Łagodniejsze prawo dla złodziei?

Już nie 250, ale co najmniej 1000 złotych będzie musiała wynieść wartość szkody, by kradzież lub uszkodzenie mienia były traktowane jako przestępstwo.

<!** Image 3 align=none alt="Image 206638" sub="fot. sxc.hu">

W lutym bydgoscy policjanci ze Szwederowa zatrzymali 28-letniego bydgoszczanina, któremu postawiono 22 zarzuty kradzieży. Łączna wartość strat wyniosła ponad 7000 złotych. Oznacza to, że pojedyncza kradzież była warta niespełna 320 złotych. Przy obecnych przepisach jest to traktowane jako przestępstwo, za które grozi od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności.

W myśl nowych przepisów, nad którymi pracuje obecnie rząd, taka kradzież byłaby uznana za wykroczenie, za które co najwyżej można zostać ukaranym grzywną do 5000 złotych.

Odciążyć policję i sądy

Projekt zakłada, że 1000 zł ma wynieść szkoda, by kradzież czy uszkodzenie mienia były uznawane za przestępstwo. Obecnie ta granica wynosi 250 złotych. Cel tej zmiany jest jeden: odciążenie policji, prokuratury i sądów, a przez to przyspieszenie procedury karnej.

- Nie komentujemy projektów aktów prawnych. Wszystkie kradzieże i uszkodzenia mienia traktujemy tak samo - zapewnia nadkom. Maciej Daszkiewicz z zespołu prasowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Bydgoszczy. To jednak tylko jedna, oficjalna strona medalu. Nieoficjalnie policjanci chwalą podwyższenie granicy przestępstwa do 1000 zł wzwyż.

- To dobry pomysł, bo jesteśmy zasypywani sprawami, gdzie wartość szkody wynosi na przykład 260 złotych. Jest to już przestępstwo, więc musimy przesłuchiwać świadków, angażować prokuraturę, a potem jeszcze uczestniczyć w postępowaniu sądowym. To strata czasu i pieniędzy. Gdy granica wzrośnie, będziemy mogli więcej spraw załatwiać od ręki, mandatem - uważa bydgoski policjant, który od lat zajmuje się ściganiem złodziei.

Zdaniem zwolenników podwyższenie granicy wartości szkody jest uzasadnione również z powodu wzrostu minimalnej płacy i średniego wynagrodzenia. Od 1998 roku, gdy ustalono limit 250 złotych, minimalne wynagrodzenie wzrosło z 500 do 1500 złotych, a średnia pensja z 1200 złotych do ponad 3600 złotych.

Jest jeszcze argument ekonomiczny na rzecz czterokrotnego zwiększenia wartości szkody. Z analiz Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, że w przypadku spraw o wykroczenie kradzieży (poniżej 250 złotych szkody) sprawa kończy się na ogół zasądzeniem grzywny. Natomiast kradzieże, gdzie wartość przedmiotów wynosiła np. 260 zł (traktowane jak przestępstwo), są oceniane jako sprawa mniejszej wagi i 70 procent z nich kończy się wyrokami w zawieszeniu. Dotkliwość kary jest więc mniejsza niż w przypadku wykroczenia.

W poczuciu bezkarności

Przeciwko podnoszeniu granicy protestuje Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji. - Jako argumenty na rzecz tej zmiany przywołuje się poprawienie statystyk przestępczości, powiększanych postępowaniami w sprawach „błahych”. Błahe zaś sprawy są przyczyną nie tylko strat, ale i zuchwałości przestępców, którzy w poczuciu faktycznej bezkarności, bądź w perspektywie niedolegliwej kary, organizują się w wyspecjalizowane grupy przestępcze, dokonujące notorycznych kradzieży mienia placówek handlowych i obywateli - mówi Karol Stec, dyrektor ds. koordynacji projektów w POHiD. I podaje wyliczenia.

Następuje stały wzrost kradzieży w sklepach, a co za tym idzie, strat. Obecnie jest to 1,41 proc. przychodu. Koszty strat to 1,282 mld euro (inwestycje w bezpieczeństwo 240 mln euro oraz straty 1042 mln euro).

Wykryte kradzieże to około 20 proc., a kradziony towar pomnaża zyski szarej strefy. Jej udział w PKB wynosi od 13 proc. PKB (GUS), choć Bank Światowy mówi o 29,1 proc.; niezapłacony podatek VAT od kradzionych produktów to od 13 do 22 mld. zł. Przekłada się to na inne podatki (głównie CIT i akcyzę).