<!** Image 3 align=none alt="Image 209508" sub="Małgorzata Pańko, śpiewaczka">Bohaterem koncertu, który zaplanowano w Filharmonii Pomorskiej na 24 kwietnia, będzie kultura sefardyjska, czyli bogaty dorobek artystyczny Żydów zamieszkujących, m.in. Półwysep Iberyjski i ich potomków.
Sefardyjczycy to odrębny odłam wyznawców judaizmu, wywodzących się i z Półwyspu Iberyjskiego, i, częściowo, z Prowansji. Mieszkali na tych ziemiach od czasów imperium rzymskiego. Wolność, jaką cieszyli się pod panowaniem władców islamskich, spowodowała, że zintegrowali się z otaczającą ludnością. W średniowieczu stworzyli wysoką kulturę.
<!** reklama>Niektórzy byli doradcami władców arabskich, pisali dworską poezję, zajmowali się filozofią, astronomią, matematyką, medycyną. Tworzyli mapy, tablice nawigacyjne i instrumenty precyzyjne. No i muzykę, głównie pieśni, setki tysięcy utworów, z których, niestety, wiele nie przetrwało wojennych zawieruch, bo były nierzadko przekazywane z ust do ust.
Lata stabilizacji Sefardyjczyków trwają do 1492 roku. Żydzi zostali wtedy wygnani z Hiszpanii (na mocy dekretu alhambryjskiego), a pięć lat później musieli się wynieść z Portugalii. Osiedlili się głównie we Włoszech, Holandii, na Bałkanach, Bliskim Wschodzie i w Ameryce Południowej. Niewielka grupa w XVI w. dotarła także do Polski, gdzie znalazła schronienie w okolicach Zamościa.
Na marginesie warto wspomnieć, że obok Sefardyjczyków istnieli także Aszkenazyjczycy, którzy też osiedlali się w na terenach zdominowanych przez społeczność chrześcijańską, ale zamykali się w swoich grupach i dlatego ich kultura została krystaliczna, bez obcych wpływów.
Wybitnym znawcą sefardyjskiej tradycji jest Gerard Edery, człowiek z wielokulturową duszą. Urodził się w Casablance, do której dotarła kiedyś rodzina jego mamy Sefardyjki, a wychowywał się w Paryżu i Nowym Jorku. Jest gitarzystą i wokalistą, śpiewającym w piętnastu językach, który razem ze śpiewaczką Małgorzatą Pańko (mezzosopran), przyjął zaproszenie Filharmonii Pomorskiej. Jest jednym z największych na świecie ekspertów muzyki sefardyjskiej diaspory, nagrał aż 14 albumów spod szyldu „Sefarad Records”, opracował także unikatowy „Śpiewnik sefardyjski”.
Gerard Edery w swojej twórczości łączy wiele kultur i tradycji, zachwyca unikalną fuzją muzyki klasycznej, folkowej i popularnej. Gościom towarzyszyć będzie Capella Bydgostiensis pod kierunkiem Jose Maria Florencio.
Bilety do nabycia za pośrednictwem strony www.ebilet.pl oraz w kasie biletowej FP. Więcej informacji na www.filharmonia.bydgoszcz.pl.
