To był ostatni moment

Ponad 155 tysięcy złotych kosztuje wymiana stropu i pokrycia dachu koronowskiej synagogi. Kompleksowy remont i adaptacja budynku pochłonie milion, o którym gmina na razie wciąż może tylko pomarzyć.<!** Image 2 align=none alt="Image 195081" sub="To był naprawdę ostatni moment na rozpoczęcie prac w synagodze. Zabytkowi groziła katastrofa budowlana / Fot. Katarzyna Karwat">

Wiosną tego roku, po odrzuceniu przez sejmik wojewódzki prośby o dotację (w wysokości ponad 932 tys. zł) na projekt „Przebudowa i renowacja budynku synagogi wraz ze zmianą sposobu użytkowania na cele kulturalno-oświatowe”, gmina Koronowo wystąpiła z kolejnym pismem o wsparcie tego przedsięwzięcia, tym razem do wojewódzkiego konserwatora zabytków. Spojrzał on na dawną bożnicę nieco przychylniej niż radni sejmiku - gmina dostała 15 tysięcy złotych, dołożyła ponad 140 tysięcy ze swojego budżetu i przystąpiła do pierwszego etapu prac przy dosłownie rozpadającej się już dawnej synagodze.

- Budynek jest w fatalnym stanie i grozi mu wręcz katastrofa budowlana - nie ukrywa Maria Musiał, kierowniczka Wydziału Inwestycji, Planowania i Rozwoju koronowskiego ratusza. - To był naprawdę ostatni moment, żeby rozpocząć naprawę stropu i pokrycia dachowego, bo woda zalewała cały obiekt. Przysłowiowy ząb czasu najbardziej nadgryzł rynny, które bardziej przypominają sito. <!** reklama>

Konieczne są też nowe rury, spusty - synagogę trzeba zabezpieczyć przed dalszą dewastacją, wynikającą z warunków atmosferycznych, bo o chuligańskich wybrykach szkoda nawet wspominać. Budynek od lat straszy powybijanymi szybami, odpadającymi płatami tynku, śmieciami w każdym kącie. Dokumentacja obejmuje kompleksowy remont dawnej bożnicy - oprócz rekonstrukcji zarwanych stropów trzeba wzmocnić ściany, odtworzyć stolarkę, podłogi, schody, zamurowane okna. Wszystko naturalnie pod ścisłym nadzorem konserwatorskim, bo budynek jest wpisany do rejestru zabytków. W planach jest także rozbudowa obiektu o część socjalno-użytkową. Gmina pragnie utworzyć tutaj centrum kulturalne, miejsce wystaw, spotkań, koncertów, spektakli. Jest tylko jedno ale - koszt całego przedsięwzięcia to ponad milion złotych.

• Warto wiedzieć:

Koronowska synagoga została zbudowana w roku 1856. Na rok przed wybuchem drugiej wojny światowej, po masowej emigracji ludności żydowskiej, budynek kupiło lokalne Towarzystwu Gimnastycznemu „Sokół”. Podczas okupacji hitlerowskiej Niemcy urządzili tutaj magazyn. Po wojnie w budynku przez wiele lat funkcjonowało kino BRDA. Była tu dyskoteka (!) i skład używanej odzieży. Odrodzony „Sokół” upomniał się o swoją dawną własność, ale nie udźwignął ciężaru jej utrzymania. Od grudnia ubiegłego roku obiekt przejęła gmina Koronowo. Na apsydzie synagogi umieszczona jest tablica pamiątkowa upamiętniająca dawne przeznaczenie budynku, ufundowana przez Fundację Wiecznej Pamięci.