W minioną sobotę, w ścianę budynku przy ul. Gdańskiej 10 została wmurowana tablica poświęcona Marianowi Rejewskiemu. To właśnie w kamienicy przy Gdańskiej w latach 1962-69 mieszkał genialny polski kryptolog, który złamał kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma, i właśnie tu dokładnie 50 lat temu, spisał swoje wspomnienia. W 1967 roku przeszedł na emeryturę, a dwa lata później przeprowadził się do Warszawy, gdzie mieszkała jego córka, Janina.
Zawieszona tablica zdumiała Krzysztofa Osińskiego, historyka z bydgoskiej delegatury Instytutu Pamięci Narodowej.
- Zdziwienie wynika z faktu, że byłem autorem tekstu na tablicy, a obecnie nikt nie tylko nie zaprosił mnie na jej odsłonięcie, ale nawet nie poinformował o jej zawieszeniu - napisał historyk IPN na swoim profili na Facebooku. - Mało tego, dzwoniłem również do córki Mariana Rejewskiego, pani Janiny Sylwestrzak i ona również nic nie wie o zawieszeniu tablicy. Nikt jej o tym nie poinformował, a tym bardziej nie zaprosił na odsłonięcie. To jednak nie koniec sprawy. Tablica przeleżała bowiem w magazynie prawie dwa lata. Razem z nią leżały w magazynie jeszcze trzy inne tablice, które miały być zawieszone w trzech innych miejscach związanych z Rejewskim. Ich jednak teraz nie powieszono, nadal spoczywają w czeluściach urzędowego magazynu. Na co władze miasta czekają?
Mało tego, dzwoniłem również do córki Mariana Rejewskiego, pani Janiny Sylwestrzak i ona również nic nie wie o zawieszeniu tablicy. Nikt jej o tym nie poinformował
W ratuszu potwierdzono nam, że uroczystego odsłonięcia tablicy przy Gdańskiej 10 rzeczywiście nie było, ponieważ... - Tablice upamiętniające Mariana Rejewskiego są częścią powstającej w mieście ścieżki edukacyjnej, a jej otwarcie połączone z odsłonięciem pozostałych tablic zaplanowaliśmy na wrzesień - wyjaśniła nam Marta Stachowiak, rzeczniczka prasowa prezydenta Bydgoszczy Rafała Bruskiego.
>> Najnowsze i najciekawsze informacje z Bydgoszczy i regionu: www.expressbydgoski.pl
W najbliższych dniach następna tablica upamiętniająca Mariana Rejewskiego pojawi się na budynku przy ul. Dworcowej 10, gdzie również mieszkał, a na początku roku szkolnego w Zespole Szkół nr 24 (ul. Puszczykowa), któremu kryptolog patronuje. Wszystkie te tablice, wraz z innymi miejscami w mieście związanymi z Rejewskim, utworzą ścieżkę edukacyjną dla uczniów i turystów.
Zobacz również:
Bydgoszcz na starych fotografiach. To samo miejsce dawniej i...
- Ścieżkę tworzymy z myślą o najmłodszych mieszkańcach miasta i turystach, dlatego będzie też w wersji anglojęzycznej - mówi Łukasz Kosiński z Wydziału Edukacji i Sportu Urzędu Miasta Bydgoszczy. - Teksty na tablicach stworzyli pracownicy IPN, bardzo zaangażowany był w tej sprawie dr Krzysztof Osiński, który jest także autorem broszury poświęconej Rejewskiemu.
Którędy ścieżka będzie prowadziła? - O tym, czy zostanie opracowana chronologicznie, czy w inny sposób, jeszcze nie rozmawialiśmy - odpowiada Łukasz Kosiński.
Wiadomo natomiast, że na jej szlaku, między innymi, znajdą się: budynek przy Wileńskiej 6 (tu Rejewski urodził się i mieszkał jako dziecko), gmach I LO przy placu Wolności (tu uczył się i w 1923 roku zdał maturę w Państwowym Gimnazjum Klasycznym) oraz wspomniana Gdańska 10, gdzie ostatnio pojawiła się tablica.
- Dlaczego jednak zawieszono ją obok wejścia do dawnego kina „Pomorzanin”, a nie przy wejściu do klatki schodowej, gdzie mieściło się mieszkanie Rejewskiego? No chyba nikt nie chce wmówić, że Rejewski pracował w kinie? - dziwi się Krzysztof Osiński.
- Kamienica, o której mówimy, jest w prywatnych rękach i takie ulokowanie tablicy jest efektem uzgodnień z właścicielem - odpowiada Marta Stachowiak.
Ponadto historyka IPN oburza fakt, że tablica wisi w sąsiedztwie obdrapanej i popisanej ściany. - To jest skandal, w jaki sposób upamiętniany jest w mieście najwybitniejszy bydgoszczanin . To tak, jakbyśmy kobiecie wręczyli kwiaty ukradzione z cmentarza - uważa Krzysztof Osiński.
Zobacz również:
Tak zmieniło się miejsce po bydgoskiej Kaskadzie [zdjęcia]
Latamy nad Fordonem