Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

NIK wziął pod lupę Regionalne Izby Obrachunkowe. W Bydgoskiej izbie prawie dwukrotnie więcej spraw

Maciej Czerniak
Maciej Czerniak
NIK przyjrzał się pracy Regionalnej Izby Obrachunkowej, m.in. w Bydgoszczy
NIK przyjrzał się pracy Regionalnej Izby Obrachunkowej, m.in. w Bydgoszczy Pixabay
Jak często bydgoska izba kontroluje gospodarkę finansową kujawsko-pomorskich samorządów? Wzrost liczby spraw jest szczególnie widoczny, kiedy porówna się dane z ostatnich lat z informacjami NIK-u sprzed prawie dwóch dekad. Większość spraw dotyczy gospodarki odpadami.

Zobacz wideo: Przebudowa torowiska na Kapuściskach - marzec 2022

od 16 lat

Do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy w 2020 roku wpłynęło ogółem 8089 uchwał i zarządzeń samorządów, z czego 888 dotyczyło prawa miejscowego. Dla porównania rok wcześniej spraw, w których bydgoska RIO wydawała opinie, było 8426 (z tego 913 dotyczące przestrzegania przepisów prawa miejscowego ). Najwcześniejsze dane, które znalazły się w raporcie NIK-u, dotyczą roku 2004. Widać, że przez lata liczba spraw ogółem, które wpływają do RIO niemal się podwoiła (18 lat temu było to 4827).

Jak samorządy wydają pieniądze?

Kontrolą objęto regionalne izby obrachunkowe w: Bydgoszczy, Łodzi, Olsztynie, Opolu, Poznaniu, Rzeszowie, Wrocławiu i Zielonej Górze. Najwyższa Izba Kontroli badała, czy regionalne izby sprawowały skuteczny nadzór nad stanowieniem prawa przez organy jednostek samorządu terytorialnego. Raport został opublikowany w połowie maja.

To Cię może też zainteresować

Z kontroli dowiadujemy się, że "nie zawsze izby w sposób jednolity przeprowadzały weryfikację aktów prawa miejscowego i oceniały ich zgodność z prawem". Spośród zbadanych przez NIK ogółem 564 aktów prawa miejscowego, których zgodność z prawem nie została zakwestionowana przez kolegia RIO, 43 (tj. 7,6 proc.) zawierały regulacje, które w przypadku innych aktów dotyczących tej samej sfery działalności, w analogicznych stanach faktycznych i prawnych, w wydanych rozstrzygnięciach nadzorczych zostały uznane za niezgodne z prawem. Występowanie takich sytuacji stwierdzono w pięciu z dziewięciu regionalnych izb. Dotyczyło to RIO w Bydgoszczy, Łodzi, Olsztynie, Warszawie i Wrocławiu.

Większość spraw dotyczyła gospodarki odpadami komunalnymi i uchwał w sprawie zasad i przyznawania rozmaitych grantów. W RIO w Bydgoszczy w wyniku kontroli NIK stwierdzono łącznie 17 przypadków niezakwestionowania przez RIO zgodności z prawem uchwał jst, pomimo iż zawierały one zapisy, które w przypadku innych uchwał miast i gmin w tego samego rodzaju sprawach, uznane zostały za niezgodne z prawem, co skutkowało ich uchyleniem w części lub w całości. Dwa z nich dotyczyły uchwał w sprawie opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, a pozostałe 15 – uchwał w sprawie zasad i zakresu przyznawania dotacji. W RIO w Warszawie w dwóch przypadkach (na 80 uchwał objętych kontrolą NIK, przyjętych „bez uwag” przez RIO) stwierdzono występowanie niejednolitej oceny przez RIO aktów prawa miejscowego w podobnych stanach faktycznych i prawnych.

Autorzy raportu podnoszą ponadto, że kolegia RIO nie zawsze w sposób jednolity stosowały określone środki nadzoru w stosunku do aktów prawa miejscowego jst uznanych za niezgodne z prawem. Spośród zbadanych przez NIK ogółem 99 uchwał kolegium RIO wskazujących na występowanie nieistotnych naruszeń prawa w aktach prawa miejscowego jst, w dziewięciu przypadkach (tj. 9,1%) nieprawidłowości takie w innych aktach uznane zostały za istotne naruszenie prawa i kolegia RIO orzekły o nieważności tych aktów w części lub w całości. Występowanie takich sytuacji NIK stwierdziła w czterech z dziewięciu skontrolowanych RIO. Wskazanie przez kolegium RIO nieistotnego naruszenia prawa, zamiast podjęcia rozstrzygnięcia nadzorczego, stwierdzającego nieważność uchwały, skutkowało tym, że wadliwe akty prawa miejscowego weszły w życie.

W siedmiu z dziewięciu regionalnych izbach obrachunkowych, których działalność objęto kontrolą, nie zidentyfikowano części sprzecznych z przepisami prawa aktów prawa miejscowego wydanych przez jst. W 55 przypadkach (co stanowiło 0,3 proc. ogólnej liczby aktów prawa miejscowego przesłanych do nadzoru RIO) wadliwe akty prawa miejscowego zostały uznane przez sądy administracyjne za nieważne (w całości lub w części) w wyniku rozpatrzenia skarg skierowanych do sądów, m.in. przez prokuratorów, osoby fizyczne lub inne podmioty i organy.

W odniesieniu do pozostałych spraw, w przypadku których wyniki kontroli NIK wykazały niejednolitość dokonywanych przez RIO ocen zgodności z prawem aktów prawa miejscowego, prezesi regionalnych izb obrachunkowych bądź ich zastępcy, wyjaśniając przyczyny tej sytuacji, wskazywali na niedoskonałość obowiązujących przepisów prawa oraz brak stabilności orzecznictwa sądowego.

"Zastępca Prezesa RIO w Bydgoszczy wskazał m.in., że członkowie Kolegium w zakresie realizacji zadań nadzorczych i funkcji kontrolnych są niezawiśli i podlegają jedynie ustawom, a z prezesem i jego zastępcą łączą ich stosunki zależności wynikające ze stosunku pracy. Występujące różnice pomiędzy stanowiskami Kolegium, czy też kolegiów poszczególnych Izb, jak również w orzecznictwie sądowym wynikają przede wszystkim z niedoskonałości obowiązujących przepisów i braku stabilności orzecznictwa sądowego" - czytamy w raporcie.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo

Materiał oryginalny: NIK wziął pod lupę Regionalne Izby Obrachunkowe. W Bydgoskiej izbie prawie dwukrotnie więcej spraw - Gazeta Pomorska