Freelancerzy również odczuwają skutki inflacji, ale większość nie narzeka na brak pracy. W której branży opłaca się praca na własną rękę?

Opracowanie:

6 lipca 2022, 10:17

Zdecydowana większość badanych freelancerów posiada oszczędności. Choć wydawać by się mogło, że osoby najmłodsze, wchodzące dopiero na rynek pracy, nie dysponują własnymi oszczędnościami, a tendencja ta ulega zmianie wraz z wiekiem, wśród respondentów badania widać trend odwrotny

Inflacja dotyka freelancerów, ale większość nie ma powodów do paniki. Programiści, specjaliści IT, copywriterzy – freelancerzy z tych branż nie muszą martwić się o zlecenia, a wręcz podnoszą stawki. W gorszej sytuacji są rękodzielnicy, graficy i architekci – pracownicy tych branż narzekają na odpływ klientów. Jednocześnie ponad 40 proc. polskich freelancerów poza zleceniami na własną rękę, pracuje jednocześnie na etacie, a połowa z nich przyznaje, że musi zacisnąć pasa.

Przeprowadzone przez Useme badanie* przyjrzało się freelancerom w dobie galopującej inflacji. Zwrócono uwagę m.in. na:

zmiany w liczbie zleceń,
ewentualne podwyżki lub obniżki stawek,
zarządzanie wydatkami,
posiadanie oszczędności,
a także podejście do pracy etatowej.

Połowa freelancerów nie zauważa zmian w liczbie zleceń. Niektóre branże są jednak zagrożone spadkami

Niemal 30 proc. badanych freelancerów zaobserwowało w ostatnim czasie mniejszą liczbę zleceń lub klientów. Jednocześnie 18 proc. respondentów przyznaje, że zleceń ma coraz więcej. Są wśród nich programiści, copywriterzy, pracownicy doradztwa i konsultingu oraz SEO/SEM. Pracownicy tych branż przyznają wręcz do poprawy swojej sytuacji.

Gdzie zatem zaobserwowano największe spadki? Przede wszystkim w działalności manualnej, naprawach i rękodziele. Tutaj tylko 13 proc. pracowników określiło swoją sytuację, jako lepszą, reszta przyznaje, że ma mniej zleceń. Również graficy i architekci notują mniej klientów.

Zmiany w sposobie zarządzania wydatkami – freelancerzy wydają mniej

Związane z inflacją zmiany nastąpiły w kwestii rozporządzania przez freelancerów swoimi wydatkami. Na pytanie "Czy planujesz lub ostatnio zmieniłeś sposób rozporządzania swoimi wydatkami?" tylko ⅓ badanych odpowiedziało, że pozostały one na tym samym poziomie. 44 proc. wydaje lub planuje wydawać mniej, z czego 17 proc. – zdecydowanie mniej.

Jak to się przekłada na branże? Mniej wydają lub chcą wydawać osoby związane z doradztwem i consultingiem czy pracownicy manualni, i to właśnie oni w największym stopniu zostali dotknięci spadkiem liczby zleceń, zaciskanie pasa wydaje się być jedyną słuszną opcją, dopóki sytuacja się nie poprawi.

Więcej lub tyle samo co zwykle wydają copywriterzy, programiści i specjaliści IT, ponieważ klientów mają tyle samo lub więcej, niż jeszcze rok temu.

Polscy freelancerzy posiadają oszczędności

Zdecydowana większość badanych freelancerów posiada oszczędności. Choć wydawać by się mogło, że osoby najmłodsze, wchodzące dopiero na rynek pracy, nie dysponują własnymi oszczędnościami, a tendencja ta ulega zmianie wraz z wiekiem, wśród respondentów badania widać trend odwrotny.

Aż 70 proc. osób w przedziale wiekowym 18-25 lat oraz 75 proc. w wieku 26-35 lat posiada oszczędności. Wartość ta stopniowo spada wraz z wiekiem – twierdząco na pytanie o oszczędności odpowiedziało 60 proc. osób w wieku 46-55 lat oraz 46 proc. badanych powyżej 55 r.ż.

Posiadanie oszczędności najczęściej potwierdzali przedstawiciele i przedstawicielki branż takich jak:

SEO i SEM (88 proc.),
architektura (86 proc.).

Połowa freelancerów podniosła w ostatnim czasie stawki

Nieco ponad połowa badanych przyznała, że podniosła w ostatnim czasie swoje stawki, a 45 proc. pozostawiło je na dotychczasowym poziomie. Tylko 3 proc. zdecydowało się na obniżenie.

Na zmiany nie zdecydowało się 71 proc. wirtualnych asystentów i asystentek, 65 proc. osób wykonujących tłumaczenia, a także 61 proc. freelancerów z branży SEO/SEM. Najwięcej osób (13 proc.), które zdecydowały się na obniżenie stawek pracuje w branży doradztwa i consultingu. Koreluje to zapewne z deklaracją takiego samego odsetka badanych na temat zmniejszenia swoich wydatków.

Ponadto, rzadziej robili to rodzice – ponad połowa z nich pozostała przy dotychczasowych kwotach, a 44 proc. je podniosło, podczas gdy wśród osób bezdzietnych tylko 41 proc. nie zmieniło stawek, a 56 proc. zdecydowało się je podwyższyć.

Freelancerzy poza zleceniami, pracują również na etacie

W ubiegłym roku działalność freelancerską łączyło z pracą na etacie 39 proc. respondentów. Wśród tych osób ¾ utrzymała stałe zatrudnienie, 17 proc. z niego zrezygnowało, a 7 proc. zakończyło pracę na etat nie w wyniku własnej decyzji. Obecnie 43 proc. poza freelancingiem ma także stałe źródło dochodu, a poszukuje go 20 proc.

Sytuacja inflacyjna w Polsce jest bardzo dynamiczna i choć zdecydowanie wpływa na rynek freelancingu, „wolni strzelcy” nie mają powodu do paniki. Zdaje się odzwierciedlać to ich podejście do kwestii stałego zatrudnienia: podobny odsetek zatrudnionych na etacie w 2021 i 2022 oraz umiarkowane zainteresowanie podjęciem stałej pracy w niedalekiej przyszłości.

Wyzwaniem może okazać się mniejsza liczba zleceń, a także ewentualne negatywne podejście zleceniodawców do podwyższonych stawek, jednak to w dużej mierze uzależnione jest od charakteru konkretnej branży.

*Materiał powstał na podstawie badania zrealizowanego przez Useme.com w czerwcu 2022 r. z wykorzystaniem metody badawczej CAWI (Computer Assisted Web Interview). Badanie zostało przeprowadzone na próbie 1035 polskich freelancerów.