Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Czy kryptolog mieszkał w kinie?

Paweł Smoliński
Pamiątkowa tablica poświęcona Rejewskiemu zawisła na ścianie budynku przy ul. Gdańskiej 10. Pozostałe tablice mieszczą się przy ul. Wileńskiej 6, na budynku Muzeum Wojsk Lądowych przy ul. Czerkaskiej oraz na gmachu I LO
Pamiątkowa tablica poświęcona Rejewskiemu zawisła na ścianie budynku przy ul. Gdańskiej 10. Pozostałe tablice mieszczą się przy ul. Wileńskiej 6, na budynku Muzeum Wojsk Lądowych przy ul. Czerkaskiej oraz na gmachu I LO Tomasz Czachorowski
- To skandal, w jaki sposób w mieście upamiętniany jest najwybitniejszy bydgoszczanin - oburza się dr Krzysztof Osiński z bydgoskiej delegatury IPN.

W minioną sobotę, w ścianę budynku przy ul. Gdańskiej 10 została wmurowana tablica poświęcona Marianowi Rejewskiemu. To właśnie w kamienicy przy Gdańskiej w latach 1962-69 mieszkał genialny polski kryptolog, który złamał kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma, i właśnie tu dokładnie 50 lat temu, spisał swoje wspomnienia. W 1967 roku przeszedł na emeryturę, a dwa lata później przeprowadził się do Warszawy, gdzie mieszkała jego córka, Janina.

Zawieszona tablica zdumiała Krzysztofa Osińskiego, historyka z bydgoskiej delegatury Instytutu Pamięci Narodowej.

- Zdziwienie wynika z faktu, że byłem autorem tekstu na tablicy, a obecnie nikt nie tylko nie zaprosił mnie na jej odsłonięcie, ale nawet nie poinformował o jej zawieszeniu - napisał historyk IPN na swoim profili na Facebooku. - Mało tego, dzwoniłem również do córki Mariana Rejewskiego, pani Janiny Sylwestrzak i ona również nic nie wie o zawieszeniu tablicy. Nikt jej o tym nie poinformował, a tym bardziej nie zaprosił na odsłonięcie. To jednak nie koniec sprawy. Tablica przeleżała bowiem w magazynie prawie dwa lata. Razem z nią leżały w magazynie jeszcze trzy inne tablice, które miały być zawieszone w trzech innych miejscach związanych z Rejewskim. Ich jednak teraz nie powieszono, nadal spoczywają w czeluściach urzędowego magazynu. Na co władze miasta czekają?

Mało tego, dzwoniłem również do córki Mariana Rejewskiego, pani Janiny Sylwestrzak i ona również nic nie wie o zawieszeniu tablicy. Nikt jej o tym nie poinformował

W ratuszu potwierdzono nam, że uroczystego odsłonięcia tablicy przy Gdańskiej 10 rzeczywiście nie było, ponieważ... - Tablice upamiętniające Mariana Rejewskiego są częścią powstającej w mieście ścieżki edukacyjnej, a jej otwarcie połączone z odsłonięciem pozostałych tablic zaplanowaliśmy na wrzesień - wyjaśniła nam Marta Stachowiak, rzeczniczka prasowa prezydenta Bydgoszczy Rafała Bruskiego.

>> Najnowsze i najciekawsze informacje z Bydgoszczy i regionu: www.expressbydgoski.pl

W najbliższych dniach następna tablica upamiętniająca Mariana Rejewskiego pojawi się na budynku przy ul. Dworcowej 10, gdzie również mieszkał, a na początku roku szkolnego w Zespole Szkół nr 24 (ul. Puszczykowa), któremu kryptolog patronuje. Wszystkie te tablice, wraz z innymi miejscami w mieście związanymi z Rejewskim, utworzą ścieżkę edukacyjną dla uczniów i turystów.

Zobacz również:

Stare zdjęcia Bydgoszczy. Popatrzcie, jak się zmienia nasze miasto. To samo miejsce, dwie różne fotografie, które dzieli wiele dekad.

Bydgoszcz na starych fotografiach. To samo miejsce dawniej i...

- Ścieżkę tworzymy z myślą o najmłodszych mieszkańcach miasta i turystach, dlatego będzie też w wersji anglojęzycznej - mówi Łukasz Kosiński z Wydziału Edukacji i Sportu Urzędu Miasta Bydgoszczy. - Teksty na tablicach stworzyli pracownicy IPN, bardzo zaangażowany był w tej sprawie dr Krzysztof Osiński, który jest także autorem broszury poświęconej Rejewskiemu.

Którędy ścieżka będzie prowadziła? - O tym, czy zostanie opracowana chronologicznie, czy w inny sposób, jeszcze nie rozmawialiśmy - odpowiada Łukasz Kosiński.

Wiadomo natomiast, że na jej szlaku, między innymi, znajdą się: budynek przy Wileńskiej 6 (tu Rejewski urodził się i mieszkał jako dziecko), gmach I LO przy placu Wolności (tu uczył się i w 1923 roku zdał maturę w Państwowym Gimnazjum Klasycznym) oraz wspomniana Gdańska 10, gdzie ostatnio pojawiła się tablica.

- Dlaczego jednak zawieszono ją obok wejścia do dawnego kina „Pomorzanin”, a nie przy wejściu do klatki schodowej, gdzie mieściło się mieszkanie Rejewskiego? No chyba nikt nie chce wmówić, że Rejewski pracował w kinie? - dziwi się Krzysztof Osiński.

- Kamienica, o której mówimy, jest w prywatnych rękach i takie ulokowanie tablicy jest efektem uzgodnień z właścicielem - odpowiada Marta Stachowiak.

Ponadto historyka IPN oburza fakt, że tablica wisi w sąsiedztwie obdrapanej i popisanej ściany. - To jest skandal, w jaki sposób upamiętniany jest w mieście najwybitniejszy bydgoszczanin . To tak, jakbyśmy kobiecie wręczyli kwiaty ukradzione z cmentarza - uważa Krzysztof Osiński.

Zobacz również:

3 stycznia 2008 roku, po 39 latach funkcjonowania, definitywnie zamknięty został budynek „Kaskady” na rogu Starego Rynku i ul. Mostowej. Budynek zakupił znany bydgoski cukiernik Adam Sowa, który po jego rozbiórce zabudował to miejsce w inny sposób, m.in. odtwarzając dawną ulicę Jatki.

Tak zmieniło się miejsce po bydgoskiej Kaskadzie [zdjęcia]

Latamy nad Fordonem

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!