Tej symfonii mistrz nie podarł

Kai Bumann poprowadzi orkiestrę Symfoniczną FP (oraz toruński chór Astrolabium i solistów), a w programie oratorium „Stworzenie świata” Haydna. Na wieczór pod batutą Takao Ukigaya, cenionego dyrygenta z Japonii (na przełomie lat 80. i 90. był dyrygentem obu zespołów artystycznych FP) filharmonia zaprasza 16 października (godz. 19.oo). Solistką będzie niemiecka mistrzyni skrzypiec Elisabeth Glass

Już w wieku 13 Elisabeth Glasslat zdobyła I nagrodę w Konkursie „Jugend musiziert”, mając 16 lat otrzymała jako najmłodszy uczestnik nagrodę w International Yehudi Menuhin Competition w Anglii, ten laur szybko rozwinął karierę młodej skrzypaczki. Jako solistka i kameralista była na wielu festiwalach, grała z uznanymi europejskimi orkiestrami, od sezonu 2004/2005 jest koncertmistrzem Orkiestry Deutsche Oper w Berlinie.

W interpretacji artystki usłyszymy Koncert skrzypcowy a-moll, który Antonín Dvořák napisał dla sławnego skrzypka Józefa Joachima. Powstało prawdziwie romantyczne dzieło, które należy zaliczyć do czołowych pozycji w koncertowej literaturze skrzypcowej, i które wyróżnia przepiękna, świetnie opracowana partia skrzypiec, ponieważ sam kompozytor był znakomitym wiolinistą (źr. FP). Był też niezwykle ciekawym człowiekiem. Biografowie określili go mianem: wybuchowego oryginała. Podobno chętnie nosił rzucające się w oczy ubrania, a swoje pomysły zapisywał na mankietach koszuli. Niechętnie zmieniał miejsce pobytu - całe życie spędził pod tym samym adresem, a kiedy musiał się przeprowadzić, znalazł większe mieszkanie zaledwie pięt-ro wyżej. Podróże było dla niego złem koniecznym, dlatego tym bardziej imponujący jest fakt, że w roku 1892 przyjął posadę dyrektora w konserwatorium muzycznym w Nowym Jorku, czego owocem stała się słynna Symfonia „Z Nowego Świata”.

Na afiszu znalazła się także VI Symfonia h - moll „Patetyczna” Piotra Czajkowskiego. To ostatnie dzieło rosyjskiego kompozytora, ukończone zaledwie kilka miesięcy przed śmiercią. Przejmująca i pełna subiektywnej ekspresji symfonia, określona została przez Modesta Vakara jako „patetyczna”. Sam kompozytor pisał o swoim dziele tak: „Przyszła mi myśl o innej symfonii, tym razem programowej, ale z takim programem, który pozostaje dla wszystkich zagadką - niech się domyślają”, a później donosił w liście do przyjaciela: „Temat jej pełen jest subiektywnych uczuć, tak wielu, że gdy komponowałem go podczas podróży, często roniłem łzy. Wkrótce po przyjeździe przystąpiłem do pracy z taką pasją, że część pierwsza była gotowa w ciągu czterech dni. (...) W żadne chyba inne dzieło nie włożyłem tyle miłości i oddania”. Z kolei w liście do brata kompozytor zapewniał: „Pisałem Ci kiedyś, że ukończyłem symfonię, która wydała mi się kiepska, więc ją podarłem na strzępy. Tej nie podrę…”.

Ciekawe są także organizacyjne okoliczności powstawania tej symfonii. Ostatnie lata Czajkowski spędzał w Klinie, prowadząc niezwykle uregulowany tryb życia. Wstawał wczesnym rankiem, pił herbatę, czytał Biblię, pracę rozpoczynał punktualnie o 8.30. Pracował aż do południa, szedł na popołudniowy spacer. Wieczorem wracał do pracy, około 23.00 szedł spać.Ta niezwykła skrupulatność rzutowała na efekty jego pracy. Szkice do VI Symfonii, gryzmolone naprędce niewiele odbiegają od ostatecznej partytury, nie dając jednak wskazówek wyjaśniających emocjonalne zamieszanie i rozpacz zawartą w muzyce. Wiadomo, że Czajkowski w tym okresie był dotknięty obsesją śmierci. Utracił trzech przyjaciół, ciężko zniósł rozstanie z przyjaciółką i mecensaką Nadieżdą von Meck. Symfonia „Patetyczna” stała się, zdaniem krytyków, jego osobistym requiem (źr. dlibra.bg.ajd.czest.pl).

Więcej informacji na www.filharmonia.bydgoszcz.pl. Bilety do nabycia w kasie FP i na www.ebilet.pl.