Pomnik w Sucharach był największy w całym powiecie, ale długo nie postał, bo niespełna sześć lat. Wiosną 1940 roku, na polecenie niemieckiego sołtysa, musieli go rozebrać sami Polacy.
<!** Image 2 align=right alt="Image 98488" sub="Tu, na kamieniu w centrum wsi, pojawi się tablica przypominająca o pomniku ku czci Ojczyzny i Józefa Piłsudskiego / Fot. Paweł Antonkiewicz">- A my teraz wprawdzie go nie odbudujemy, ale przypomnimy napisem na tablicy, że był taki w naszej wsi – mówi Barbara Strzelewicz, sołtys Suchar, które przed wojną szczyciły się największym w powiecie wyrzyskim pomnikiem upamiętniającym odbudowę Polski po zaborach.
Obelisk imponował wielkością. Jego granitowy cokół miał prawie 1,6 metra wysokości. Wyżej, na kolejne cztery metry, ułożono ociosane bloki kamienne, które pokryto tynkiem. Na południowej stronie umieszczono popiersie Józefa Piłsudskiego, a na zachodniej okolicznościowy napis.
- Postawiono go z inicjatywy bardzo prężnie działającego tutaj Związku Powstańców i Wojaków, którego członkowie osiedlili się w tych stronach po 1920 roku – informuje Sławomir Łaniecki, historyk i popularyzator dziejów regionu. – Gospodarzyli na ziemiach po byłych niemieckich właścicielach. Byli wśród nich prości żołnierze, ale też oficerowie, między innymi: podpułkownik Litwinowicz, major Załęcki, kapitan Sławek. Wszyscy byli żołnierzami kilku formacji: legionów Piłsudskiego, „błękitnej armii” generała Hallera, oddziałów powstania wielkopolskiego. Pomnik odsłonięto 11 listopada 1934 roku.
<!** reklama>Stał w centrum wsi do wiosny 1940 roku, kiedy to niemiecki sołtys Karnówka, Heinrich Hahne, nakazał jego rozbiórkę. - Zmuszono do tego Polaków – dodaje historyk. – Nie wiadomo, gdzie się podziały metalowe litery napisu i wizerunek marszałka. Gruzem ze zburzonego pomnika wypełniono natomiast dziury w drodze z Suchar do Karnowa.
- O pomniku, o którym w Sucharach pamiętają najstarsi ludzie, pomyśleliśmy w ubiegłym roku. Był pomysł, aby odbudować obelisk, ale go odrzuciliśmy i poprzestaniemy na tablicy, którą umieścimy na głazie na naszym „rynku”, w samym centrum wsi, koło placu zabaw. Odsłonimy ją w południe 30 października – mówi Barbara Strzelewicz.
Tablica przypomina
W miejscu tym mieszkańcy Suchar walczący o wolność w latach 1918-1921 ufundowali w 1934 r. pomnik niepodległości ku czci Ojczyzny i Józefa Piłsudskiego. Pomnik ten został zniszczony przez hitlerowców w 1940 r. W rocznicę odzyskania przez Polskę Niepodległości. Mieszkańcy Suchar – 11 listopada 2008 r.
