9 wystawione przez lekarza, z adnotacją o zakończeniu leczenia i rehabilitacji, oraz dokumentację medyczną.
Po zebraniu dokumentów i ocenie stanu zdrowia przez lekarza orzecznika, ZUS wydaje decyzję w ciągu 14 dni. Samo świadczenie wypłacane jest w terminie do 30 dni od wydania decyzji.
Kwoty jednorazowych świadczeń z ZUS:
W okresie od 1 kwietnia 2025 r. do 31 marca 2026 r. kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, wynoszą:
1636 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu
1636 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych.
28 636 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego.
28 636 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty.
147 271 zł, jeżeli do jednorazowego odszkodowania jest uprawniony małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty.
73 635 zł, jeżeli do jednorazowego odszkodowania jest uprawniony członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko.
Więcej o kwotach jednorazowych świadczeń, które obowiązują od kwietnia 2025 roku, przeczytasz na stronie ZUS.
