Obecnie osoby, które są właścicielami domu, mieszkania lub innej nieruchomości, a mają małe dochody, często w celu polepszenia swojej sytuacji materialnej, zawierają umowy z funduszami hipotecznymi lub innymi instytucjami o tzw. rentę dożywotnią.
Niektórzy, a są to głównie osoby starsze, nie zdają sobie sprawy, że w momencie podpisania umowy przestają być właścicielami nieruchomości. Aktualne przepisy wynikające z Kodeksu cywilnego pozostawiają te osoby same sobie. Nikt bowiem nie nadzoruje tych umów. Na dodatek, w przypadku, gdy ktoś umrze po krótkim czasie otrzymywania tej renty, czyli skorzysta z kawałka wartości swojej nieruchomości, spadkobiercy nie dostają nic.
[break]
Bezpieczny produkt
- Ustawa o odwróconym kredycie hipotecznym wprowadza nowy bezpieczny produkt kredytowy, który można uzyskać bez badania zdolności kredytowej. Jest on dostępny dla wszystkich, bez ograniczenia wieku.
Co ważne, podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego i ma jasne przepisy w tym zakresie - podkreśla Anna Bańkowska, posłanka, która w imieniu SLD pilotowała klubowy projekt ustawy. - Wielokrotnie osobiście składałam interpelacje w tej sprawie. Nie mogąc doczekać się rozstrzygnięć mój klub złożył swój projekt ustawy.
Po roku rząd złożył projekt kierunkowo tożsamy z naszym o odwróconym kredycie hipotecznym. Według nowych przepisów, jeśli na przykład komuś zabraknie pieniędzy na życie, leki, etc., i skorzysta z tej umowy będzie właścicielem nieruchomości przez cały czas jej obowiązywania, np. do chwili śmierci. Umowę będzie można też zawrzeć czasowo.
W przypadku zgonu, po krótkim czasie pobierania świadczenia z banku, bank odda spadkobiercom pozostałą kwotę lub pozwoli im odkupić mieszkanie. Rząd zapowiedział też, że wkrótce zaproponuje nowe rozwiązania dla osób, które chciałyby skorzystać z renty dożywotniej - dodaje Anna Bańkowska.
Odwrócony kredyt hipoteczny będą mogły oferować tylko banki, oddziały banków zagranicznych, oddziały instytucji kredytowych oraz instytucje kredytowe prowadzące działalność transgraniczną, które będą podlegały nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego lub organom nadzoru w państwach macierzystych. To istotne, bo dotychczas największym zagrożeniem dla seniorów był brak uregulowań prawnych związanych z zawieraniem umów o świadczenia dożywotnie.
W praktyce oznaczało to, że w przypadku upadłości funduszu czy przedsiębiorcy, konsument tracił prawo do zamieszkania w nieruchomości i wypłatę.
Miesiąc na rozmyślania
Na instytucje finansowe nałożone zostaną obowiązki informacyjne. Będą musiały stosować specjalny formularz zawierający obowiązkowy katalog informacji istotnych dla kredytobiorcy. Otrzymać on je musi co najmniej 7 dni przed zawarciem umowy.
Dotyczy to, m.in., kwoty odwróconego kredytu hipotecznego, sposobu jej ustalenia, sposobu ustalenia wysokości oprocentowania, jego wysokości i warunków zmiany, a także wysokości i sposobu płatności prowizji.
- Kredytobiorca będzie miał czas na przeanalizowanie dokumentów, bo przysługiwać mu będzie prawo do odstąpienia od umowy bez podania przyczyny w ciągu 30 dni od dnia jej zawarcia - tłumaczy Anna Bańkowska. W przypadku kredytów konsumenckich jest to tylko 14 dni.
Nowe przepisy są też korzystne dla spadkobierców kredytobiorcy. Gdy będą chcieli odzyskać nieruchomość, będą mieli 12 miesięcy na spłatę należności bankowi. Gdy tego nie zrobią nieruchomość stanie się własnością banku, ale jeżeli jej wartość przekroczy sumę należności wobec banku, ten zobowiązany będzie wypłacić nadwyżkę spadkobiercom.
Gdyby jednak wartość nieruchomości nie pokryła całej należności wobec banku, nie będzie on mógł zgłaszać roszczeń z tego tytułu.
Ustawa trafi teraz do Senatu. W życie wejdzie 30 dni po jej ogłoszeniu.
