Spis treści
Stawka VAT na żywność była obniżona do 0% od 1 lutego 2022 roku. Był to element tarczy inflacyjnej.
Obecny rząd przedłużył ją do końca marca 2024 roku. Teraz to jest 5 proc.
Na te produkty obowiązywał VAT 0%
Tymczasowy VAT obowiązywał nie na wszystkie, a na podstawowe produkty spożywcze, jak:
- mięso i ryby,
- mleko i jego przetwory,
- warzywa i owoce,
- orzechy,
- miód,
- tłuszcze roślinne i zwierzęce,
- zboża i przetwory ze zbóż,
- preparaty i mleka do żywienia niemowląt.
Podatek od towarów i usług jest doliczany do paragonu za zakupy, co oznacza, że płacą go klienci.
- Po raz pierwszy od trzech lat, na Wielkanoc żywność była tańsza niż rok wcześniej - podkreśla w komentarzu dla „Gazety Pomorskiej” Paweł Majtkowski, analityk eToro w Polsce. - Jednak zaraz po lanym poniedziałku ceny znów wzrosną z powodu podniesienia stawki VAT na żywność, może to być więcej o 5 proc.
Biedronka, Lidl, Kauflad. Kto następny?
Może, ale ostatnie przykłady walki o klienta pokazują, że wcale tak nie musi być.
Znów przed szereg wyszła Biedronka ogłaszając w tygodniu przed świętami, że „rozprawia się z VAT-em” i od 1 kwietnia zamraża ceny ponad 4000 produktów.
- Dzięki utrzymaniu cen regularnych ponad 4000 produktów, klienci Biedronki nie zauważą wzrostu podatku VAT 5 proc. na podstawowe produkty żywnościowe - mówi Grzegorz Pytko, dyrektor działu zakupów w Biedronce. - 2 kwietnia znajdą w naszych sklepach te same ceny, co przed świętami.
Jak informuje sieć, wyjątkiem jest tu przede wszystkim pieczywo, w szczególności pochodzące od małych lokalnych dostawców, a ponadto warzywa i owoce, których ceny zmieniają się na bieżąco ze względu na zależność od sezonu wegetacyjnego.
Wcześniej największy konkurent Biedronki, czyli Lidl ogłosił, że po 1 kwietnia pozostawi ceny ponad 1600 produktów na dotychczasowym poziomie. Sieć ogłosiła akcję „VAT STOP”.
- W kwietniu pozostawimy ceny wszystkich produktów objętych podwyżkami VAT 5 proc. na poziomie sprzed podwyżki - przekazała nam Aleksandra Robaszkiewicz, rzecznik prasowy sieci Lidl.
„Klienci kupią po starej cenie takie produkty, jak m.in. pieczywo, owoce i warzywa czy mięso czy wędliny” - pochwalił się Lidl nie wiedząc jeszcze, że za chwilę Biedronka „wyskoczy” z aż 4000 takimi produktami.
Jaki będzie następny ruch Lidla? To się zapewne wkrótce okaże...
W gronie sklepów, które utrzymują ceny znalazł się jeszcze Kaufland i robi to w ramach akcji „Zamrażamy VAT”. Potrwa do 30 kwietnia, jest więc tymczasowa.
„Ceny ponad 10 000 artykułów nie zostaną podniesione o wartość stawki VAT, a co więcej, mogą zostać obniżone w ramach promocji” - reklamuje się Kaufland.
Wyjaśnia, że są z niej wyłączone m.in. świeże owoce i warzywa.
Czy inne sklepy pójdą tym śladem? Zobaczymy.
5% VAT to 5 zł na 100 zł!
Warto jednak pamiętać, że handlowcy mogą zechcieć odbić sobie zamrożenie cen podnosząc je w przypadku innych produktów, które nie były objęte zerowym VAT-em, bo to tylko te najbardziej podstawowe. Warto więc porównywać ceny w różnych sklepach, m.in. w tych, gdzie ich nie zamrozili.
Eksperci podkreślają, że podwyżka VAT-u z 0 do 5 procent to maksymalnie 5 zł więcej do rachunku w wysokości 100 zł.
Natomiast dla budżetu państwa rezygnacja z zerowego VAT na żywność to ok. 12 mld zł dodatkowych wpływów w skali roku.
„Przywrócenie 5-proc. stawki VAT na podstawowe produkty żywnościowe podbije inflację o 0,8 pkt proc. w kwietniu względem tego, co byłoby, gdyby została ona na „zerowym” poziomie” - powiedział Piotr Bartkiewicz, ekonomista Banku Pekao cytowany przez Biznes Interia.
Przeciętny emeryt wydaje ok. 500 zł miesięcznie na żywność i napoje. Jeżeli założymy, że całość ma stawkę „0”, a teraz będzie 5 proc., to korzyść miesięczna to 25 zł. A uwzględniając, że nie wszystko miało zredukowany VAT, to raczej będzie kilkanaście złotych na miesiąc - pisze Sławomir Dudek, główny ekonomista Instytutu Finansów Publicznych na platformie X.
Tymczasem tak niskiego wzrostu cen nie było od lat. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w marcu 2024 roku wzrosły (rok do roku) o 1,9 proc., a w porównaniu z poprzednim miesiącem o 0,2 proc. - podał Główny Urząd Statystyczny. ą
