BO TO BODO przywiózł do Bydgoszczy te wyuzdane fokstroty i shimmy

[break]
Kabaret QUI PRO QUO został założony w 1919 roku w Warszawie. Szybko zgromadził utalentowanych młodych artystów. Teksty skeczów pisał niesłychanie płodny w tym okresie Julian Tuwim. W pierwszym okresie działalności wyróżniali się jako wykonawcy Eugeniusz Bodo, Mira Zimińska i Zula Pogorzelska, później do kabaretowego grona dołączyli m.in. Stefcia Górska, Hanka Ordonówna, Loda Halama, Adolf Dymsza i Mieczysław Fogg.

Przyjedziemy i do was

Teatrzyk, bo pod taką nazwą kabaret występował, zrobił w stolicy prawdziwą furorę. Do jego siedziby w podziemiach Galerii Luxemburga przy ul. Senatorskiej ciągnęły prawdziwe tłumy.

Sława szybko rozniosła się po Polsce. Do kierownictwa QUI PRO QUO spływały szerokim strumieniem prośby z różnych miast Polski o przyjazd na gościnne występy. Obiecywano finansowe kokosy i najlepsze sale.

Bydgoszcz nie chciała być gorsza. Magistrat wystosował stosowne zaproszenie, zgłaszając gotowość otwarcia przed zespołem podwojów tak szacownej instytucji jak Teatr Miejski. Właściwie to nie było innego wyjścia, gdyż żadna inna sala w mieście nie byłaby w stanie pomieścić takich tłumów, jakich spodziewano się na przedstawieniu.

„Takie występy, jak bydgoski, podkasanej muzy deprawują smak estetyczny i obniżają moralność publiczną” - Leopold Kronenberg, radny

Na wiosnę 1923 roku po naszym mieście rozeszła się lotem błyskawicy wieść o tym, że słynny teatrzyk przyjedzie do Bydgoszczy w ramach letniego tournee po Polsce, wystąpi zatem w pełnym, najlepszym swoim składzie, z aktorami i piosenkarzami, których utwory sprzedawano w ogromnych nakładach, nagrane na coraz bardziej popularnych ebonitowych płytach.

„Książę z mansardy”

W skład letniego programu QUI PRO QUO włączyło dwuaktową operetkę „Książę z mansardy” oraz pantomimę baletową „Ona, on i shimmy”. Całość uzupełniały piosenki i skecze. W Bydgoszczy ostatecznie teatrzyk wystąpił tylko raz, o godz. 20 wieczorem 28 lipca 1923 roku. Na miejscu z najbardziej znanych twarzy QUI PRO QUO stawili się m.in. Eugeniusz Bodo, Mira Zimińska, Konrad Tom (mąż nieobecnej Pogorzelskiej) i Jerzy Boroński. Bilety rozeszły się w ciągu dwóch dni po podaniu informacji o występie do publicznej wiadomości.

Przedstawienie bardzo się bydgoszczanom podobało. Wykonawców nagrodzili oklaskami, a po koncercie długo jeszcze podśpiewywali najbardziej melodyjne kawałki. Tymczasem w mieście rozpętała się prawdziwa burza.

Pozwoliliśmy sobie...

„Skandal teatralny w Bydgoszczy!” - ogłaszał w niedzielnym wydaniu „Dziennik Bydgoski”. „Na scenie, na której padały perły naszych największych wieszczów i komedjopisarzy, na której niedawno rozbrzmiewały nieśmiertelne melodje wielkiego Moniuszki, usłyszeliśmy piosenki i kuplety kabaretowe, ujrzeliśmy wyuzdane „foxtrotty”, „shimmy” i różne „tańce apaszów”. Produkcje te zostały wykonane w większej części przez żydów, artystów kabaretowych z Warszawy”.

Przez szereg kolejnych dni gazeta zamieszczała listy oburzonych bydgoszczan, głównie przedstawicieli świata kultury z naszego miasta. Używali oni, ile wlezie, nie tylko na nieszczęsnych artystach, ale i na dyrekcji teatru, jak i na władzach miasta.

„Pozwoliliśmy, by teatrzyk warszawski zadrwił sobie z Bydgoszczy” - pisał radny Leopold Kronenberg. „Takie występy podkasanej muzy deprawują smak estetyczny i obniżają moralność publiczną”.

Po paru tygodniach krytykanci umilkli, ale już nigdy więcej aż do wybuchu II wojny światowej w teatrze bydgoskim nie wystąpił żaden zespół kabaretowy.