Tajemnice starych zdjęć

Pięć dobrej jakości zdjęć przesłanych z Niemiec, zrobionych w Nakle na początku dwudziestego wieku wzbogaciło kolekcję Muzeum Ziemi Krajeńskiej.

- Zdjęcia, pochodzące z 1903 i 1906 roku, przesłała do burmistrza Nakła Margret Zumstrull z Bad Iburg w Niemczech. Pochodzą one od zmarłej wiosną tego roku jej przyjaciółki Sabine Krechel, której ojciec, Paul Hummel, na początku minionego wieku był uczniem nakielskiego Gimnazjum, dzisiaj liceum Krzywoustego. Na trzech z pięciu fotografii uwiecznieni zostali uczniowie szkoły, ze swoimi nauczycielami, do pozostałych pozowali pedagodzy gimnazjum – informuje Tomasz Rogacki z Urzędu Miasta i Gminy w Nakle.<!** Image 2 align=none alt="Image 194795" sub="Gdzie zostało zrobione to zdjęcie? Kto na nim jest? / Fot. Archiwum">

Polskie nazwiska

Zdjęcia są doskonale zachowane, a ich wartość powiększają szczegółowe opisy.

- Na czterech z nich podane są nazwiska sfotografowanych przez Emila Haynna. W opisach zdjęć przeważają nazwiska niemieckie, ale są też polskie i żydowskie, co potwierdza, że Nakło było miastem kilku narodowości i kultur - dodaje Tomasz Rogacki.

Jeden z profesorów ze zdjęcia w 1903 roku nazywał się L. Zielonka. Na fotografiach ręcznie napisane są nazwiska pozujących. Jest wśród nich Paul Hummel, a także: Balzewicz, Borkowski, Czarnowski, Górsky, Januszewski, Kurykowski, Pozorski, Stutzki, Wiliński, Zbierski& Cztery z pięciu zdjęć zostały zrobione przed gimnazjum okolonym płotem z drewnianymi sztachetami, dwa z czerwca 1906 od strony ul. Jackowskiego (z prawej strony widać salę gimnastyczną), dwa z 1903 pod oknami od strony boiska. Te właśnie są opisane. Informacji o tym, kogo przedstawiają brakuje na kolejnym, do którego pozowali w nieznanym miejscu (może w atelier?) jednakowo ubrani młodzi ludzie (maturzyści?) ze swoim profesorem.

Zdjęcia trafiły już do Muzeum Ziemi Krajeńskiej.

- Mamy już w swoich zbiorach zdjęcia Emila Haynna, który prowadził dwa „Atelier fuer moderne Photohraphie”, jedno w Bydgoszczy przy ulicy Gdańskiej koło hotelu „Pod Orłem”, a drugie w Nakle przy ówczesnej Wilhelmstarsse 391, dzisiaj Piotra Skargi 5, gdzie w klatce schodowej zachowały się resztki reklamy firmy - mówi Tomasz Pasieka, adiunkt muzealny.

Te i podobne stare zdjęcia są dla historyków cennym źródłem wiedzy o przeszłości.

- Przeważają wśród nich zdjęcia plenerowe, więc dostarczają wiedzy o architekturze i wyglądzie miejsc, w jakich je wykonywano. Są też źródłem informacji o ówczesnej modzie i obyczajach. Przykładem może być zdjęcie ślubne z naszych zbiorów, na którym młoda para stoi pod świętym obrazem, obok którego wiszą portrety rodziców lub dziadków. Na późniejszych, także amatorskich, kiedy fotografia się upowszechniła i więcej zdjęć robiono we wnętrzach, można zobaczyć także, jak meblowano mieszkania, ale także co jedzono i pito podczas różnych uroczystości - Tomasz Pasieka wyjaśnia zainteresowanie historyków podobnymi zdjęciami.<!** Image 3 align=none alt="Image 194796" sub="Gimnazjaliści nakielskiego gimnazjum na zdjęciu z 1903 roku / fot. Archiwum">

Czy ktoś o nich wie?

Zdjęcie z dawnych lat może też dostarczyć informacji o dawnych mieszkańcach miejscowości. Posiłkując się księgami adresowymi Nakła z początków wieku można szukać odpowiedzi na pytanie, czym zajmowali się ludzie uwiecznieni przez fotografa, bądź inni takim samym nazwisku. Może ojcami lub krewnymi uczniów z fotografii przesłanych przez Margret Zumstrull byli panowie Borkowscy - lekarz ze Szkolnej bądź kupiec Johannes z Bydgoskiej? Robotnik Karl Januszewski z Amazonenstrasse (s. 5) lub handlarz starzyzną Andreas Wilinski z Kościelnej?<!** reklama>

- Nie można wykluczyć, że gimnazjaliści z fotografii są pradziadkami lub dziadkami kogoś, kto nadal mieszka w Nakle i zna ich dalsze losy - mówi Tomasz Rogacki.

Na takie informacje czekają pracownicy nakielskiego muzeum.

- Zachęcamy też do przejrzenia rodzinnych albumów i udostępnienie nam ciekawych zdjęć, które wzbogacą naszą wiedzę o mieście - zachęca Tomasz Pasieka.