Grobowce sprzed sześciu tysięcy lat p.n.e., pierwszych wieków naszej ery i końca XIX wieku znajdują się na cmentarzysku, jakie odkryto w Gąskach.
<!** Image 2 align=right alt="Image 129801" sub="Żniwiarzy na polu w Gąskach zastąpili archeolodzy z Instytutu Prehistorii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu / Fot. Renata Napierkowska">- Na dwa kurhany w miejscowości Gąski natrafiono już latach 80. ubiegłego stulecia. Wtedy, najpewniej z przyczyn finansowych prace zostały wstrzymane. Teraz je kontynuujemy i spodziewamy się wielu ciekawych odkryć. Zamieszkująca te obszary społeczność założyła w tym miejscu cmentarz przed 6 tysiącami lat przed naszą erą - szacuje dr Józef Bednarczyk, archeolog z Instytutu Prehistorii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
O tym, że w tym miejscu do niedawna były pola uprawne świadczą pozostałości po ściętym zbożu. Teraz rozbili tu swój obóz poznańscy archeolodzy, którzy przekopują teren w poszukiwaniu historycznych skarbów. Łagodne wzniesienia to kurhany, gdzie dokonywano pochówków zmarłych. Na razie prowadzone są prace na obszarze jednego z nich, jednak już archeolodzy natrafili na ciekawe odkrycie - grób, który zbudowano z płyt wapiennych i gipsowych, który przypomina mogiły, jakie stawiano w prowincjach rzymskich.
<!** reklama>- Przez Gąski prowadził szlak bursztynowy, więc mogą się tu znajdować ślady cywilizacji rzymskiej. Ponieważ cmentarz jest bardzo stary, więc liczymy, że znajdziemy tu groby ciałopalne i szkieletowe - mówi dr Bednarczyk.
<!** Image 3 align=left alt="Image 129801" sub="Doktor Józef Bednarczyk oraz antropolog Agnieszka Ragus pokazują burmistrzowi Adamowi Roszakowi najnowsze odkrycie - jeden z dawnych grobów">Prace archeologiczne będą prowadzone do jesieni, jednak już wiadomo, że w przyszłym roku ekipa naukowców powróci do Gąsek, by prowadzić dalsze badania. Po ich zakończeniu w tym miejscu ma powstać rezerwat, a kurhany zostaną odtworzone i usypane do pierwotnej wysokości. Znaleziska najpierw będą poddane szczegółowej ekspertyzie w poznańskim instytucie, a stamtąd trafią z powrotem do Gniewkowa.
- Czynimy starania, by w gmachu dawnej żydowskiej bożnicy utworzyć Muzeum Księstwa Gniewkowskiego. Dla wszystkich eksponatów, jakie znaleziono na naszym terenie na pewno znajdzie się tam właściwe miejsce - zapewnia burmistrz Gniewkowa Adam Roszak.
Ziemia w okolicy Gąsek kryje, zdaniem badaczy, jeszcze wiele tajemnic. W niedalekiej odległości od kurhanów znajdowała się osada i tam także archeolodzy spodziewają się znaleźć wiele bezcennych śladów po minionych cywilizacjach.
