https://expressbydgoski.pl
reklama
MKTG SR - pasek na kartach artykułów

Czwarty wymiar

Tadeusz Oszubski
Naukowcy badają go, sprawdzają zasięg oddziaływania i właściwości. Eksperymentują, szukając sposobu na to, by przez czas się przemieszczać, jak przez pozostałe trzy wymiary.

Naukowcy badają go, sprawdzają zasięg oddziaływania i właściwości. Eksperymentują, szukając sposobu na to, by przez czas się przemieszczać, jak przez pozostałe trzy wymiary.

<!** Image 2 align=right alt="Image 43058" sub="Kula ziemska swoim ruchem w przestrzeni kosmicznej wpływa na kształt czwartego wymiaru - zniekształca bieg czasu">Czwarty wymiar nas ogranicza - nie potrafimy cofnąć minionych chwil. Niektórzy z tym walczą, ignorując upływ czasu, inni sięgają po radykalne metody. 31.12.2006 roku w Nantes we Francji członkowie francuskiego stowarzyszenia sprzeciwiającego się upływowi czasu zorganizowali demonstrację przeciw nadejściu 2007 r.

Stowarzyszenie „czasowstrzymywaczy” grupuje francuskich artystów i anarchistów. Twierdzą oni, że lobby upływu czasu jest tak silne, iż muszą działać w podziemiu. By ten fakt podkreślić, na konferencji prasowej, podczas której ujawnili swoje cele, wystąpili zamaskowani, w kominiarkach, jak członkowie nielegalnych organizacji.

2007 rok nadszedł i trwa. Francuscy „czasowstrzymywacze” jednak się nie poddają. Zapowiedzieli, że powtórzą akcję protestacyjną 31.12.2007 r. Mają zamiar działać do skutku, a więc do momentu powstrzymania upływu czasu.

Traktować by to można jako dowcip grupy artystów, gdyby nie fakt, że coś jest na rzeczy. Ludzkość daje się nieść fali czasu, a naukowcy wciąż nie potrafią dać jednej odpowiedzi, czym właściwie jest czas i jak w nim się przemieszczać.

Na temat czasu nauka ma wiele hipotez. Może on być zjawiskiem takim, jak go na co dzień postrzegamy, linearnym, czyli płynącym w jedną stronę, od przeszłości do przyszłości. Badacze zakładają też, że może to być zjawisko falowe, a nawet lokalne - czas w Układzie Słonecznym biegnie inaczej niż w innych układach planetarnych. To że sprawa z czwartym wymiarem nie jest prosta, potwierdzają najnowsze ustalenia ekspertów.

<!** reklama left>Po pierwsze - nasza planeta zniekształca upływ czasu. Odkrył to zespół ekspertów z NASA i naukowców z uniwersyteckich ośrodków w USA, Włoszech i uczelni w Poczdamie. Do analiz wykorzystano dane z satelitów „Lageos 1” i „Lageos 2”. Naukowcy stwierdzili, że Ziemia w trakcie swego ruchu wirowego pociąga za sobą czas i przestrzeń. Porównali zachowanie Ziemi do wirującej w melasie kuli do kręgli - gęsta ciecz przykleja się do kuli i obraca wraz z nią. Podobnie jest z czasem i przestrzenią. Symulacje wykazywały, że w odległym kosmosie czas może płynąć inaczej niż na Ziemi, a wówczas czwarty wymiar to zjawisko lokalne.

Nie tylko Ziemia zniekształca upływ czasu. Ludzie też to robią. Dr K. Yarrow z Institute of Neurology w Londynie i jego współpracownicy stwierdzili po serii badań, że ludzie odczuwają subiektywnie upływ czasu. Ustalili, że już samo spoglądanie na zegarek wywołuje poczucie spowolnienia czasu - gdy patrzymy na zegarek, wydaje nam się, że pierwsza sekunda trwa dłużej niż następne. Naukowcy wyjaśniają ten fenomen zmianą percepcji czasu przez nasz mózg. Kiedy poruszamy oczami, czas ruchu zostaje zaliczony do czasu obserwacji, która następuje po zatrzymaniu wzroku. To powoduje, że pierwsze „tyknięcie” zegara wydaje się dłuższe. W krótko trwających zdarzeniach czas dla każdego człowieka płynie inaczej - tak tłumaczy to dr K. Yarrow.

Wielu naukowców stara się znaleźć sposób na czas. Niektórzy sięgnęli po teleportację - natychmiastowy transport przedmiotu lub żywej istoty w dowolnie odległe miejsce. Po raz pierwszy teleportację przeprowadzili 16.06.2002 r. fizycy z Australijskiego Uniwersytetu Narodowego pod kier. dr. Pinga Koy Lama. Teleportowana była wiązka promieni laserowych. Eksperyment powtórzono w kilku laboratoriach.

Czy jednak można czas wyprzedzić, podróżować szybciej od niego? Prędkość światła wynosi ok. 300 tys. km na sekundę. Gdyby przemieszczać się szybciej, to znany nam upływ czasu pozostałby w tyle. Te barierę ludzkość także pokonała. W lipcu 2000 r. badacze z NEC Research Institute w Princeton w New Jersey wysłali impuls światła z prędkością większą niż 300 tys. km/s.

Naukowcy dowodzą, że podróżowanie w czwartym wymiarze jest możliwe. Może kiedyś spełnią się marzenia „czasowstrzymywaczy” z Francji - nauczymy się nie tylko przemieszczać w czasie, ale też w nim zatrzymywać kiedy tylko będziemy chcieli.

Wybrane dla Ciebie

Zawisza Bydgoszcz wypisał się z gry o awans. Olimpia musi liczyć na wpadki rywali.

Zawisza Bydgoszcz wypisał się z gry o awans. Olimpia musi liczyć na wpadki rywali.

Nowe wydanie magazynu „Lubię tu być” już 6 czerwca! Poznaj bohaterów Kujaw i Pomorza

Nowe wydanie magazynu „Lubię tu być” już 6 czerwca! Poznaj bohaterów Kujaw i Pomorza

Wróć na expressbydgoski.pl Express Bydgoski