W Polsce działa nietypowy klub, który znalazł rozwiązanie na wypadek likwidacji gotówki. Płatności elektroniczne także mu niestraszne

Strategia likwidacji gotówki przypomina po części wojenną metodę salami. Gwałtownych zmian nie ma. A dowolność w sposobie płacenia jest zabierana powoli, przy jednoczesnym oswajaniu społeczeństwa z nową sytuacją przez wielki biznes. Czasem dzieje się jednak coś nieoczekiwanego, jak teraz. Ale po kolei.

W procesie likwidacji gotówki najpierw pojawia się pomysł na poziomie krajowym, by takie płatności ograniczyć do naprawdę niewielkiej sumy. Gdy społeczeństwo podnosi larum, władza rzuca wyższą kwotę limitu, co uspokaja niektórych krzykaczy. Gdy jednak wyczerpuje się narracja krajowa, do gry wchodzi, w przypadku Europy, retoryka unijna z jej ograniczeniem płatności do 10 tys. euro (na razie), oczywiście w ramach walki z praniem brudnych pieniędzmi i finansowaniem terroryzmu.

I tak oto krok po kroku, demokratyczna większość prędzej czy później wyrzeknie się swego prawa do wyboru metody płatności. Wciąż jednak pozostaną okoliczności niesprzyjające usunięciu gotówki z obiegu: zagrożenie cyberatakiem oraz wojną. To wszystko? No właśnie nie.

Wojna na Wschodzie kiedyś się skończy, a przed skutkami cyberataku, który mógłby zlikwidować pieniądze wirtualne, będzie można się zabezpieczyć tak zwanym wielokrotnym back up'em, czemu być może służyć będą ogromne serwerownie powstające na Starym Kontynencie. Zawsze jednak pozostanie grupa niepokornych, którym ograniczenie płatności do elektroniki nie przypadnie do gustu. Oni będą bić własne monety, wydawać kartki, a może nawet zejdą do podziemia. Jeszcze inni zaczną rozliczać się w barterze.

Co ciekawe, w Polsce działa już pierwszy Barter Klub. Choć inicjatorzy tej organizacji zaprzeczają, jakoby bezpośrednią przesłanką powstania ich klubu była perspektywa likwidacji gotówki, to w przyszłości mogą się stać inspiracją dla tych, którzy nigdy nie zaufają wirtualnym pieniądzom. Czym jest więc Barter Klub?

Jest klubem networkingowym, więc tutaj spotykają się prywatni przedsiębiorcy. Organizujemy spotkania w bardzo atrakcyjnych miejscach w hotelach, restauracjach albo w kamienicach. Klub działa już ponad 8 lat – opowiada akcjonariusz Barter Klubu Arkadiusz Kłusek.

Jak mówi Kłusek, na pomysł otwarcia takiego klubu wpadł obecny prezes, Rafał Matuszczyk, który (...) szukał pewnego rozwiązania na rozpoczęcie swojej działalności gospodarczej, ale nie miał funduszy. – Próbował pozyskać kredyt od banków, ale banki powiedziały mu, żeby przyszedł za rok, kiedy będzie miał historię – dopiero wtedy otrzyma finansowanie. Tak oto zamyka się koło – nie masz finansowania, bo nie masz historii, a nie masz historii, bo nie masz finansowania – wyjaśnia Kłusek. Po czym dodaje:

– Rafał postanowił połączyć dwa elementy: system barterowy, w którym klubowicze mogą między sobą wymieniać swoje usługi, towary, produkty, oraz networking, czyli systematyczne, co dwutygodniowe spotkania przedsiębiorców po to, żeby nawiązywać relacje i rekomendować i sprawdzone produkty i usługi – wyjaśnia.

Barter Klub to przede wszystkim inicjatywa towarzyska. Ale nie tylko. Członkowie klubu mogą skorzystać z barteru wielostronnego. Czy takie transakcje są zgodne z prawem?

–Wszystko jest legalne, nie ma żadnej szarej czy ciemnej strony mocy. Na każdą transakcję wystawiamy faktury i zasada jest bardzo prosta: jeżeli mamy możliwość zapłacenia w naszych barter–złotówkach, w systemie barterowym, to tak robimy. Zasada jest taka, że kwotę netto możemy zapłacić w systemie barterowym, a podatek VAT płacimy już normalnie przelewem najlepiej na konto VAT kontrahenta. Są to tak naprawdę wzajemne rozliczenia pomiędzy klubowiczami czy to w barterze, czy w złotówkach – tłumaczy Klusek.

Jak dodaje: nie ma obowiązku polegającego na tym, że jeżeli jeden z klubowiczów potrzebuje jakiejś usługi, to drugi klubowicz musi mu dać produkt albo usługę o podobnej wartości, żeby ta transakcja zaistniała. U nas każdy, kiedy potrzebuje jakiejś usługi albo produktu innego klubowicza, kupuje tę usługę, a tamten z drugiej strony wystawia fakturę i rozliczenie jest normalnie księgowo plus w naszym wewnętrznym systemie – wyjaśnia mechanizm działania Barter Klubu Arkadiusz Kłusek.

Zapytaliśmy Juliusza Bolka, szefa Instytutu Biznesu, co sądzi o tej inicjatywie. Odpowiedź powinna dać do myślenia nie tylko entuzjastom tego projektu, ale także samym założycielom klubu.

– Pomysł z rozliczeniami barterowymi wydaje się bardzo interesujący. Należy tylko pamiętać, że w Polsce różne typy działalności gospodarczej posiadają różny stopień podatku VAT, a są takie aktywności, które mają nawet z zerową stawkę VAT – przykładowo kultura czy szkolnictwo. Dla nich umowa barterowa z VAT-em nie będzie obojętna podatkowo, tylko będzie stanowiła dodatkowy koszt – komentuje Juliusz Bolek, przewodniczący Rady Dyrektorów Instytutu Biznesu.

Przedstawiciel środowiska przedsiębiorców przyznaje też, że barter może być pewnego rodzaju odpowiedzią na zapowiadaną co jakiś czas likwidację gotówki, ale nie rozwiąże problemu, jakim jest bezpieczeństwo transakcji.

– Trzeba bowiem pamiętać, że gotówka jest jedyną stabilną formą płatności w czasie zagrożenia wojną lub terrorystycznego. Co więcej, jednym z praw człowieka jest anonimizacja zakupów. Żadna prawna forma zabezpieczenia tego prawa w stosunku do transakcji elektronicznych nie zagwarantuje tego prawa w takim stopniu jak gotówka – podkreśla Bolek.

Jak z kolei przyznaje Arkadiusz Klusek, rozliczenia w barterze mogłyby okazać się pomocne w sytuacji, gdyby gotówka została wycofana z obiegu. – Pamiętajmy, że historycznie barter wyprzedził pieniądz fenicki, zatem nasza inicjatywa to w pewnym sensie także powrót do korzeni, ale przede wszystkim przygotowanie się na trudne czasy. Jeśli zabrakłoby płatności elektronicznych, a w obrocie nie byłoby gotówki, barter byłby jedyną formą płatności – podsumowuje Arkadiusz Klusek z Barter Klubu.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Biznesu codziennie. Obserwuj StrefaBiznesu.pl!