Kleszcze już atakują w Kujawsko-Pomorskiem. Trzeba na nie uważać przez cały rok

- Dwa dni temu mąż wyciągnął z naszego psa dwa kleszcze – informuje Czytelniczka z Osielska pod Bydgoszczą. - Zaraz zamówiliśmy obrożę przeciw kleszczom, ale kiedyś zakładało się ją dopiero pod koniec kwietnia albo na początku maja.
O aktywności kleszczy w 2023 r. Lasy Państwowe informowały już 9 stycznia: - Kilkustopniowe temperatury powodują, że nawet w styczniu nie przestają one szukać potencjalnych żywicieli. Jedynie mrozy sprawiają, że szukają kryjówki, by przetrwać te niekorzystne dla nich warunki. Pamiętajmy o tym wybierając się na spacer do lasu, zwłaszcza z towarzystwie naszych domowych zwierząt.

- Preparaty przeciwko pasożytom trzeba stosować, gdy temperatura powietrza przekroczy 5 – 6 stopni Celsjusza – zaleca Andrzej Klimowski, prezes Kujawsko-Pomorskiej Izby Weterynaryjnej w Bydgoszczy. - Profilaktycznie powinno się to robić przez cały rok.

Chronią one psy przed babeszjozą - to choroba śmiertelna. Pierwszy przypadek w Polsce był w 1964 roku, kolejne w 1994 r. w rejonie Warszawy. - Od 1995 roku inwazja ta stopniowo zajmuje kolejne rejony kraju i jest w tej chwili jednym z poważniejszych problemów parazytologii (nauki o pasożytach – przyp. red.) weterynaryjnej – ostrzega Polska Akademia Nauk.
Na to, że kleszcze są aktywne nawet zimą, uczula też bydgoski sanepid, który monitoruje występowanie chorób odkleszczowych wśród mieszkańców Kujaw i Pomorza. - Od kilku lat obserwuje się trend rozpoznawania przypadków boreliozy nawet w sezonie zimowym – informuje bydgoska stacja sanitarno-epidemiologiczna.

- Kleszczom w Polsce sprzyja również rosnąca populacja dużych żywicieli dla dorosłych osobników kleszcza (łoś, jeleń szlachetny, jeleń sika, daniel, sarna) - podaje Ministerstwo Zdrowia w raporcie „Badanie i ocena wpływu klimatu na stan zdrowia oraz wypracowanie działań związanych z adaptacją do jego zmian”.

Kilkadziesiąt lat temu kleszcz występował tylko w północno-wschodniej Polsce, sporadycznie w innych częściach kraju: - Przez lata granicę zasięgu tego pajęczaka stanowiła Wisła, na zachód od której prawie nie występował – informuje PAN. - W ostatnich kilkudziesięciu latach kleszcz łąkowy ruszył na zachód i obecnie w odpowiednich środowiskach (łąki i zarośla w pobliżu rzek i innych zbiorników wodnych) jest gatunkiem bardzo licznym.
Bo do rozwoju kleszcze potrzebują wysokiej wilgotności. - Optimum wynosi ok. 80 proc. - podaje Ministerstwo Zdrowia. Dlatego w czasie suszy zagrożenie ze strony kleszczy spada. - W 2018 roku bardzo gorące i suche miesiące spowodowały spadek zachorowań na boreliozę w centralnej Polsce. Największy - o 32,5 proc. (z 545 w 2017 r. do 368 przypadków w 2018 r.) - odnotowano w województwie kujawsko-pomorskim.

Niestety, w kolejnych latach trend w naszym regionie był wzrostowy. W 2021 roku bydgoski sanepid zarejestrował 520 przypadków boreliozy, w 2020 roku – 470, a w 2019 - 461. Najwięcej zachorowań w 2021 r., podobnie jak w latach wcześniejszych, rozpoznano na terenie powiatów bydgoskiego i grudziądzkiego.
Szczególnie narażeni na choroby odkleszczowe są rolnicy. W 2019 r. w Polsce oddziały KRUS wypłaciły 294 jednorazowe odszkodowania z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu bądź śmierci wskutek odkleszczowej choroby zawodowej. To prawie 87,8 procent wszystkich odszkodowań.

Najlepszą ochroną przez kleszczami jest szczelne okrywanie ciała (długie rękawy, długie nogawki, pełne buty, wysokie skarpety, nakrycie głowy), unikanie wysokiej trawy i zarośli oraz stosowanie środków odstraszających kleszcze. A po powrocie do domu – dokładne obejrzenie się. Warto też się szczepić przeciwko najgroźniejszej chorobie - kleszczowemu zapaleniu mózgu. W minionych latach w regionie rozpoznawano po jednym przypadku KZM rocznie.